Rigveda, Book 10

Metrically Restored Text

Karen Thomson and Jonathan Slocum

Index

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191

---

N.B. An earlier version of this text was published in electronic form as:

RIG VEDA, A METRICALLY RESTORED TEXT, edited by Barend A. van Nooten and Gary B. Holland, Harvard Oriental Series, vol. 50.

That electronic text, itself derived from a much earlier UT Linguistics Research Center electronic text, bore the legend:

Copyright with the authors and Harvard Oriental Series. The electronic text may be used for research but not for commercial purposes.

Our use here is for research. The electronic text has been much revised (see our Introduction) and converted to Unicode/HTML in this online edition; re: the significance of color and smaller type size in particular, see the Popular Rigveda. Copyright to all revisions and HTML tagging is assigned to the University of Texas, though responsibility for content lies with the authors. This HTML edition may be used for research but not for commercial purposes.

---

1

10.001.01a     ágre br̥hánn uṣásām ūrdhvó asthān
10.001.01b     nirjaganvā^́n támaso jyótiṣā^́gāt
10.001.01c     agnír bhānúnā rúśatā suáṅga
10.001.01d     ā^́ jātó víśvā sádmāni aprāḥ

10.001.02a     sá jātó gárbho asi ródasīyor
10.001.02b     ágne cā^́rur víbhr̥ta óṣadhīṣu
10.001.02c     citráḥ śíśuḥ pári támāṃsi aktū^́n
10.001.02d     prá mātŕ̥bhyo ádhi kánikradat gāḥ

10.001.03a     víṣṇur itthā^́ paramám asya vidvā^́ñ
10.001.03b     jātó br̥hánn abhí pāti tr̥tī^́yam
10.001.03c     āsā^́ yád asya páyo ákrata sváṃ
10.001.03d     sácetaso abhí arcanti átra

10.001.04a     áta u tvā pitubhŕ̥to jánitrīr
10.001.04b     annāvŕ̥dham práti caranti ánnaiḥ
10.001.04c     tā^́ īm práty eṣi púnar anyárūpā
10.001.04d     ási tváṃ vikṣú mā^́nuṣīṣu hótā

10.001.05a     hótāraṃ citráratham adhvarásya
10.001.05b     yajñásya-yajñasya ketúṃ rúśantam
10.001.05c     prátyardhiṃ devásya-devasya mahnā^́
10.001.05d     śriyā^́ tú agním átithiṃ jánānām

10.001.06a     sá tú vástrāṇi ádha péśanāni
10.001.06b     vásāno agnír nā^́bhā pr̥thivyā^́ḥ
10.001.06c     aruṣó jātáḥ padá íḷāyāḥ
10.001.06d     puróhito rājan yakṣīhá devā^́n

10.001.07a     ā^́ hí dyā^́vāpr̥thivī^́ agna ubhé
10.001.07b     sádā putró ná mātárā tatántha
10.001.07c     prá yāhi ácha uśató yaviṣṭha
10.001.07d     átha ā^́ vaha sahasyehá devā^́n

2

10.002.01a     piprīhí devā^́m̐ uśató yaviṣṭha
10.002.01b     vidvā^́m̐ r̥tū^́m̐r r̥tupate yajehá
10.002.01c     yé daíviyā r̥tvíjas tébhir agne
10.002.01d     tuváṃ hótr̥̄ṇām asi ā^́yajiṣṭhaḥ

10.002.02a     véṣi hotrám utá potráṃ jánānām
10.002.02b     mandhātā^́si draviṇodā^́ r̥tā^́vā
10.002.02c     svā^́hā vayáṃ kr̥ṇávāmā havī^́ṃṣi
10.002.02d     devó devā^́n yajatu agnír árhan

10.002.03a     ā^́ devā^́nām ápi pánthām aganma
10.002.03b     yác chaknávāma tád ánu právoḷhum
10.002.03c     agnír vidvā^́n sá yajāt séd u hótā
10.002.03d     só adhvarā^́n sá r̥tū^́n kalpayāti

10.002.04a     yád vo vayám praminā^́ma vratā^́ni
10.002.04b     vidúṣāṃ devā áviduṣṭarāsaḥ
10.002.04c     agníṣ ṭád víśvam ā^́ pr̥ṇāti vidvā^́n
10.002.04d     yébhir devā^́m̐ r̥túbhiḥ kalpáyāti

10.002.05a     yát pākatrā^́ mánasā dīnádakṣā
10.002.05b     ná yajñásya manvaté mártiyāsaḥ
10.002.05c     agníṣ ṭád dhótā kratuvíd vijānán
10.002.05d     yájiṣṭho devā^́m̐ r̥tuśó yajāti

10.002.06a     víśveṣāṃ hí adhvarā^́ṇām ánīkaṃ
10.002.06b     citráṃ ketúṃ jánitā tvā jajā^́na
10.002.06c     sá ā^́ yajasva nr̥vátīr ánu kṣā^́
10.002.06d     spārhā^́ íṣaḥ kṣumátīr viśvájanyāḥ

10.002.07a     yáṃ tvā dyā^́vāpr̥thivī^́ yáṃ tvā ā^́pas
10.002.07b     tváṣṭā yáṃ tvā sujánimā jajā^́na
10.002.07c     pánthām ánu pravidvā^́n pitr̥yā^́ṇaṃ
10.002.07d     dyumád agne samidhānó ví bhāhi

3

10.003.01a     inó rājann · aratíḥ sámiddho
10.003.01b     raúdro dákṣāya suṣumā^́m̐ adarśi
10.003.01c     cikíd ví bhāti bhãsā^́ br̥hatā^́
10.003.01d     ásiknīm eti rúśatīm apā^́jan

10.003.02a     kr̥ṣṇā^́ṃ yád énīm abhí várpasā bhū^́j
10.003.02b     janáyan yóṣām br̥hatáḥ pitúr jā^́m
10.003.02c     ūrdhvám bhānúṃ sū^́riyasya stabhāyán
10.003.02d     divó vásubhir aratír ví bhāti

10.003.03a     bhadró bhadráyā sácamāna ā^́gāt
10.003.03b     svásāraṃ jāró abhí eti paścā^́t
10.003.03c     supraketaír dyúbhir agnír vitíṣṭhan
10.003.03d     rúśadbhir várṇair abhí rāmám asthāt

10.003.04a     asyá yā^́māso br̥ható ná vagnū^́n
10.003.04b     índhānā agnéḥ sákhiyuḥ śivásya
10.003.04c     ī^́ḍyasya vŕ̥ṣṇo br̥hatáḥ suā^́so
10.003.04d     bhā^́māso yā^́man aktávaś cikitre

10.003.05a     svanā^́ ná yásya bhā^́māsaḥ pávante
10.003.05b     rócamānasya br̥hatáḥ sudívaḥ
10.003.05c     jyéṣṭhebhir yás téjiṣṭhaiḥ krīḷumádbhir
10.003.05d     várṣiṣṭhebhir bhānúbhir nákṣati dyā^́m

10.003.06a     asyá śúṣmāso dadr̥śānápaver
10.003.06b     jéhamānasya svanayan niyúdbhiḥ
10.003.06c     pratnébhir yó rúśadbhir devátamo
10.003.06d     ví rébhadbhir aratír bhā^́ti víbhvā

10.003.07a     sá ā^́ vakṣi máhi na ā^́ ca satsi
10.003.07b     diváspr̥thivyór aratír yuvatyóḥ
10.003.07c     agníḥ sutúkaḥ sutúkebhir áśvai
10.003.07d     rábhasvadbhī rábhasvām̐ éhá gamyāḥ

4

10.004.01a     prá te yakṣi prá ta iyarmi mánma
10.004.01b     bhúvo yáthā vándiyo no háveṣu
10.004.01c     dhánvann iva prapā^́ asi tvám agna
10.004.01d     iyakṣáve pūráve pratna rājan

10.004.02a     yáṃ tvā jánāso abhí saṃcáranti
10.004.02b     gā^́va uṣṇám iva vrajáṃ yaviṣṭha
10.004.02c     dūtó devā^́nām asi mártiyānām
10.004.02d     antár mahā^́ṃś carasi rocanéna

10.004.03a     śíśuṃ ná tvā jéniyaṃ vardháyantī
10.004.03b     mātā^́ bibharti sacanasyámānā
10.004.03c     dhánor ádhi pravátā yāsi háryañ
10.004.03d     jígīṣase paśúr ivā^́vasr̥ṣṭaḥ

10.004.04a     mūrā^́ amūra ná vayáṃ cikitvo
10.004.04b     mahitvám agne tuvám aṅgá vitse
10.004.04c     śáye vavríś cárati jihváyādán
10.004.04d     rerihyáte yuvatíṃ viśpátiḥ sán

10.004.05a     kū^́cij jāyate sánayāsu návyo
10.004.05b     váne tasthau palitó dhūmáketuḥ
10.004.05c     asnātā^́po vr̥ṣabhó ná prá veti
10.004.05d     sácetaso yám praṇáyanta mártāḥ

10.004.06a     tanūtyájeva táskarā vanargū^́
10.004.06b     raśanā^́bhir daśábhir abhy àdhītām
10.004.06c     iyáṃ te agne návyasī manīṣā^́
10.004.06d     yukṣvā^́ ráthaṃ ná śucáyadbhir áṅgaiḥ

10.004.07a     bráhma ca te jātavedo námaś ca
10.004.07b     iyáṃ ca gī^́ḥ sádam íd várdhanī bhūt
10.004.07c     rákṣā ṇo agne tánayāni tokā^́
10.004.07d     rákṣotá nas tanúvo áprayuchan

5

10.005.01a     ékaḥ samudró dharúṇo rayīṇā^́m
10.005.01b     asmád dhr̥dó bhū^́rijanmā ví caṣṭe
10.005.01c     síṣakti ū^́dhar niṇiyór upástha
10.005.01d     útsasya mádhye níhitam padáṃ véḥ

10.005.02a     samānáṃ nīḷáṃ vŕ̥ṣaṇo vásānāḥ
10.005.02b     sáṃ jagmire mahiṣā^́ árvatībhiḥ
10.005.02c     r̥tásya padáṃ kaváyo ní pānti
10.005.02d     gúhā nā^́māni dadhire párāṇi

10.005.03a     r̥tāyínī māyínī sáṃ dadhāte
10.005.03b     mitvā^́ śíśuṃ jajñatur vardháyantī
10.005.03c     víśvasya nā^́bhiṃ cárato dhruvásya
10.005.03d     kavéś cit tántum mánasā viyántaḥ

10.005.04a     r̥tásya hí vartanáyaḥ sújātam
10.005.04b     íṣo vā^́jāya pradívaḥ sácante
10.005.04c     adhīvāsáṃ ródasī vāvasāné
10.005.04d     ghr̥taír ánnair vāvr̥dhāte mádhūnām

10.005.05a     saptá svásr̥̄r áruṣīr vāvaśānó
10.005.05b     vidvā^́n mádhva új jabhārā dr̥śé kám
10.005.05c     antár yeme antárikṣe purājā^́
10.005.05d     ichán vavrím avidat pūṣaṇásya

10.005.06a     saptá maryā^́dāḥ kaváyas tatakṣus
10.005.06b     tā^́sām ékām íd abhí aṃhuró gāt
10.005.06c     āyór ha skambhá upamásya nīḷé
10.005.06d     pathā^́ṃ visargé dharúṇeṣu tasthau

10.005.07a     ásac ca sác ca paramé víoman
10.005.07b     dákṣasya jánmann áditer upásthe
10.005.07c     agnír ha naḥ prathamajā^́ r̥tásya
10.005.07d     pū^́rva ā^́yuni vr̥ṣabháś ca dhenúḥ

6

10.006.01a     ayáṃ sá yásya śármann ávobhir
10.006.01b     agnér édhate jaritā^́ abhíṣṭau
10.006.01c     jyáyiṣṭhebhir⁺ yó bhānúbhir r̥ṣūṇā^́m
10.006.01d     pariéti párivīto vibhā^́vā

10.006.02a     yó bhānúbhir vibhā^́vā vibhā^́ti
10.006.02b     agnír devébhir r̥tā^́vā ájasraḥ
10.006.02c     ā^́ yó vivā^́ya sakhiyā^́ sákhibhyo
10.006.02d     áparihvr̥to átiyo ná sáptiḥ

10.006.03a     ī^́śe yó víśvasyā devávīter
10.006.03b     ī^́śe viśvā^́yur uṣáso víuṣṭau
10.006.03c     ā^́ yásmin manā^́ havī^́ṃṣi agnā^́v
10.006.03d     áriṣṭaratha skabhnā^́ti śūṣaíḥ

10.006.04a     śūṣébhir vr̥dhó juṣāṇó arkaír
10.006.04b     devā^́m̐ áchā raghupátvā jigāti
10.006.04c     mandró hótā sá juhúvā yájiṣṭhaḥ
10.006.04d     sámmiślo agnír ā^́ jigharti devā^́n

10.006.05a     tám usrā^́m índraṃ ná réjamānam
10.006.05b     agníṃ gīrbhír námobhir ā^́ kr̥ṇudhvam
10.006.05c     ā^́ yáṃ víprāso matíbhir gr̥ṇánti
10.006.05d     jātávedasaṃ juhúvaṃ sahā^́nām

10.006.06a     sáṃ yásmin víśvā vásūni jagmúr
10.006.06b     vā^́je ná áśvāḥ sáptīvanta évaiḥ
10.006.06c     asmé ūtī^́r índaravātatamā⁺
10.006.06d     arvācīnā^́ agna ā^́ kr̥ṇuṣva

10.006.07a     ádhā hí agne mahnā^́ niṣádyā
10.006.07b     sadyó jajñānó háviyo babhū^́tha
10.006.07c     táṃ te devā^́so ánu kétam āyann
10.006.07d     ádhāvardhanta prathamā^́sa ū^́māḥ

7

10.007.01a     suastí no divó agne pr̥thivyā^́
10.007.01b     viśvā^́yur dhehi yajáthāya deva
10.007.01c     sácemahi táva dasma praketaír
10.007.01d     uruṣyā^́ ṇa urúbhir deva śáṃsaiḥ

10.007.02a     imā^́ agne matáyas túbhya° jātā^́
10.007.02b     góbhir áśvair abhí gr̥ṇanti rā^́dhaḥ
10.007.02c     yadā^́ te márto ánu bhógam ā^́naḍ
10.007.02d     váso dádhāno matíbhiḥ sujāta

10.007.03a     agním manye pitáram agním āpím
10.007.03b     agním bhrā^́taraṃ sádam ít sákhāyam
10.007.03c     agnér ánīkam br̥hatáḥ saparyaṃ
10.007.03d     diví śukráṃ yajatáṃ sū^́riyasya

10.007.04a     sidhrā^́ agne dhíyo asmé sánutrīr
10.007.04b     yáṃ trā^́yase dáma ā^́ nítyahotā
10.007.04c     r̥tā^́vā sá rohídaśvaḥ purukṣúr
10.007.04d     dyúbhir asmā áhabhir vāmám astu

10.007.05a     dyúbhir hitám mitrám iva prayógam
10.007.05b     pratnám r̥tvíjam adhvarásya jārám
10.007.05c     bāhúbhyām agním āyávo 'jananta
10.007.05d     vikṣú hótāraṃ ní asādayanta

10.007.06a     svayáṃ yajasva diví deva devā^́n
10.007.06b     kíṃ te pā^́kaḥ kr̥ṇavad ápracetāḥ
10.007.06c     yáthā^́yaja r̥túbhir deva devā^́n
10.007.06d     evā^́ yajasva tanúvaṃ sujāta

10.007.07a     bhávā no agne avitótá gopā^́
10.007.07b     bhávā vayaskŕ̥d utá no vayodhā^́ḥ
10.007.07c     rā^́svā ca naḥ sumaho havyádātiṃ
10.007.07d     trā^́svotá nas tanúvo áprayuchan

8

10.008.01a     prá ketúnā br̥hatā^́ yāti agnír
10.008.01b     ā^́ ródasī vr̥ṣabhó roravīti
10.008.01c     diváś cid ántām̐ upamā^́m̐ úd ānaḷ
10.008.01d     apā^́m upásthe mahiṣó vavardha

10.008.02a     mumóda gárbho vr̥ṣabháḥ kakúdmān
10.008.02b     asremā^́ vatsáḥ śímīvām̐ arāvīt
10.008.02c     sá devátāti údyatāni kr̥ṇván
10.008.02d     svéṣu kṣáyeṣu prathamó jigāti

10.008.03a     ā^́ yó mūrdhā^́nam pitarór⁺ árabdha
10.008.03b     ní adhvaré dadhire sū^́ro árṇaḥ
10.008.03c     ásya pátmann áruṣīr áśvabudhnā
10.008.03d     r̥tásya yónau tanúvo juṣanta

10.008.04a     uṣá-uṣo hí vaso ágram éṣi
10.008.04b     tuváṃ yamáyor abhavo vibhā^́vā
10.008.04c     r̥tā^́ya saptá dadhiṣe padā^́ni
10.008.04d     janáyan mitráṃ tanúve suā^́yai

10.008.05a     bhúvaś cákṣur mahá r̥tásya gopā^́
10.008.05b     bhúvo váruṇo yád r̥tā^́ya véṣi
10.008.05c     bhúvo apã^́ṃ nápāj jātavedo
10.008.05d     bhúvo dūtó yásya havyáṃ jújoṣaḥ

10.008.06a     bhúvo yajñásya rájasaś ca netā^́
10.008.06b     yátrā niyúdbhiḥ sácase śivā^́bhiḥ
10.008.06c     diví mūrdhā^́naṃ dadhiṣe suarṣā^́ṃ
10.008.06d     jihvā^́m agne cakr̥ṣe havyavā^́ham

10.008.07a     asyá tritáḥ krátunā vavré antár
10.008.07b     ichán dhītím pitúr évaiḥ párasya
10.008.07c     sacasyámānaḥ pitarór⁺ upásthe
10.008.07d     jāmí bruvāṇá ā^́yudhāni veti

10.008.08a     sá pítriyāṇi ā^́yudhāni vidvā^́n
10.008.08b     índreṣita āptiyó abhy àyudhyat
10.008.08c     triśīrṣā^́ṇaṃ saptáraśmiṃ jaghanvā^́n
10.008.08d     tvāṣṭrásya cin níḥ sasr̥je tritó gā^́ḥ

10.008.09a     bhū^́rī^́d índra udínakṣantam ójo
10.008.09b     ávābhinat sátpatir mányamānam
10.008.09c     tvāṣṭrásya cid viśvárūpasya gónām
10.008.09d     ācakrāṇás trī^́ṇi śīrṣā^́ párā vark

9

10.009.01a     ā^́po hí ṣṭhā^́ mayobhúvas
10.009.01b     tā^́ na ūrjé dadhātana
10.009.01c     mahé ráṇāya cákṣase

10.009.02a     yó vaḥ śivátamo rásas
10.009.02b     tásya bhājayatehá naḥ
10.009.02c     uśatī^́r iva mātáraḥ

10.009.03a     tásmā áraṃ gamāma vo
10.009.03b     yásya kṣáyāya jínvatha
10.009.03c     ā^́po janáyathā ca naḥ

10.009.04a     śáṃ no devī^́r abhíṣṭaya
10.009.04b     ā^́po bhavantu pītáye
10.009.04c     śáṃ yór abhí sravantu naḥ

10.009.05a     ī^́śānā vā^́riyāṇãṃ
10.009.05b     kṣáyantīś carṣaṇīnã^́m
10.009.05c     apó yācāmi bheṣajám

10.009.06a     apsú me sómo abravīd
10.009.06b     antár víśvāni bheṣajā^́
10.009.06c     agníṃ ca viśváśambhuvam

10.009.07a     ā^́paḥ pr̥ṇītá bheṣajáṃ
10.009.07b     várūthaṃ tanúve máma
10.009.07c     jiyók ca sū^́riyaṃ dr̥śé

10.009.08a     idám āpaḥ prá vahata
10.009.08b     yát kíṃ ca duritám máyi
10.009.08c     yád vāhám abhidudróha
10.009.08d     yád vā śepá utā^́nr̥tam

10.009.09a     ā^́po adyā^́nv acāriṣaṃ
10.009.09b     rásena sám agasmahi
10.009.09c     páyasvān agna ā^́ gahi
10.009.09d     tám mā sáṃ sr̥ja várcasā

10

10.010.01a     ó cit sákhāyaṃ sakhiyā^́ vavr̥tyāṃ
10.010.01b     tiráḥ purū^́ cid arṇaváṃ jaganvā^́n
10.010.01c     pitúr nápātam ā^́ dadhīta vedhā^́
10.010.01d     ádhi kṣámi prataráṃ dī^́dhiyānaḥ

10.010.02a     ná te sákhā sakhiyáṃ vaṣṭi etát
10.010.02b     sálakṣmā yád víṣurūpā bhávāti
10.010.02c     mahás putrā^́so ásurasya vīrā^́
10.010.02d     divó dhartā^́ra urviyā^́ pári khyan

10.010.03a     uśánti ghā té amŕ̥tāsa etád
10.010.03b     ékasya cit tyajásam mártiyasya
10.010.03c     ní te máno mánasi dhāyi asmé
10.010.03d     jányuḥ pátis tanúvam ā^́ viviśyāḥ

10.010.04a     ná yát purā^́ cakr̥mā^́ kád dha nūnám
10.010.04b     r̥tā^́ vádanto ánr̥taṃ rapema
10.010.04c     gandharvó apsú ápiyā ca yóṣā
10.010.04d     sā^́ no nā^́bhiḥ paramáṃ jāmí tán nau

10.010.05a     gárbhe nú nau janitā^́ dámpatī kar
10.010.05b     devás tváṣṭā savitā^́ viśvárūpaḥ
10.010.05c     nákir asya prá minanti vratā^́ni
10.010.05d     véda nāv asyá pr̥thivī^́ utá dyaúḥ

10.010.06a     kó asyá veda prathamásya áhnaḥ
10.010.06b     ká īṃ dadarśa ká ihá prá vocat
10.010.06c     br̥hán mitrásya váruṇasya dhā^́ma
10.010.06d     kád u brava āhano vī^́ciyā nr̥̄^́n

10.010.07a     yamásya mā yamíyaṃ kā^́ma ā^́gan
10.010.07b     samāné yónau sahaśéyiyāya
10.010.07c     jāyéva pátye tanúvaṃ riricyāṃ
10.010.07d     ví cid vr̥heva ráthiyeva cakrā^́

10.010.08a     ná tiṣṭhanti ná ní miṣanti eté
10.010.08b     devā^́nāṃ spáśa ihá yé cáranti
10.010.08c     anyéna mád āhano yāhi tū^́yaṃ
10.010.08d     téna ví vr̥ha ráthiyeva cakrā^́

10.010.09a     rā^́trībhir asmā áhabhir daśasyet
10.010.09b     sū^́ryasya cákṣur múhur ún mimīyāt
10.010.09c     divā^́ pr̥thivyā^́ mithunā^́ sábandhū
10.010.09d     yamī^́r yamásya bibhr̥yād ájāmi

10.010.10a     ā^́ ghā tā^́ gachān úttarā yugā^́ni
10.010.10b     yátra jāmáyaḥ kr̥ṇávann ájāmi
10.010.10c     úpa barbr̥hi vr̥ṣabhā^́ya bāhúm
10.010.10d     anyám ichasva subhage pátim mát

10.010.11a     kím bhrā^́tāsad yád anāthám bhávāti
10.010.11b     kím u svásā yán nírr̥tir nigáchāt
10.010.11c     kā^́mamūtā bahú etád rapāmi
10.010.11d     tanúvā me tanúvaṃ sám pipr̥gdhi

10.010.12a     ná vā^́ u te tanúvā tanúvaṃ sám papr̥cyām
10.010.12b     pāpám āhur yáḥ svásāraṃ nigáchāt
10.010.12c     anyéna mát pramúdaḥ kalpayasva
10.010.12d     ná te bhrā^́tā subhage vaṣṭi etát

10.010.13a     bató batāsi yama
10.010.13b     naívá te máno hŕ̥dayaṃ cāvidāma
10.010.13c     anyā^́ kíla tvā^́ṃ kakṣíyeva yuktám
10.010.13d     pári ṣvajāte líbujeva vr̥kṣám

10.010.14a     anyám ū ṣú tváṃ yami anyá u tvā^́m
10.010.14b     pári ṣvajāte líbujeva vr̥kṣám
10.010.14c     tásya vā tvám mána ichā^́ sá vā táva
10.010.14d     ádhā kr̥ṇuṣva saṃvídaṃ súbhadrām

11

10.011.01a     vŕ̥ṣā vŕ̥ṣṇe duduhe dóhasā diváḥ
10.011.01b     páyāṃsi yahvó áditer ádābhiyaḥ
10.011.01c     víśvaṃ sá veda váruṇo yáthā dhiyā^́
10.011.01d     sá yajñíyo yajatu yajñíyām̐ r̥tū^́n

10.011.02a     rápad gandharvī^́r ápiyā ca yóṣaṇā
10.011.02b     nadásya nādé pári pātu me mánaḥ
10.011.02c     iṣṭásya mádhye áditir ní dhātu no
10.011.02d     bhrā^́tā no jyeṣṭháḥ prathamó ví vocati

10.011.03a     só cin nú bhadrā^́ kṣumátī yáśasvatī
10.011.03b     uṣā^́ uvāsa mánave súvarvatī
10.011.03c     yád īm uśántam uśatā^́m ánu krátum
10.011.03d     agníṃ hótāraṃ vidáthāya jī^́janan

10.011.04a     ádha tyáṃ drapsáṃ vibhúvaṃ vicakṣaṇáṃ
10.011.04b     vír ā^́bharad iṣitáḥ śyenó adhvaré
10.011.04c     yádī víśo vr̥ṇáte dasmám ā^́riyā
10.011.04d     agníṃ hótāram ádha dhī^́r ajāyata

10.011.05a     sádāsi raṇvó yávaseva púṣyate
10.011.05b     hótrābhir agne mánuṣaḥ suadhvaráḥ
10.011.05c     víprasya vā yác chaśamāná ukthíyaṃ
10.011.05d     vā^́jaṃ sasavā^́m̐ upayā^́si bhū^́ribhiḥ

10.011.06a     úd īraya pitárā jārá ā^́ bhágam
10.011.06b     íyakṣati haryató hr̥ttá iṣyati
10.011.06c     vívakti váhniḥ suapasyáte makhás
10.011.06d     taviṣyáte ásuro vépate matī^́

10.011.07a     yás te agne sumatím márto ákṣat
10.011.07b     sáhasaḥ sūno áti sá prá śr̥ṇve
10.011.07c     íṣaṃ dádhāno váhamāno áśvair
10.011.07d     ā^́ sá dyumā^́m̐ ámavān bhūṣati dyū^́n

10.011.08a     yád agna eṣā^́ sámitir bhávāti
10.011.08b     devī^́ devéṣu yajatā^́ yajatra
10.011.08c     rátnā ca yád vibhájāsi svadhāvo
10.011.08d     bhāgáṃ no átra vásumantaṃ vītāt

10.011.09a     śrudhī^́ no agne sádane sadhásthe
10.011.09b     yukṣvā^́ rátham amŕ̥tasya dravitnúm
10.011.09c     ā^́ no vaha ródasī deváputre
10.011.09d     mā^́kir devā^́nām ápa bhūr ihá syāḥ

12

10.012.01a     dyā^́vā ha kṣā^́mā prathamé r̥téna
10.012.01b     abhiśrāvé bhavataḥ satyavā^́cā
10.012.01c     devó yán mártān yajáthāya kr̥ṇván
10.012.01d     sī^́dad dhótā pratiáṅ svám ásuṃ yán

10.012.02a     devó devā^́n · paribhū^́r r̥téna
10.012.02b     váhā no havyám prathamáś cikitvā^́n
10.012.02c     dhūmáketuḥ samídhā bhā^́r̥jīko
10.012.02d     mandró hótā nítyo vācā^́ yájīyān

10.012.03a     svā^́vr̥g devásya amŕ̥taṃ yádī gór
10.012.03b     áto jātā^́so dhārayanta urvī^́
10.012.03c     víśve devā^́ ánu tát te yájur gur
10.012.03d     duhé yád énī diviyáṃ ghr̥táṃ vā^́ḥ

10.012.04a     árcāmi vāṃ várdhāyā^́po ghr̥tasnū
10.012.04b     dyā^́vābhūmī śr̥ṇutáṃ rodasī me
10.012.04c     áhā yád dyā^́vo ásunītim áyan
10.012.04d     mádhvā no átra pitárā śiśītām

10.012.05a     kíṃ svin no rā^́jā jagr̥he kád asya
10.012.05b     áti vratáṃ cakr̥mā kó ví veda
10.012.05c     mitráś cid dhí ṣmā juhurāṇó devā^́ñ
10.012.05d     chlóko ná yātā^́m ápi vā^́jo ásti

10.012.06a     durmántu átra amŕ̥tasya nā^́ma
10.012.06b     sálakṣmā yád víṣurūpā bhávāti
10.012.06c     yamásya yó manávate sumántu
10.012.06d     ágne tám r̥ṣva pāhi áprayuchan

10.012.07a     yásmin devā^́ vidáthe mādáyante
10.012.07b     vivásvataḥ sádane dhāráyante
10.012.07c     sū^́rye jyótir ádadhur māsí aktū^́n
10.012.07d     pári dyotaníṃ carato ájasrā

10.012.08a     yásmin devā^́ mánmani saṃcáranti
10.012.08b     apīcíye ná vayám asya vidma
10.012.08c     mitró no átra áditir ánāgān
10.012.08d     savitā^́ devó váruṇāya vocat

10.012.09a     śrudhī^́ no agne sádane sadhásthe
10.012.09b     yukṣvā^́ rátham amŕ̥tasya dravitnúm
10.012.09c     ā^́ no vaha ródasī deváputre
10.012.09d     mā^́kir devā^́nām ápa bhūr ihá syāḥ

13

10.013.01a     yujé vām bráhma pūrviyáṃ námobhir
10.013.01b     ví ślóka etu pathíyeva sūréḥ
10.013.01c     śr̥ṇvántu víśve amŕ̥tasya putrā^́
10.013.01d     ā^́ yé dhā^́māni diviyā^́ni tasthúḥ

10.013.02a     yamé iva yátamāne yád aítam
10.013.02b     prá vām bharan mā^́nuṣā devayántaḥ
10.013.02c     ā^́ sīdataṃ svám ulokáṃ† vídāne
10.013.02d     suāsasthé bhavatam índave naḥ

10.013.03a     páñca padā^́ni rupó ánv arohaṃ
10.013.03b     cátuṣpadīm ánu emi vraténa
10.013.03c     akṣáreṇa · práti mima etā^́m
10.013.03d     r̥tásya nā^́bhāv ádhi sám punāmi

10.013.04a     devébhiyaḥ kám avr̥ṇīta mr̥tyúm
10.013.04b     prajā^́yai kám amŕ̥taṃ nā^́vr̥ṇīta
10.013.04c     bŕ̥haspátiṃ yajñám akr̥ṇvatá ŕ̥ṣim
10.013.04d     priyā^́ṃ yamás tanúvam prā^́rirecīt

10.013.05a     saptá kṣaranti śíśave marútvate
10.013.05b     pitré putrā^́so ápy avīvatann r̥tám
10.013.05c     ubhé íd asya ubháyasya rājata
10.013.05d     ubhé yatete ubháyasya puṣyataḥ

14

10.014.01a     pareyivā^́ṃsam praváto mahī^́r ánu
10.014.01b     bahúbhyaḥ pánthām anupaspaśānám
10.014.01c     vaivasvatáṃ saṃgámanaṃ jánānāṃ
10.014.01d     yamáṃ rā^́jānaṃ havíṣā duvasya

10.014.02a     yamó no gātúm prathamó viveda
10.014.02b     naíṣā^́ gávyūtir ápabhartavā^́ u
10.014.02c     yátrā naḥ pū^́rve pitáraḥ pareyúr
10.014.02d     enā^́ jajñānā^́ḥ pathíyā ánu svā^́ḥ

10.014.03a     mā^́talī kavyaír yamó áṅgirobhir
10.014.03b     bŕ̥haspátir ŕ̥kvabhir vāvr̥dhānáḥ
10.014.03c     yā^́ṃś ca devā^́ vāvr̥dhúr yé ca devā^́n
10.014.03d     svā^́hā anyé svadháyānyé madanti

10.014.04a     imáṃ yama prastarám ā^́ hí sī^́da
10.014.04b     áṅgirobhiḥ pitŕ̥bhiḥ saṃvidānáḥ
10.014.04c     ā^́ tvā mántrāḥ kaviśastā^́ vahantu
10.014.04d     enā^́ rājan havíṣā mādayasva

10.014.05a     áṅgirobhir ā^́ gahi yajñíyebhir
10.014.05b     yáma vairūpaír ihá mādayasva
10.014.05c     vívasvantaṃ huve yáḥ pitā^́ te
10.014.05d     asmín yajñé barhíṣi ā^́ niṣádya

10.014.06a     áṅgiraso naḥ pitáro návagvā
10.014.06b     átharvāṇo bhŕ̥gavaḥ somiyā^́saḥ
10.014.06c     téṣāṃ vayáṃ sumataú yajñíyānām
10.014.06d     ápi bhadré saumanasé siyāma

10.014.07a     préhi préhi pathíbhiḥ pūrviyébhir
10.014.07b     yátrā naḥ pū^́rve pitáraḥ pareyúḥ
10.014.07c     ubhā^́ rā^́jānā svadháyā mádantā
10.014.07d     yamám paśyāsi váruṇaṃ ca devám

10.014.08a     sáṃ gachasva pitŕ̥bhiḥ sáṃ yaména
10.014.08b     iṣṭāpūrténa paramé víoman
10.014.08c     hitvā^́yāvadyám púnar ástam éhi
10.014.08d     sáṃ gachasva · tanúvā suvárcāḥ

10.014.09a     ápeta vī^́ta ví ca sarpatā^́to
10.014.09b     asmā^́ etám pitáro lokám akran
10.014.09c     áhobhir adbhír aktúbhir víaktaṃ
10.014.09d     yamó dadāti avasā^́nam asmai

10.014.10a     áti drava sārameyaú śuvā^́nau
10.014.10b     caturakṣaú śabálau sādhúnā pathā^́
10.014.10c     áthā pitr̥̄^́n suvidátrām̐ úpehi
10.014.10d     yaména yé sadhamā^́dam mádanti

10.014.11a     yaú te śuvā^́nau yama rakṣitā^́rau
10.014.11b     caturakṣaú pathirákṣī nr̥cákṣasau
10.014.11c     tā^́bhiyām enam pári dehi rājan
10.014.11d     svastí cāsmā anamīváṃ ca dhehi

10.014.12a     urūṇasā^́v asutŕ̥pā udumbalaú
10.014.12b     yamásya dūtaú carato jánām̐ ánu
10.014.12c     tā^́v asmábhyaṃ dr̥śáye sū^́riyāya
10.014.12d     púnar dātām ásum adyéhá bhadrám

10.014.13a     yamā^́ya sómaṃ sunuta
10.014.13b     yamā^́ya juhutā havíḥ
10.014.13c     yamáṃ ha yajñó gachati
10.014.13d     agnídūto áraṃkr̥taḥ

10.014.14a     yamā^́ya ghr̥távad dhavír
10.014.14b     juhóta prá ca tiṣṭhata
10.014.14c     sá no devéṣu ā^́ yamad
10.014.14d     dīrghám ā^́yuḥ prá jīváse

10.014.15a     yamā^́ya mádhumattamaṃ
10.014.15b     rā^́jñe havyáṃ juhotana
10.014.15c     idáṃ náma ŕ̥ṣibhyaḥ pūrvajébhiyaḥ
10.014.15d     pū^́rvebhyaḥ pathikŕ̥dbhiyaḥ

10.014.16a     tríkadrukebhiḥ patati
10.014.16b     ṣáḷ urvī^́r ékam íd br̥hát
10.014.16c     triṣṭúb gāyatrī^́ chándāṃsi
10.014.16d     sárvā tā^́ yamá ā^́hitā

15

10.015.01a     úd īratām ávara út párāsa
10.015.01b     ún madhyamā^́ḥ pitáraḥ somiyā^́saḥ
10.015.01c     ásuṃ yá īyúr avr̥kā^́ r̥tajñā^́s
10.015.01d     té no avantu pitáro háveṣu

10.015.02a     idám pitŕ̥bhyo námo astu adyá
10.015.02b     yé pū^́rvāso yá úparāsa īyúḥ
10.015.02c     yé pā^́rthive rájasi ā^́ níṣattā
10.015.02d     yé vā nūnáṃ suvr̥jánāsu vikṣú

10.015.03a     ā^́hám pitr̥̄^́n suvidátrām̐ avitsi
10.015.03b     nápātaṃ ca vikrámaṇaṃ ca víṣṇoḥ
10.015.03c     barhiṣádo yé svadháyā sutásya
10.015.03d     bhájanta pitvás tá ihā^́gamiṣṭhāḥ

10.015.04a     bárhiṣadaḥ pitara ūtī^́ arvā^́g
10.015.04b     imā^́ vo havyā^́ cakr̥mā juṣádhvam
10.015.04c     tá ā^́ gata ávasā śáṃtamena
10.015.04d     áthā naḥ śáṃ yór arapó dadhāta

10.015.05a     úpahūtāḥ pitáraḥ somiyā^́so
10.015.05b     barhiṣíyeṣu nidhíṣu priyéṣu
10.015.05c     tá ā^́ gamantu tá ihá śruvantu
10.015.05d     ádhi bruvantu té avantu asmā^́n

10.015.06a     ā^́cyā jā^́nu dakṣiṇató niṣádya
10.015.06b     imáṃ yajñám abhí gr̥ṇīta víśve
10.015.06c     mā^́ hiṃsiṣṭa pitaraḥ kéna cin no
10.015.06d     yád va ā^́gaḥ puruṣátā kárāma

10.015.07a     ā^́sīnāso aruṇī^́nām upásthe
10.015.07b     rayíṃ dhatta dāśúṣe mártiyāya
10.015.07c     putrébhiyaḥ pitaras tásya vásvaḥ
10.015.07d     prá yachata tá ihórjaṃ dadhāta

10.015.08a     yé naḥ pū^́rve pitáraḥ somiyā^́so
10.015.08b     anūhiré somapītháṃ vásiṣṭhāḥ
10.015.08c     tébhir yamáḥ saṃrarāṇó havī^́ṃṣi
10.015.08d     uśánn uśádbhiḥ pratikāmám attu

10.015.09a     yé tātr̥ṣúr devatrā^́ jéhamānā
10.015.09b     hotrāvída stómataṣṭāso arkaíḥ
10.015.09c     ā^́gne yāhi suvidátrebhir arvā^́ṅ
10.015.09d     satyaíḥ kavyaíḥ pitŕ̥bhir gharmasádbhiḥ

10.015.10a     yé satyā^́so havirádo haviṣpā^́
10.015.10b     índreṇa devaíḥ saráthaṃ dádhānāḥ
10.015.10c     ā^́gne yāhi sahásraṃ devavandaíḥ
10.015.10d     páraiḥ pū^́rvaiḥ pitŕ̥bhir gharmasádbhiḥ

10.015.11a     ágniṣvāttāḥ pitara éhá gachata
10.015.11b     sádaḥ-sadaḥ sadata supraṇītayaḥ
10.015.11c     attā^́ havī^́ṃṣi práyatāni barhíṣi
10.015.11d     áthā rayíṃ sárvavīraṃ dadhātana

10.015.12a     tuvám agna īḷitó jātavedo
10.015.12b     ávāḍ ḍhavyā^́ni surabhī^́ṇi kr̥tvī^́
10.015.12c     prā^́dāḥ pitŕ̥bhyaḥ svadháyā té akṣann
10.015.12d     addhí tváṃ deva práyatā havī^́ṃṣi

10.015.13a     yé ca ihá pitáro yé ca néhá
10.015.13b     yā^́ṃś ca vidmá yā^́m̐ u ca ná pravidmá
10.015.13c     tuváṃ vettha yáti té jātavedaḥ
10.015.13d     svadhā^́bhir yajñáṃ súkr̥taṃ juṣasva

10.015.14a     yé agnidagdhā^́ yé ánagnidagdhā
10.015.14b     mádhye diváḥ svadháyā mādáyante
10.015.14c     tébhiḥ svarā^́ḷ · ásunītim etā^́ṃ
10.015.14d     yathāvaśáṃ tanúvaṃ kalpayasva

16

10.016.01a     maínam agne ví daho mā^́bhí śoco
10.016.01b     mā^́sya tvácaṃ cikṣipo mā^́ śárīram
10.016.01c     yadā^́ śr̥táṃ kr̥ṇávo jātavedo
10.016.01d     áthem enam prá hiṇutāt pitŕ̥bhyaḥ

10.016.02a     śr̥táṃ yadā^́ kárasi jātavedo
10.016.02b     áthem enam pári dattāt pitŕ̥bhyaḥ
10.016.02c     yadā^́ gáchāti ásunītim etā^́m
10.016.02d     áthā devā^́nāṃ vaśanī^́r bhavāti

10.016.03a     sū^́ryaṃ cákṣur gachatu vā^́tam ātmā^́
10.016.03b     diyā^́ṃ ca gacha pr̥thivī^́ṃ ca dhármaṇā
10.016.03c     apó vā gacha yádi tátra te hitám
10.016.03d     óṣadhīṣu práti tiṣṭhā śárīraiḥ

10.016.04a     ajó bhāgás tápasā táṃ tapasva
10.016.04b     táṃ te śocís tapatu táṃ te arcíḥ
10.016.04c     yā^́s te śivā^́s tanúvo jātavedas
10.016.04d     tā^́bhir vahainaṃ sukŕ̥tām ulokám†

10.016.05a     áva sr̥ja púnar agne pitŕ̥bhyo
10.016.05b     yás ta ā^́hutaś cárati svadhā^́bhiḥ
10.016.05c     ā^́yur vásāna úpa vetu śéṣaḥ
10.016.05d     sáṃ gachatāṃ tanúvā jātavedaḥ

10.016.06a     yát te kr̥ṣṇáḥ śakuná ātutóda
10.016.06b     pipīláḥ sarpá utá vā śvā^́padaḥ
10.016.06c     agníṣ ṭád viśvā^́d agadáṃ kr̥ṇotu
10.016.06d     sómaś ca yó brāhmaṇā^́m̐ āvivéśa

10.016.07a     agnér várma pári góbhir vyayasva
10.016.07b     sám prórṇuṣva pī^́vasā médasā ca
10.016.07c     nét tvā dhr̥ṣṇúr hárasā járhr̥ṣāṇo
10.016.07d     dadhŕ̥g vidhakṣyán pariaṅkháyāte

10.016.08a     imám agne camasám mā^́ ví jihvaraḥ
10.016.08b     priyó devā^́nām utá somiyā^́nām
10.016.08c     eṣá yáś camasó devapā^́nas
10.016.08d     tásmin devā^́ amŕ̥tā mādayante

10.016.09a     kravyā^́dam agním prá hiṇomi dūráṃ
10.016.09b     yamárājño gachatu ripravāháḥ
10.016.09c     ihaívā^́yám ítaro jātávedā
10.016.09d     devébhyo havyáṃ vahatu prajānán

10.016.10a     yó agníḥ kravyā^́t pravivéśa vo gr̥hám
10.016.10b     imám páśyann ítaraṃ jātávedasam
10.016.10c     táṃ harāmi pitr̥yajñā^́ya deváṃ
10.016.10d     sá gharmám invāt paramé sadhásthe

10.016.11a     yó agníḥ kravyavā^́hanaḥ
10.016.11b     pitr̥̄^́n yákṣad r̥tāvŕ̥dhaḥ
10.016.11c     préd u havyā^́ni vocati
10.016.11d     devébhyaś ca pitŕ̥bhya ā^́

10.016.12a     uśántas tvā ní dhīmahi
10.016.12b     uśántaḥ sám idhīmahi
10.016.12c     uśánn uśatá ā^́ vaha
10.016.12d     pitr̥̄^́n havíṣe áttave

10.016.13a     yáṃ tvám agne samádahas
10.016.13b     tám u nír vāpayā púnaḥ
10.016.13c     kiyā^́mbu átra rohatu
10.016.13d     pākadūrvā^́ víalkaśā

10.016.14a     śī^́tike śī^́tikāvati
10.016.14b     hlā^́dike hlā^́dikāvati
10.016.14c     maṇḍūkíyā sú sáṃ gama
10.016.14d     imáṃ sú agníṃ harṣaya

17

10.017.01a     tváṣṭā duhitré vahatúṃ kr̥ṇoti
10.017.01b     ítīdáṃ víśvam bhúvanaṃ sám eti
10.017.01c     yamásya mātā^́ pariuhyámānā
10.017.01d     mahó jāyā^́ vívasvato nanāśa

10.017.02a     ápāgūhann amŕ̥tām mártiyebhyaḥ
10.017.02b     kr̥tvī^́ sávarṇām adadur vívasvate
10.017.02c     utā^́śvínāv abharad yát tád ā^́sīd
10.017.02d     ájahād u dvā^́ mithunā^́ saraṇyū^́ḥ

10.017.03a     pūṣā^́ tvetáś cyāvayatu prá vidvā^́n
10.017.03b     ánaṣṭapaśur bhúvanasya gopā^́ḥ
10.017.03c     sá tvaitébhyaḥ pári dadat pitŕ̥bhyo
10.017.03d     agnír devébhyaḥ suvidatríyebhyaḥ

10.017.04a     ā^́yur viśvā^́yuḥ pári pāsati tvā
10.017.04b     pūṣā^́ tvā pātu prápathe purástāt
10.017.04c     yátrā^́sate sukŕ̥to yátra té yayús
10.017.04d     tátra tvā deváḥ savitā^́ dadhātu

10.017.05a     pūṣémā^́ ā^́śā ánu veda sárvāḥ
10.017.05b     só asmā^́m̐ ábhayatamena neṣat
10.017.05c     suastidā^́ ā^́ghr̥ṇiḥ sárvavīro
10.017.05d     áprayuchan purá etu prajānán

10.017.06a     prápathe pathā^́m ajaniṣṭa pūṣā^́
10.017.06b     prápathe diváḥ prápathe pr̥thivyā^́ḥ
10.017.06c     ubhé abhí priyátame sadhásthe
10.017.06d     ā^́ ca párā ca carati prajānán

10.017.07a     sárasvatīṃ devayánto havante
10.017.07b     sárasvatīm adhvaré tāyámāne
10.017.07c     sárasvatīṃ sukŕ̥to ahvayanta
10.017.07d     sárasvatī dāśúṣe vā^́riyaṃ dāt

10.017.08a     sárasvati yā^́ saráthaṃ yayā^́tha
10.017.08b     svadhā^́bhir devi pitŕ̥bhir mádantī
10.017.08c     āsádyāsmín barhíṣi mādayasva
10.017.08d     anamīvā^́ íṣa ā^́ dhehi asmé

10.017.09a     sárasvatīṃ yā^́m pitáro hávante
10.017.09b     dakṣiṇā^́ yajñám abhinákṣamāṇāḥ
10.017.09c     sahasraarghám iḷó átra bhāgáṃ
10.017.09d     rāyás póṣaṃ yájamāneṣu dhehi

10.017.10a     ā^́po asmā^́n mātáraḥ śundhayantu
10.017.10b     ghr̥téna no ghr̥tapúvaḥ punantu
10.017.10c     víśvaṃ hí riprám praváhanti devī^́r
10.017.10d     úd íd ābhyaḥ śúcir ā^́ pūtá emi

10.017.11a     drapsáś caskanda prathamā^́m̐ ánu dyū^́n
10.017.11b     imáṃ ca yónim ánu yáś ca pū^́rvaḥ
10.017.11c     samānáṃ yónim ánu saṃcárantaṃ
10.017.11d     drapsáṃ juhomi ánu saptá hótrāḥ

10.017.12a     yás te drapsá skándati yás te aṃśúr
10.017.12b     bāhúcyuto dhiṣáṇāyā upásthāt
10.017.12c     adhvaryór vā pári vā yáḥ pavítrāt
10.017.12d     táṃ te juhomi mánasā váṣaṭkr̥tam

10.017.13a     yás te drapsá skannó yás te aṃśúr
10.017.13b     aváś ca yáḥ paráḥ srucā^́
10.017.13c     ayáṃ devó bŕ̥haspátiḥ
10.017.13d     sáṃ táṃ siñcatu rā^́dhase

10.017.14a     páyasvatīr óṣadhayaḥ
10.017.14b     páyasvan māmakáṃ vácaḥ
10.017.14c     apā^́m páyasvad ít páyas
10.017.14d     téna mā sahá śundhata

18

10.018.01a     páram mr̥tyo ánu párehi pánthāṃ
10.018.01b     yás te suvá ítaro devayā^́nāt
10.018.01c     cákṣuṣmate śr̥ṇvaté te bravīmi
10.018.01d     mā^́ naḥ prajā^́ṃ rīriṣo mótá vīrā^́n

10.018.02a     mr̥tyóḥ padáṃ yopáyanto yád aíta
10.018.02b     drā^́ghīya ā^́yuḥ prataráṃ dádhānāḥ
10.018.02c     āpyā^́yamānāḥ prajáyā dhánena
10.018.02d     śuddhā^́ḥ pūtā^́ bhavata yajñiyāsaḥ

10.018.03a     imé jīvā^́ ví mr̥taír ā^́vavr̥trann
10.018.03b     ábhūd bhadrā^́ deváhūtir no adyá
10.018.03c     prā^́ñco agāma nr̥táye hásāya
10.018.03d     drā^́ghīya ā^́yuḥ prataráṃ dádhānāḥ

10.018.04a     imáṃ jīvébhyaḥ paridhíṃ dadhāmi
10.018.04b     maíṣāṃ nú gād áparo ártham etám
10.018.04c     śatáṃ jīvantu śarádaḥ purūcī^́r
10.018.04d     antár mr̥tyúṃ dadhatām párvatena

10.018.05a     yáthā^́hāni anupūrvám bhávanti
10.018.05b     yátha rtáva r̥túbhir yánti sādhú
10.018.05c     yáthā ná pū^́rvam áparo jáhāti
10.018.05d     evā^́ dhātar ā^́yūṃṣi kalpayaiṣām

10.018.06a     ā^́ rohatā^́yur jarásaṃ vr̥ṇānā^́
10.018.06b     anupūrváṃ yátamānā yáti ṣṭhá
10.018.06c     ihá tváṣṭā sujánimā sajóṣā
10.018.06d     dīrghám ā^́yuḥ karati jīváse vaḥ

10.018.07a     imā^́ nā^́rīr avidhavā^́ḥ supátnīr
10.018.07b     ā^́ñjanena sarpíṣā sáṃ viśantu
10.018.07c     anaśrávo anamīvā^́ḥ surátnā
10.018.07d     ā^́ rohantu jánayo yónim ágre

10.018.08a     úd īrṣva nāri abhí jīvalokáṃ
10.018.08b     gatā^́sum etám úpa śeṣa éhi
10.018.08c     hastagrābhásya didhiṣós távedám
10.018.08d     pátyur janitvám abhí sám babhūtha

10.018.09a     dhánur hástād ādádāno mr̥tásya
10.018.09b     asmé kṣatrā^́ya várcase bálāya
10.018.09c     átraivá tvám ihá vayáṃ suvī^́rā
10.018.09d     víśvā spŕ̥dho abhímātīr jayema

10.018.10a     úpa sarpa mātáram bhū^́mim etā^́m
10.018.10b     uruvyácasam pr̥thivī^́ṃ suśévām
10.018.10c     ū^́rṇamradā yuvatír dákṣiṇāvata
10.018.10d     eṣā^́ tvā pātu nírr̥ter upásthāt

10.018.11a     úc chvañcasva pr̥thivi mā^́ ní bādhathāḥ
10.018.11b     sūpāyanā^́smai bhava sūpavañcanā^́
10.018.11c     mātā^́ putráṃ yáthā sicā^́
10.018.11d     abhy ènam bhūma ūrṇuhi

10.018.12a     ucchváñcamānā pr̥thivī^́ sú tiṣṭhatu
10.018.12b     sahásram míta úpa hí śráyantām
10.018.12c     té gr̥hā^́so ghr̥taścúto bhavantu
10.018.12d     viśvā^́hāsmai śaraṇā^́ḥ santu átra

10.018.13a     út te stabhnāmi pr̥thivī^́ṃ tuvát pári
10.018.13b     imáṃ logáṃ nidádhan mó aháṃ riṣam
10.018.13c     etā^́ṃ sthū^́ṇām pitáro dhārayantu te
10.018.13d     átrā yamáḥ sā^́danā te minotu

10.018.14a     pratīcī^́ne mā^́m áhani
10.018.14b     íṣvāḥ parṇám ivā^́ dadhuḥ
10.018.14c     pratī^́cīṃ jagrabhā vā^́cam
10.018.14d     áśvaṃ raśanáyā yathā

19

10.019.01a     ní vartadhvam mā^́nu gāta
10.019.01b     asmā^́n siṣakta revatīḥ
10.019.01c     ágnīṣomā punarvasū
10.019.01d     asmé dhārayataṃ rayím

10.019.02a     púnar enā ní vartaya
10.019.02b     púnar enā ní ā^́ kuru
10.019.02c     índra eṇā ní yachatu
10.019.02d     agnír enā upā^́jatu

10.019.03a     púnar etā^́ ní vartantām
10.019.03b     asmín puṣyantu gópatau
10.019.03c     ihaívā^́gne ní dhāraya
10.019.03d     ihá tiṣṭhatu yā^́ rayíḥ

10.019.04a     yán niyā^́naṃ niáyanaṃ
10.019.04b     saṃjñā^́naṃ yát parā^́yaṇam
10.019.04c     āvártanaṃ nivártanaṃ
10.019.04d     yó gopā^́ ápi táṃ huve

10.019.05a     yá udā^́naḍ viáyanaṃ
10.019.05b     yá udā^́naṭ parā^́yaṇam
10.019.05c     āvártanaṃ nivártanam
10.019.05d     ápi gopā^́ ní vartatām

10.019.06a     ā^́ nivarta ní vartaya
10.019.06b     púnar na indra gā^́ dehi
10.019.06c     jīvā^́bhir bhunajāmahai

10.019.07a     pári vo viśváto dadha
10.019.07b     ūrjā^́ ghr̥téna páyasā
10.019.07c     yé devā^́ḥ ké ca yajñíyās
10.019.07d     té rayyā^́ sáṃ sr̥jantu naḥ

10.019.08a     ā^́ nivartana vartaya
10.019.08b     ní nivartana vartaya
10.019.08c     bhū^́myāś cátasraḥ pradíśas
10.019.08d     tā^́bhya enā ní vartaya

20

10.020.01a     bhadráṃ no ápi vātaya mánaḥ

10.020.02a     agním īḷe bhujā^́ṃ yáviṣṭhaṃ
10.020.02b     śāsā^́ mitráṃ durdhárītum
10.020.02c     yásya dhárman svàr énīḥ
10.020.02d     saparyánti mātúr ū^́dhaḥ

10.020.03a     yám āsā^́ kr̥pánīḷam
10.020.03b     bhāsā^́ketuṃ vardháyanti
10.020.03c     bhrā^́jate śráyaṇidan⁺

10.020.04a     aryó viśā^́ṃ gātúr eti
10.020.04b     prá yád ā^́naḍ divó ántān
10.020.04c     kavír abhráṃ dī^́diyānaḥ

10.020.05a     juṣád dhavyā^́ mā^́nuṣasya
10.020.05b     ūrdhvás tasthāv ŕ̥bhvā yajñé
10.020.05c     minván sádma purá eti

10.020.06a     sá hí kṣémo havír yajñáḥ
10.020.06b     śruṣṭī^́d asya gātúr eti
10.020.06c     agníṃ devā^́ vā^́śīmantam

10.020.07a     yajñāsā^́haṃ dúva iṣe
10.020.07b     agním pū^́rvasya śévasya
10.020.07c     ádreḥ sūnúm āyúm āhuḥ

10.020.08a     náro yé ké ca asmád ā^́
10.020.08b     víśvét té vāmá ā^́ siyuḥ
10.020.08c     agníṃ havíṣā várdhantaḥ

10.020.09a     kr̥ṣṇáḥ śvetó aruṣó yā^́mo asya
10.020.09b     bradhná r̥jrá utá śóṇo yáśasvān
10.020.09c     híraṇyarūpaṃ jánitā jajāna

10.020.10a     evā^́ te agne vimadó manīṣā^́m
10.020.10b     ū^́rjo napād amŕ̥tebhiḥ sajóṣāḥ
10.020.10c     gíra ā^́ vakṣat sumatī^́r iyāná
10.020.10d     íṣam ū^́rjaṃ sukṣitíṃ víśvam ā^́bhāḥ

21

10.021.01a     ā^́ agníṃ ná svávr̥ktibhir
10.021.01b     hótāraṃ tvā vr̥ṇīmahe
10.021.01c     yajñā^́ya stīrṇábarhiṣe
10.021.01d     ví vo máde
10.021.01e     śīrám pavākáśociṣaṃ⁺
10.021.01f     vívakṣase

10.021.02a     tuvā^́m u té suābhúvaḥ
10.021.02b     śumbhánti áśvarādhasaḥ
10.021.02c     véti tvā^́m upasécanī
10.021.02d     ví vo máda
10.021.02e     ŕ̥jītir agna ā^́hutir
10.021.02f     vívakṣase

10.021.03a     tuvé dharmā^́ṇa āsate
10.021.03b     juhū^́bhiḥ siñcatī^́r iva
10.021.03c     kr̥ṣṇā^́ rūpā^́ṇi árjunā
10.021.03d     ví vo máde
10.021.03e     víśvā ádhi śríyo dhiṣe
10.021.03f     vívakṣase

10.021.04a     yám agne mányase rayíṃ
10.021.04b     sáhasāvann amartiya
10.021.04c     tám ā^́ no vā^́jasātaye
10.021.04d     ví vo máde
10.021.04e     yajñéṣu citrám ā^́ bharā
10.021.04f     vívakṣase

10.021.05a     agnír jātó átharvaṇā
10.021.05b     vidád víśvāni kā^́viyā
10.021.05c     bhúvad dūtó vivásvato
10.021.05d     ví vo máde
10.021.05e     priyó yamásya kā^́miyo
10.021.05f     vívakṣase

10.021.06a     tuvā^́ṃ yajñéṣu īḷate
10.021.06b     ágne prayatí adhvaré
10.021.06c     tuváṃ vásūni kā^́miyā
10.021.06d     ví vo máde
10.021.06e     víśvā dadhāsi dāśúṣe
10.021.06f     vívakṣase

10.021.07a     tuvā^́ṃ yajñéṣu r̥tvíjaṃ
10.021.07b     cā^́rum agne ní ṣedire
10.021.07c     ghr̥tápratīkam mánuṣo
10.021.07d     ví vo máde
10.021.07e     śukráṃ cétiṣṭham akṣábhir
10.021.07f     vívakṣase

10.021.08a     ágne śukréṇa śocíṣā
10.021.08b     urú prathayase br̥hát
10.021.08c     abhikrándan vr̥ṣāyase
10.021.08d     ví vo máde
10.021.08e     gárbhaṃ dadhāsi jāmíṣu
10.021.08f     vívakṣase

22

10.022.01a     kúha śrutá índaraḥ⁺ kásmin adyá
10.022.01b     jáne mitró ná śrūyate
10.022.01c     ŕ̥ṣīṇãṃ vā yáḥ kṣáye
10.022.01d     gúhā vā cárkr̥ṣe girā^́

10.022.02a     ihá śrutá índaro⁺ asmé adyá
10.022.02b     stáve vajrī^́ ŕ̥cīṣamaḥ
10.022.02c     mitró ná yó jáneṣu ā^́
10.022.02d     yáśaś cakré ásāmi ā^́

10.022.03a     mahó yás pátiḥ śávaso ásāmy ā^́
10.022.03b     mahó nr̥mṇásya tūtujíḥ
10.022.03c     bhartā^́ vájrasya dhr̥ṣṇóḥ
10.022.03d     pitā^́ putrám iva priyám

10.022.04a     yujānó áśvā vã^́tasya dhúnī
10.022.04b     devó devásya vajrivaḥ
10.022.04c     syántā pathā^́ virúkmatā
10.022.04d     sr̥jāná stoṣi ádhvanaḥ

10.022.05a     tuváṃ tyā^́ cid vã^́tasyā^́śuvā^́gā
10.022.05b     r̥jrā^́ tmánā váhadhyai
10.022.05c     yáyor devó ná mártiyo
10.022.05d     yantā^́ nákir vidā^́yiyaḥ

10.022.06a     ádha gmántā uśánā pr̥chate vāṃ
10.022.06b     kádarthā na ā^́ gr̥hám
10.022.06c     ā^́ jagmathuḥ parākã^́d
10.022.06d     diváś ca gmáś ca mártiyam

10.022.07a     ā^́ na indara⁺ pr̥kṣase
10.022.07b     asmā^́kam bráhma údyatam
10.022.07c     tát tvā yācāmahe ávaḥ
10.022.07d     śúṣṇaṃ yád dhánn ámānuṣam

10.022.08a     akarmā^́ dásyur abhí no amantúr
10.022.08b     anyávrato ámānuṣaḥ
10.022.08c     tuváṃ tásya amitrahan
10.022.08d     vádhar dāsásya dambhaya

10.022.09a     tuváṃ na · indara⁺ śūra śū^́rair
10.022.09b     utá tvótāso barháṇā
10.022.09c     purutrā^́ te ví pūrtáyo
10.022.09d     návanta kṣoṇáyo yathā

10.022.10a     tuváṃ tā^́n vr̥trahátye codayo nr̥̄^́n
10.022.10b     kārpāṇé śūra vajrivaḥ
10.022.10c     gúhā yádī kavīnã^́ṃ
10.022.10d     viśā^́ṃ nákṣatraśavasām

10.022.11a     makṣū^́ tā^́ ta indara⁺ dānā^́pnasa
10.022.11b     ākṣāṇé śūra vajrivaḥ
10.022.11c     yád dha śúṣṇasya dambháyo
10.022.11d     jātáṃ víśvaṃ sayā^́vabhiḥ

10.022.12a     mā^́kudhríag indara⁺ śūra vásvīr
10.022.12b     asmé bhūvann abhíṣṭayaḥ
10.022.12c     vayáṃ-vayaṃ ta āsãṃ
10.022.12d     sumné siyāma vajrivaḥ

10.022.13a     asmé tā^́ ta indara⁺ santu satyā^́
10.022.13b     áhiṃsantīr upaspŕ̥śaḥ
10.022.13c     vidyā^́ma yā^́sãm bhújo
10.022.13d     dhenūnã^́ṃ ná vajrivaḥ

10.022.14a     ahastā^́ yád apádī várdhata kṣā^́ḥ
10.022.14b     śácībhir vediyā^́nãm
10.022.14c     śúṣṇam pári pradakṣiṇíd
10.022.14d     viśvā^́yave ní śiśnathaḥ

10.022.15a     píbā-pibéd indara⁺ śūra sómam
10.022.15b     mā^́ riṣaṇyo vasavāna vásuḥ sán
10.022.15c     utá trāyasva gr̥ṇató maghóno
10.022.15d     maháś ca rāyó revátas kr̥dhī naḥ

23

10.023.01a     yájāmaha índaraṃ⁺ vájradakṣiṇaṃ
10.023.01b     hárīṇãṃ rathíyaṃ vívratānãm
10.023.01c     prá śmáśaru dódhuvad ūrdhváthā bhũd
10.023.01d     ví sénābhir dáyamāno ví rā^́dhasā

10.023.02a     hárī nú asya yā^́ váne vidé vásu
10.023.02b     índro maghaír maghávā vr̥trahā^́ bhuvat
10.023.02c     r̥bhúr vā^́ja r̥bhukṣā^́ḥ patyate śávo
10.023.02d     áva kṣṇaumi dã^́sasya nā^́ma cit

10.023.03a     yadā^́ vájraṃ híraṇyam íd áthā ráthaṃ
10.023.03b     hárī yám asya váhato ví sūríbhiḥ
10.023.03c     ā^́ tiṣṭhati · maghávā sánaśruta
10.023.03d     índro vā^́jasya dīrgháśravasas pátiḥ

10.023.04a     só cin nú vr̥ṣṭír yūthíyā suvā^́ sácām̐
10.023.04b     índraḥ śmáśrūṇi háritābhí pruṣṇute
10.023.04c     áva veti sukṣáyaṃ suté mádhu
10.023.04d     úd íd dhūnoti vã^́to yáthā vánam

10.023.05a     yó vācā^́ vívāco mr̥dhrávācaḥ
10.023.05b     purū^́ sahásrā^́śivā jaghā^́na
10.023.05c     tát-tad íd asya paúṃsiyaṃ gr̥ṇīmasi
10.023.05d     pitéva yás táviṣīṃ vāvr̥dhé śávaḥ

10.023.06a     stómaṃ ta indra vimadā^́ ajījanann
10.023.06b     ápūrviyam purutámaṃ sudā^́nave
10.023.06c     vidmā^́ hí asya bhójanam inásya
10.023.06d     yád ā^́ paśúṃ ná gopã^́ḥ karāmahe

10.023.07a     mā^́kir na enā^́ sakhiyā^́ ví yauṣus
10.023.07b     táva ca indra vimadásya ca ŕ̥ṣeḥ
10.023.07c     vidmā^́ hí te prámatiṃ deva jāmivád
10.023.07d     asmé te santu sakhiyā^́ śivā^́ni

24

10.024.01a     índra sómam imám piba
10.024.01b     mádhumantaṃ camū^́ sutám
10.024.01c     asmé rayíṃ ní dhāraya
10.024.01d     ví vo máde
10.024.01e     sahasríṇam purūvaso
10.024.01f     vívakṣase

10.024.02a     tuvā^́ṃ yajñébhir ukthaír
10.024.02b     úpa havyébhir īmahe
10.024.02c     śácīpate śacīnãṃ
10.024.02d     ví vo máde
10.024.02e     śréṣṭhaṃ no dhehi vā^́riyaṃ
10.024.02f     vívakṣase

10.024.03a     yás pátir vā^́riyāṇãm
10.024.03b     ási radhrásya coditā^́
10.024.03c     índra stotr̥̄ṇā^́m avitā^́
10.024.03d     ví vo máde
10.024.03e     dviṣó naḥ pāhi áṃhaso
10.024.03f     vívakṣase

10.024.04a     yuváṃ śakrā māyāvínā
10.024.04b     samīcī^́ nír amanthatam
10.024.04c     vimadéna yád īḷitā^́
10.024.04d     nā^́satyā nirámanthatam

10.024.05a     víśve devā^́ akr̥panta
10.024.05b     samīcyór niṣpátantiyoḥ
10.024.05c     nā^́satyāv abruvan devā^́ḥ
10.024.05d     púnar ā^́ vahatād íti

10.024.06a     mádhuman me parā^́yaṇam
10.024.06b     mádhumat púnar ā^́yanam
10.024.06c     tā^́ no devā devátayā
10.024.06d     yuvám mádhumatas kr̥tam

25

10.025.01a     bhadráṃ no ápi vātaya
10.025.01b     máno dákṣam utá krátum
10.025.01c     ádhā te sakhyé ándhaso
10.025.01d     ví vo máde
10.025.01e     ráṇan gā^́vo ná yávase
10.025.01f     vívakṣase

10.025.02a     hr̥dispŕ̥śas ta āsate
10.025.02b     víśveṣu soma dhā^́masu
10.025.02c     ádhā kā^́mā imé máma
10.025.02d     ví vo máde
10.025.02e     ví tiṣṭhante vasūyávo
10.025.02f     vívakṣase

10.025.03a     utá vratā^́ni soma te
10.025.03b     prā^́hám mināmi pākíyā
10.025.03c     ádhā pitéva sūnáve
10.025.03d     ví vo máde
10.025.03e     mr̥̄ḷā^́+ no abhí cid vadhā^́d
10.025.03f     vívakṣase

10.025.04a     sám u prá yanti dhītáyaḥ
10.025.04b     sárgāso avatā^́m̐ iva
10.025.04c     krátuṃ naḥ soma jīváse
10.025.04d     ví vo máde
10.025.04e     dhāráyā camasā^́m̐ iva
10.025.04f     vívakṣase

10.025.05a     táva tyé soma śáktibhir
10.025.05b     níkāmāso ví r̥ṇvire
10.025.05c     gŕ̥tsasya dhī^́rās taváso
10.025.05d     ví vo máde
10.025.05e     vrajáṃ gómantam aśvínaṃ
10.025.05f     vívakṣase

10.025.06a     paśúṃ naḥ soma rakṣasi
10.025.06b     purutrā^́ víṣṭhitaṃ jágat
10.025.06c     samā^́kr̥ṇoṣi jīváse
10.025.06d     ví vo máde
10.025.06e     víśvā sampáśyan bhúvanā
10.025.06f     vívakṣase

10.025.07a     tuváṃ naḥ soma viśváto
10.025.07b     gopā^́ ádābhiyo bhava
10.025.07c     sédha rājann ápa srídho
10.025.07d     ví vo máde
10.025.07e     mā^́ no duḥśáṃsa īśatā
10.025.07f     vívakṣase

10.025.08a     tuváṃ naḥ soma sukrátur
10.025.08b     vayodhéyāya jāgr̥hi
10.025.08c     kṣetravíttaro mánuṣo
10.025.08d     ví vo máde
10.025.08e     druhó naḥ pāhi áṃhaso
10.025.08f     vívakṣase

10.025.09a     tuváṃ no vr̥trahantama
10.025.09b     índrasyendo śiváḥ sákhā
10.025.09c     yát sīṃ hávante samithé
10.025.09d     ví vo máde
10.025.09e     yúdhyamānās tokásātau
10.025.09f     vívakṣase

10.025.10a     ayáṃ gha sá turó máda
10.025.10b     índrasya vardhata priyáḥ
10.025.10c     ayáṃ kakṣī^́vato mahó
10.025.10d     ví vo máde
10.025.10e     matíṃ víprasya vardhayad
10.025.10f     vívakṣase

10.025.11a     ayáṃ víprāya dāśúṣe
10.025.11b     vā^́jām̐ iyarti gómataḥ
10.025.11c     ayáṃ saptábhya ā^́ váraṃ
10.025.11d     ví vo máde
10.025.11e     prā^́ndháṃ śroṇáṃ ca tāriṣad
10.025.11f     vívakṣase

26

10.026.01a     prá hí áchā manīṣā^́
10.026.01b     spārhā^́ yánti niyútaḥ
10.026.01c     prá dasrā^́ niyúdrathaḥ
10.026.01d     pūṣā^́ aviṣṭu mā^́hinaḥ

10.026.02a     yásya tyán mahitváṃ
10.026.02b     vātā^́piyam ayáṃ jánaḥ
10.026.02c     vípra ā^́ vaṃsad dhītíbhiś
10.026.02d     cíketa suṣṭutīnã^́m

10.026.03a     sá veda suṣṭutīnã^́m
10.026.03b     índur ná pūṣā^́ vŕ̥ṣā
10.026.03c     abhí psúraḥ pruṣāyati
10.026.03d     vrajáṃ na ā^́ pruṣāyati

10.026.04a     maṃsīmáhi tvā vayám
10.026.04b     asmā^́kaṃ deva pūṣan
10.026.04c     matīnã^́ṃ ca sā^́dhanaṃ
10.026.04d     víprāṇãṃ ca ādhavám

10.026.05a     prátiardhir yajñā^́nãm
10.026.05b     aśvahayó ráthānãm
10.026.05c     ŕ̥ṣiḥ sá yó mánurhito
10.026.05d     víprasya yāvayatsakháḥ

10.026.06a     ādhī^́ṣamāṇāyāḥ pátiḥ
10.026.06b     śucā^́yāś ca śucásya ca
10.026.06c     vāsovāyó ávīnãm
10.026.06d     ā^́ vā^́sāṃsi mármr̥jat

10.026.07a     inó vā^́jānãm pátir
10.026.07b     ináḥ puṣṭīnã^́ṃ sákhā
10.026.07c     prá śmáśru haryató dūdhod
10.026.07d     ví vŕ̥thā yó ádābhiyaḥ

10.026.08a     ā^́ te ráthasya pūṣann
10.026.08b     ajā^́ dhúraṃ vavr̥tyuḥ
10.026.08c     víśvasya arthínaḥ sákhā
10.026.08d     sanojā^́ ánapacyutaḥ

10.026.09a     asmā^́kam ūrjā^́ rátham
10.026.09b     pūṣā^́ aviṣṭu mā^́hinaḥ
10.026.09c     bhúvad vā^́jānãṃ vr̥dhá
10.026.09d     imáṃ naḥ śr̥ṇavad dhávam

27

10.027.01a     ásat sú me jaritaḥ sā^́bhivegó
10.027.01b     yát sunvaté yájamānāya śíkṣam
10.027.01c     ánāśīrdām ahám asmi prahantā^́
10.027.01d     satyadhvŕ̥taṃ vr̥jināyántam ābhúm

10.027.02a     yádī^́d aháṃ yudháye saṃnáyāni
10.027.02b     ádevayūn tanúvā śū^́śujānān
10.027.02c     amā^́ te túmraṃ vr̥ṣabhám pacāni
10.027.02d     tīvráṃ sutám pañcadaśáṃ ní ṣiñcam

10.027.03a     nā^́háṃ táṃ veda yá íti brávīti
10.027.03b     ádevayūn samáraṇe jaghanvā^́n
10.027.03c     yadā^́vā^́khyat samáraṇam ŕ̥ghāvad
10.027.03d     ā^́d íd dha me vr̥ṣabhā^́ prá bruvanti

10.027.04a     yád ájñāteṣu vr̥jáneṣu ā^́saṃ
10.027.04b     víśve sató maghávāno ma āsan
10.027.04c     jinā^́mi vét kṣéma ā^́ sántam ābhúm
10.027.04d     prá táṃ kṣiṇām párvate pādagŕ̥hya

10.027.05a     ná vā^́ u mā^́ṃ vr̥jáne vārayante
10.027.05b     ná párvatāso yád ahám manasyé
10.027.05c     máma svanā^́t kr̥dhukárṇo bhayāta
10.027.05d     evéd ánu dyū^́n kiráṇaḥ sám ejāt

10.027.06a     dárśan nú átra śr̥tapā^́m̐ anindrā^́n
10.027.06b     bāhukṣádaḥ śárave pátyamānān
10.027.06c     ghŕ̥ṣuṃ vā · yé ninidúḥ sákhāyam
10.027.06d     ádhy ū nú eṣu paváyo vavr̥tyuḥ

10.027.07a     ábhūr u aúkṣīr ví u ā^́yur ānaḍ
10.027.07b     dárṣan nú pū^́rvo áparo nú darṣat
10.027.07c     duvé paváste pári táṃ ná bhūto
10.027.07d     yó asyá pāré rájaso vivéṣa

10.027.08a     gā^́vo yávam práyutā aryó akṣan
10.027.08b     tā^́ apaśyaṃ sahágopāś cárantīḥ
10.027.08c     hávā íd aryó abhítaḥ sám āyan
10.027.08d     kíyad āsu svápatiś chandayāte

10.027.09a     sáṃ yád váyaṃ yavasā^́do jánānām
10.027.09b     aháṃ yavā^́da uruájre antáḥ
10.027.09c     átrā yuktó avasātā^́ram ichād
10.027.09d     átho áyuktaṃ yunajad vavanvā^́n

10.027.10a     átréd u me maṃsase satyám uktáṃ
10.027.10b     dvipā^́c ca yác cátuṣpāt saṃsr̥jā^́ni
10.027.10c     strībhír yó átra vŕ̥ṣaṇam pr̥tanyā^́d
10.027.10d     áyuddho asya ví bhajāni védaḥ

10.027.11a     yásyānakṣā^́ duhitā^́ jā^́tu ā^́sa
10.027.11b     kás tā^́ṃ vidvā^́m̐ abhí manyāte andhā^́m
10.027.11c     kataró mením práti tám mucāte
10.027.11d     yá īṃ váhāte yá īṃ vā vareyā^́t

10.027.12a     kíyatī yóṣā maryató vadhūyóḥ
10.027.12b     páriprītā pányasā vā^́riyeṇa
10.027.12c     bhadrā^́ vadhū^́r bhavati yát supéśāḥ
10.027.12d     svayáṃ sā^́ mitráṃ vanute jáne cit

10.027.13a     pattó jagāra pratiáñcam atti
10.027.13b     śīrṣṇā^́ śíraḥ práti dadhau várūtham
10.027.13c     ā^́sīna ūrdhvā^́m upási kṣiṇāti
10.027.13d     níaṅṅ uttānā^́m ánu eti bhū^́mim

10.027.14a     br̥hánn achāyó apalāśó árvā
10.027.14b     tasthaú mātā^́ víṣito atti gárbhaḥ
10.027.14c     anyásyā vatsáṃ rihatī^́ mimāya
10.027.14d     káyā bhuvā^́ ní dadhe dhenúr ū^́dhaḥ

10.027.15a     saptá vīrā^́so adharā^́d úd āyann
10.027.15b     aṣṭóttarā^́ttāt sám ajagmiran té
10.027.15c     náva paścā^́tāt sthivimánta āyan
10.027.15d     dáśa prā^́k sā^́nu ví tiranti áśnaḥ

10.027.16a     daśānā^́m ékaṃ kapiláṃ samānáṃ
10.027.16b     táṃ hinvanti krátave pā^́riyāya
10.027.16c     gárbham mātā^́ súdhitaṃ vakṣáṇāsu
10.027.16d     ávenantaṃ tuṣáyantī bibharti

10.027.17a     pī^́vānam meṣám apacanta vīrā^́
10.027.17b     níuptā akṣā^́ ánu dīvá āsan
10.027.17c     duvā^́ dhánum br̥hatī^́m apsú antáḥ
10.027.17d     pavítravantā carataḥ punántā

10.027.18a     ví krośanā^́so víṣuañca āyan
10.027.18b     pácāti némo nahí pákṣad ardháḥ
10.027.18c     ayám me deváḥ savitā^́ tád āha
10.027.18d     drúanna íd vanavat sarpírannaḥ

10.027.19a     ápaśyaṃ grā^́maṃ váhamānam ārā^́d
10.027.19b     acakráyā svadháyā vártamānam
10.027.19c     síṣakti aryáḥ prá yugā^́ jánānāṃ
10.027.19d     sadyáḥ śiśnā^́ praminānó návīyān

10.027.20a     etaú me gā^́vau pramarásya yuktaú
10.027.20b     mó ṣú prá sedhīr múhur ín mamandhi
10.027.20c     ā^́paś cid asya ví naśanti árthaṃ
10.027.20d     sū^́raś ca marká úparo babhūvā^́n

10.027.21a     ayáṃ yó vájraḥ purudhā^́ vívr̥tto
10.027.21b     aváḥ sū^́ryasya br̥hatáḥ púrīṣāt
10.027.21c     śráva íd enā^́ paró anyád asti
10.027.21d     tád avyathī^́ jarimā^́ṇas taranti

10.027.22a     vr̥kṣé-vr̥kṣe níyatā mīmayad gaús
10.027.22b     táto váyaḥ prá patān pūruṣā^́daḥ
10.027.22c     áthedáṃ víśvam bhúvanam bhayāta
10.027.22d     índrāya sunvád ŕ̥ṣaye ca śíkṣat

10.027.23a     devā^́nām mā^́ne prathamā^́ atiṣṭhan
10.027.23b     kr̥ntátrād eṣām úparā úd āyan
10.027.23c     tráyas tapanti pr̥thivī^́m anūpā^́
10.027.23d     duvā^́ bŕ̥būkaṃ vahataḥ púrīṣam

10.027.24a     sā^́ te jīvā^́tur utá tásya viddhi
10.027.24b     mā^́ smaitādŕ̥g ápa gūhaḥ samaryé
10.027.24c     āvíḥ súvaḥ kr̥ṇuté gū^́hate busáṃ
10.027.24d     sá pādúr asya nirṇíjo ná mucyate

28

10.028.01a     víśvo hí anyó arír ājagā^́ma
10.028.01b     máméd áha śváśuro nā^́ jagāma
10.028.01c     jakṣīyā^́d dhānā^́ utá sómam papīyāt
10.028.01d     súāśitaḥ púnar ástaṃ jagāyāt

10.028.02a     sá róruvad vr̥ṣabhás tigmáśr̥ṅgo
10.028.02b     várṣman tasthau várimann ā^́ pr̥thivyā^́ḥ
10.028.02c     víśveṣu enaṃ vr̥jáneṣu pāmi
10.028.02d     yó me kukṣī^́ sutásomaḥ pr̥ṇā^́ti

10.028.03a     ádriṇā te mandína indra tū^́yān
10.028.03b     sunvánti sómān píbasi tvám eṣām
10.028.03c     pácanti te vr̥ṣabhā^́m̐ átsi téṣām
10.028.03d     pr̥kṣéṇa yán maghavan hūyámānaḥ

10.028.04a     idáṃ sú me jaritar ā^́ cikiddhi
10.028.04b     pratīpáṃ śā^́paṃ nadíyo vahanti
10.028.04c     lopāśáḥ siṃhám pratiáñcam atsāḥ
10.028.04d     kroṣṭā^́ varāháṃ nír atakta kákṣāt

10.028.05a     kathā^́ ta etád ahám ā^́ ciketaṃ
10.028.05b     gŕ̥tsasya pā^́kas taváso manīṣā^́m
10.028.05c     tuváṃ no vidvā^́m̐ r̥tuthā^́ ví voco
10.028.05d     yám árdhaṃ te maghavan kṣemiyā^́ dhū^́ḥ

10.028.06a     evā^́ hí mā^́ṃ tavásaṃ vardháyanti
10.028.06b     diváś cin me br̥hatá úttarā dhū^́ḥ
10.028.06c     purū^́ sahásrā ní śiśāmi sākám
10.028.06d     aśatrúṃ hí mā jánitā jajā^́na

10.028.07a     evā^́ hí mā^́ṃ tavásaṃ jajñúr ugráṃ
10.028.07b     kárman-karman vŕ̥ṣaṇam indra devā^́ḥ
10.028.07c     vádhīṃ vr̥tráṃ vájreṇa mandasānó
10.028.07d     ápa vrajám mahinā^́ dāśúṣe vam

10.028.08a     devā^́sa āyan paraśū^́m̐r abibhran
10.028.08b     vánā vr̥ścánto abhí viḍbhír āyan
10.028.08c     ní sudrúvaṃ dádhato vakṣáṇāsu
10.028.08d     yátrā kŕ̥pīṭam ánu tád dahanti

10.028.09a     śaśáḥ kṣurám pratiáñcaṃ jagāra
10.028.09b     ádriṃ logéna ví abhedam ārā^́t
10.028.09c     br̥hántaṃ cid r̥haté randhayāni
10.028.09d     váyad vatsó vr̥ṣabháṃ śū^́śuvānaḥ

10.028.10a     suparṇá itthā^́ nakhám ā^́ siṣāya
10.028.10b     ávaruddhaḥ paripádaṃ ná siṃháḥ
10.028.10c     niruddháś cin mahiṣás tarṣiyā^́vān
10.028.10d     godhā^́ tásmā ayáthaṃ karṣad etát

10.028.11a     tébhyo godhā^́ ayáthaṃ karṣad etád
10.028.11b     yé brahmáṇaḥ pratipī^́yanti ánnaiḥ
10.028.11c     simá ukṣṇó avasr̥ṣṭā^́m̐ adanti
10.028.11d     svayám bálāni tanúvaḥ śr̥ṇānā^́ḥ

10.028.12a     eté śámībhiḥ suśámī abhūvan
10.028.12b     yé hinviré tanúvaḥ sóma ukthaíḥ
10.028.12c     nr̥vád vádann úpa no māhi vā^́jān
10.028.12d     diví śrávo dadhiṣe nā^́ma vīráḥ

29

10.029.01a     váne ná vā yó ní adhāyi cākáñ
10.029.01b     chúcir vāṃ stómo bhuraṇāv ajīgaḥ
10.029.01c     yásyéd índraḥ purudíneṣu hótā
10.029.01d     nr̥̄ṇā^́ṃ⁺ náriyo nŕ̥tamaḥ kṣapā^́vān

10.029.02a     prá te asyā^́ uṣásaḥ prā^́parasyā
10.029.02b     nr̥taú siyāma nŕ̥tamasya nr̥̄ṇā^́m⁺
10.029.02c     ánu triśókaḥ śatám ā^́vahan nr̥̄^́n
10.029.02d     kútsena rátho yó ásat sasavā^́n

10.029.03a     kás te máda indara⁺ rántiyo bhūd
10.029.03b     dúro gíro abhí ugró ví dhāva
10.029.03c     kád vā^́ho arvā^́g úpa mā manīṣā^́
10.029.03d     ā^́ tvā śakyām upamáṃ rā^́dho ánnaiḥ

10.029.04a     kád u dyumnám indra tuvā^́vato nr̥̄^́n
10.029.04b     káyā dhiyā^́ karase kán na ā^́gan
10.029.04c     mitró ná satyá urugāya bhr̥tyā^́
10.029.04d     ánne samasya yád ásan manīṣā^́ḥ

10.029.05a     prá īraya sū^́ro árthaṃ ná pāráṃ
10.029.05b     yé asya kā^́maṃ janidhā^́ iva gmán
10.029.05c     gíraś ca yé te tuvijāta pūrvī^́r
10.029.05d     nára indra pratiśíkṣanti ánnaiḥ

10.029.06a     mā^́tre nú te súmite indra pūrvī^́
10.029.06b     dyaúr majmánā pr̥thivī^́ kā^́viyena
10.029.06c     várāya te ghr̥távantaḥ sutā^́saḥ
10.029.06d     svā^́dman bhavantu pītáye mádhūni

10.029.07a     ā^́ mádhvo asmā asicann ámatram
10.029.07b     índrāya pūrṇáṃ sá hí satyárādhāḥ
10.029.07c     sá vāvr̥dhe várimann ā^́ pr̥thivyā^́
10.029.07d     abhí krátvā náriyaḥ paúṃsiyaiś ca

10.029.08a     ví ānaḷ índraḥ pŕ̥tanāḥ suójā
10.029.08b     ā^́smai yatante sakhiyā^́ya pūrvī^́ḥ
10.029.08c     ā^́ smā ráthaṃ ná pŕ̥tanāsu tiṣṭha
10.029.08d     yám bhadráyā sumatī^́° codáyāse

30

10.030.01a     prá devatrā^́ bráhmaṇe gātúr etu
10.030.01b     apó áchā mánaso ná práyukti
10.030.01c     mahī^́m mitrásya váruṇasya dhāsím
10.030.01d     pr̥thujráyase rīradhā suvr̥ktím

10.030.02a     ádhvaryavo havíṣmanto hí bhūtá
10.030.02b     ácha apá itośatī^́r uśantaḥ
10.030.02c     áva yā^́ś cáṣṭe aruṇáḥ suparṇás
10.030.02d     tám ā^́syadhvam ūrmím adyā^́ suhastāḥ

10.030.03a     ádhvaryavo apá itā samudrám
10.030.03b     apā^́ṃ nápātaṃ havíṣā yajadhvam
10.030.03c     sá vo dadad ūrmím adyā^́ súpūtaṃ
10.030.03d     tásmai sómam mádhumantaṃ sunota

10.030.04a     yó anidhmó dī^́dayad apsú antár
10.030.04b     yáṃ víprāsa ī^́ḷate adhvaréṣu
10.030.04c     ápāṃ napān mádhumatīr apó dā
10.030.04d     yā^́bhir índro vāvr̥dhé vīríyāya

10.030.05a     yā^́bhiḥ sómo módate hárṣate ca
10.030.05b     kalyāṇī^́bhir yuvatíbhir ná máryaḥ
10.030.05c     tā^́ adhvaryo apó áchā párehi
10.030.05d     yád āsiñcā^́ óṣadhībhiḥ punītāt

10.030.06a     evéd yū^́ne yuvatáyo namanta
10.030.06b     yád īm uśánn uśatī^́r éti ácha
10.030.06c     sáṃ jānate mánasā sáṃ cikitre
10.030.06d     adhvaryávo dhiṣáṇā^́paś ca devī^́ḥ

10.030.07a     yó vo vr̥tā^́bhyo ákr̥ṇod ulokáṃ†
10.030.07b     yó vo mahyā^́ abhíśaster ámuñcat
10.030.07c     tásmā índrāya mádhumantam ūrmíṃ
10.030.07d     devamā^́danam prá hiṇotanāpaḥ

10.030.08a     prā^́smai hinota mádhumantam ūrmíṃ
10.030.08b     gárbho yó vaḥ sindhavo mádhva útsaḥ
10.030.08c     ghr̥tápr̥ṣṭham ī^́ḍiyam adhvaréṣu
10.030.08d     ā^́po revatīḥ śr̥ṇutā^́ hávam me

10.030.09a     táṃ sindhavo matsarám indrapā^́nam
10.030.09b     ūrmím prá heta yá ubhé íyarti
10.030.09c     madacyútam · auśānáṃ nabhojā^́m
10.030.09d     pári tritántuṃ vicárantam útsam

10.030.10a     āvárvr̥tatīr ádha nú dvidhā^́rā
10.030.10b     goṣuyúdho ná niyaváṃ cárantīḥ
10.030.10c     ŕ̥ṣe jánitrīr bhúvanasya pátnīr
10.030.10d     apó vandasva savŕ̥dhaḥ sáyonīḥ

10.030.11a     hinótā no adhvaráṃ devayajyā^́
10.030.11b     hinóta bráhma sanáye dhánānām
10.030.11c     r̥tásya yóge ví ṣiyadhvam ū^́dhaḥ
10.030.11d     śruṣṭīvárīr bhūtanāsmábhyam āpaḥ

10.030.12a     ā^́po revatīḥ kṣáyathā hí vásvaḥ
10.030.12b     krátuṃ ca bhadrám bibhr̥thā^́mŕ̥taṃ ca
10.030.12c     rāyáś ca sthá suapatyásya pátnīḥ
10.030.12d     sárasvatī tád gr̥ṇaté váyo dhāt

10.030.13a     práti yád ā^́po ádr̥śram āyatī^́r
10.030.13b     ghr̥tám páyāṃsi bíbhratīr mádhūni
10.030.13c     adhvaryúbhir mánasā saṃvidānā^́
10.030.13d     índrāya sómaṃ súṣutam bhárantīḥ

10.030.14a     émā^́ agman revátīr jīvádhanyā
10.030.14b     ádhvaryavaḥ sādáyatā sakhāyaḥ
10.030.14c     ní barhíṣi dhattana somiyāso
10.030.14d     apā^́ṃ náptrā saṃvidānā^́sa enāḥ

10.030.15a     ā^́gmann ā^́pa uśatī^́r barhír édáṃ
10.030.15b     ní adhvaré asadan devayántīḥ
10.030.15c     ádhvaryavaḥ sunuténdrāya sómam
10.030.15d     ábhūd u vaḥ suśákā devayajyā^́

31

10.031.01a     ā^́ no devā^́nām úpa vetu śáṃso
10.031.01b     víśvebhis turaír ávase yájatraḥ
10.031.01c     tébhir vayáṃ suṣakhā^́yo bhavema
10.031.01d     táranto víśvā duritā^́ siyāma

10.031.02a     pári cin márto dráviṇam mamanyād
10.031.02b     r̥tásya pathā^́ námasā^́ vivāset
10.031.02c     utá svéna krátunā sáṃ vadeta
10.031.02d     śréyāṃsaṃ dákṣam mánasā jagr̥bhyāt

10.031.03a     ádhāyi dhītír ásasr̥gram áṃśās
10.031.03b     tīrthé ná dasmám úpa yanti ū^́māḥ
10.031.03c     abhí ānaśma suvitásya śūṣáṃ
10.031.03d     návedaso amŕ̥tānām abhūma

10.031.04a     nítyaś cākanyāt svápatir dámūnā
10.031.04b     yásmā u deváḥ savitā^́ jajā^́na
10.031.04c     bhágo vā góbhir aryamém anajyāt
10.031.04d     só asmai cā^́ruś chadayad utá syāt

10.031.05a     iyáṃ sā^́ bhūyā uṣásām iva kṣā^́
10.031.05b     yád dha kṣumántaḥ śávasā samā^́yan
10.031.05c     asyá stutíṃ jaritúr bhíkṣamāṇā
10.031.05d     ā^́ naḥ śagmā^́sa úpa yantu vā^́jāḥ

10.031.06a     asyéd eṣā^́ sumatíḥ paprathāna
10.031.06b     ábhavat · pūrviyā^́ bhū^́manā gaúḥ
10.031.06c     asyá sánīḷā ásurasya yónau
10.031.06d     samāná ā^́ bháraṇe bíbhramāṇāḥ

10.031.07a     kíṃ svid vánaṃ ká u sá vr̥kṣá āsa
10.031.07b     yáto dyā^́vāpr̥thivī^́ niṣṭatakṣúḥ
10.031.07c     saṃtasthāné ajáre itáūtī
10.031.07d     áhāni pūrvī^́r uṣáso jaranta

10.031.08a     naítā^́vad enā^́ paró anyád asti
10.031.08b     ukṣā^́ sá dyā^́vāpr̥thivī^́ bibharti
10.031.08c     tvácam pavítraṃ kr̥ṇuta svadhā^́vān
10.031.08d     yád īṃ sū^́ryaṃ ná haríto váhanti

10.031.09a     stegó ná kṣã^́m áti eti pr̥thvī^́m
10.031.09b     míhaṃ ná vā^́to ví ha vāti bhū^́ma
10.031.09c     mitró yátra váruṇo ajyámāno
10.031.09d     agnír váne ná ví ásr̥ṣṭa śókam

10.031.10a     starī^́r yát sū^́ta sadyó ajyámānā
10.031.10b     vyáthir avyathī^́ḥ kr̥ṇuta svágopā
10.031.10c     putró yát pū^́rvaḥ pitarór⁺ jániṣṭa
10.031.10d     śamiyā^́ṃ gaúr jagāra yád dha pr̥chā^́n

10.031.11a     utá káṇvaṃ nr̥ṣádaḥ putrám āhur
10.031.11b     utá śyāvó dhánam ā^́datta vājī^́
10.031.11c     prá kr̥ṣṇā^́ya rúśad apinvatódhar
10.031.11d     r̥tám átra nákir asmā apīpet

32

10.032.01a     prá sú gmántā dhiyasānásya sakṣáṇi
10.032.01b     varébhir varā^́m̐ abhí ṣú prasī^́dataḥ
10.032.01c     asmā^́kam índra ubháyaṃ jujoṣati
10.032.01d     yát somiyásya ándhaso búbodhati

10.032.02a     ví indra yāsi diviyā^́ni rocanā^́
10.032.02b     ví pā^́rthivāni rájasā puruṣṭuta
10.032.02c     yé tvā váhanti múhur adhvarā^́m̐ úpa
10.032.02d     té sú vanvantu vagvanā^́m̐ arādhásaḥ

10.032.03a     tád ín me chantsad vápuṣo vápuṣṭaram
10.032.03b     putró yáj jā^́nam pitarór⁺ adhī^́yati
10.032.03c     jāyā^́ pátiṃ vahati vagnúnā sumát
10.032.03d     puṃsá íd bhadró vahatúḥ páriṣkr̥taḥ

10.032.04a     tád ít sadhástham abhí cā^́ru dīdhaya
10.032.04b     gā^́vo yác chā^́san vahatúṃ ná dhenávaḥ
10.032.04c     mātā^́ yán mántur yūthásya pūrviyā^́
10.032.04d     abhí vāṇásya saptádhātur íj jánaḥ

10.032.05a     prá vo áchā ririce devayúṣ padám
10.032.05b     éko rudrébhir yāti turváṇiḥ
10.032.05c     jarā^́ vā yéṣu amŕ̥teṣu dāváne
10.032.05d     pári va ū^́mebhiyaḥ siñcatā mádhu

10.032.06a     nidhīyámānam ápagūḷham apsú
10.032.06b     prá me devā^́nāṃ vratapā^́ uvāca
10.032.06c     índro vidvā^́m̐ ánu hí tvā cacákṣa
10.032.06d     ténāhám agne ánuśiṣṭa ā^́gām

10.032.07a     ákṣetravit kṣetravídaṃ hí áprāṭ
10.032.07b     sá prá eti kṣetravídā^́nuśiṣṭaḥ
10.032.07c     etád vaí bhadrám anuśā^́sanasya
10.032.07d     utá srutíṃ vindati añjasī^́nām

10.032.08a     adyéd u prā^́ṇīd ámamann imā^́hā
10.032.08b     ápīvr̥to adhayan mātúr ū^́dhaḥ
10.032.08c     ém enam āpa jarimā^́ yúvānam
10.032.08d     áheḷan vásuḥ sumánā babhūva

10.032.09a     etā^́ni bhadrā^́ kalaśa kriyāma
10.032.09b     kúruśravaṇa dádato maghā^́ni
10.032.09c     dāná íd vo maghavānaḥ só astu
10.032.09d     ayáṃ ca sómo hr̥dí yám bíbharmi

33

10.033.01a     prá mā yuyujre prayújo jánānāṃ
10.033.01b     váhāmi sma pūṣáṇam ántareṇa
10.033.01c     víśve devā^́so ádha mā^́m arakṣan
10.033.01d     duḥśā^́sur ā^́gād íti ghóṣa āsīt

10.033.02a     sám mā tapanti abhítaḥ
10.033.02b     sapátnīr iva párśavaḥ
10.033.02c     ní bādhate ámatir nagnátā jásur
10.033.02d     vér ná vevīyate matíḥ

10.033.03a     mū^́ṣo ná śiśnā^́ ví adanti mādhíya
10.033.03b     stotā^́raṃ te śatakrato
10.033.03c     sakŕ̥t sú no maghavann indra mr̥̄ḷaya⁺
10.033.03d     ádhā pitéva no bhava

10.033.04a     kuruśrávaṇam āvr̥ṇi
10.033.04b     rā^́jānaṃ trā^́sadasyavam
10.033.04c     máṃhiṣṭhaṃ vāghátām ŕ̥ṣiḥ

10.033.05a     yásya mā haríto ráthe
10.033.05b     tisró váhanti sādhuyā^́
10.033.05c     stávai sahásradakṣiṇe

10.033.06a     yásya prásvādaso gíra
10.033.06b     upamáśravasaḥ pitúḥ
10.033.06c     kṣétraṃ ná raṇvám ūcúṣe

10.033.07a     ádhi putropamaśravo
10.033.07b     nápān mitrātither ihi
10.033.07c     pitúṣ ṭe asmi vanditā^́

10.033.08a     yád ī^́śīyāmŕ̥tānãm
10.033.08b     utá vā mártiyānãm
10.033.08c     jī^́ved ín maghávā máma

10.033.09a     ná devā^́nām áti vratáṃ
10.033.09b     śatā^́tmā caná jīvati
10.033.09c     táthā yujā^́ ví vāvr̥te

34

10.034.01a     prāvepā^́ mā br̥ható mādayanti
10.034.01b     pravātejā^́ íriṇe várvr̥tānāḥ
10.034.01c     sómasyeva maujavatásya bhakṣó
10.034.01d     vibhī^́dako jā^́gr̥vir máhyam achān

10.034.02a     ná mā mimetha ná jihīḷa eṣā^́
10.034.02b     śivā^́ sákhibhya utá máhyam āsīt
10.034.02c     akṣásyāhám ekaparásya hetór
10.034.02d     ánuvratām ápa jāyā^́m arodham

10.034.03a     dvéṣṭi śvaśrū^́r ápa jāyā^́ ruṇaddhi
10.034.03b     ná nāthitó vindate marḍitā^́ram
10.034.03c     áśvasyeva járato vásniyasya
10.034.03d     nā^́háṃ vindāmi kitavásya bhógam

10.034.04a     anyé jāyā^́m pári mr̥śanti asya
10.034.04b     yásyā^́gr̥dhad védane vājī^́ akṣáḥ
10.034.04c     pitā^́ mātā^́ bhrā^́tara enam āhur
10.034.04d     ná jānīmo náyatā baddhám etám

10.034.05a     yád ādī^́dhye ná daviṣāṇi ebhiḥ
10.034.05b     parāyádbhyo áva hīye sákhibhyaḥ
10.034.05c     níuptāś ca babhrávo vā^́cam ákratam̐
10.034.05d     émī^́d eṣāṃ niṣkr̥táṃ jāríṇīva

10.034.06a     sabhā^́m eti kitaváḥ pr̥chámāno
10.034.06b     jeṣyā^́mī^́ti tanúvā śū^́śujānaḥ
10.034.06c     akṣā^́so asya ví tiranti kā^́mam
10.034.06d     pratidī^́vne dádhata ā^́ kr̥tā^́ni

10.034.07a     akṣā^́sa íd aṅkuśíno nitodíno
10.034.07b     nikŕ̥tvānas tápanās tāpayiṣṇávaḥ
10.034.07c     kumārádeṣṇā jáyataḥ punarháṇo
10.034.07d     mádhvā sámpr̥ktāḥ kitavásya barháṇā

10.034.08a     tripañcāśáḥ krīḷati vrā^́ta eṣāṃ
10.034.08b     devá iva savitā^́ satyádharmā
10.034.08c     ugrásya cin manyáve nā^́ namante
10.034.08d     rā^́jā cid ebhyo náma ít kr̥ṇoti

10.034.09a     nīcā^́ vartanta upári sphuranti
10.034.09b     ahastā^́so hástavantaṃ sahante
10.034.09c     divyā^́ áṅgārā íriṇe níuptāḥ
10.034.09d     śītā^́ḥ sánto hŕ̥dayaṃ nír dahanti

10.034.10a     jāyā^́ tapyate kitavásya hīnā^́
10.034.10b     mātā^́ putrásya cárataḥ kúva svit
10.034.10c     r̥ṇāvā^́ bíbhyad dhánam ichámāno
10.034.10d     anyéṣām ástam úpa náktam eti

10.034.11a     stríyaṃ dr̥ṣṭvā^́ya kitaváṃ tatāpa
10.034.11b     anyéṣāṃ jāyā^́ṃ súkr̥taṃ ca yónim
10.034.11c     pūrvāhṇé áśvān yuyujé hí babhrū^́n
10.034.11d     só agnér ánte vr̥ṣaláḥ papāda

10.034.12a     yó vaḥ senānī^́r maható gaṇásya
10.034.12b     rā^́jā vrā^́tasya prathamó babhū^́va
10.034.12c     tásmai kr̥ṇomi ná dhánā ruṇadhmi
10.034.12d     dáśāhám prā^́cīs tád r̥táṃ vadāmi

10.034.13a     akṣaír mā^́ dīvyaḥ kr̥ṣím ít kr̥ṣasva
10.034.13b     vitté ramasva bahú mányamānaḥ
10.034.13c     tátra gā^́vaḥ kitava tátra jāyā^́
10.034.13d     tán me ví caṣṭe savitā^́yám aryáḥ

10.034.14a     mitráṃ kr̥ṇudhvaṃ khálu mr̥̄ḷátā⁺ no
10.034.14b     mā^́ no ghoréṇa caratābhí dhr̥ṣṇú
10.034.14c     ní vo nú manyúr viśatām árātir
10.034.14d     anyó babhrūṇā^́m prásitau nú astu

35

10.035.01a     ábudhram u tyá índravanto agnáyo
10.035.01b     jyótir bháranta uṣáso víuṣṭiṣu
10.035.01c     mahī^́ dyā^́vāpr̥thivī^́ cetatām ápo
10.035.01d     adyā^́ devā^́nām áva ā^́ vr̥ṇīmahe

10.035.02a     diváspr̥thivyór áva ā^́ vr̥ṇīmahe
10.035.02b     mātr̥̄^́n síndhūn párvatāñ charyaṇā^́vataḥ
10.035.02c     anāgāstváṃ sū^́ryam uṣā^́sam īmahe
10.035.02d     bhadráṃ sómaḥ svānó° adyā^́ kr̥ṇotu naḥ

10.035.03a     dyā^́vā no adyá pr̥thivī^́ ánāgaso
10.035.03b     mahī^́ trāyetāṃ suvitā^́ya mātárā
10.035.03c     uṣā^́ uchánti ápa bādhatām agháṃ
10.035.03d     suastí agníṃ samidhānám īmahe

10.035.04a     iyáṃ na usrā^́ prathamā^́ sudevíyaṃ
10.035.04b     revát saníbhyo revátī ví uchatu
10.035.04c     āré manyúṃ durvidátrasya dhīmahi
10.035.04d     suastí agníṃ samidhānám īmahe

10.035.05a     prá yā^́ḥ sísrate sū^́riyasya raśmíbhir
10.035.05b     jyótir bhárantīr uṣáso víuṣṭiṣu
10.035.05c     bhadrā^́ no adyá śrávase ví uchata
10.035.05d     suastí agníṃ samidhānám īmahe

10.035.06a     anamīvā^́ uṣása ā^́ carantu na
10.035.06b     úd agnáyo jihatāṃ jyótiṣā br̥hát
10.035.06c     ā^́yukṣātām aśvínā tū^́tujiṃ ráthaṃ
10.035.06d     suastí agníṃ samidhānám īmahe

10.035.07a     śréṣṭhaṃ no adyá savitar váreṇiyam
10.035.07b     bhāgám ā^́ suva sá hí ratnadhā^́ ási
10.035.07c     rāyó jánitrīṃ dhiṣáṇām úpa bruve
10.035.07d     suastí agníṃ samidhānám īmahe

10.035.08a     pípartu mā tád r̥tásya pravā^́canaṃ
10.035.08b     devā^́nāṃ yán manuṣíyā ámanmahi
10.035.08c     víśvā íd usrā^́ spáḷ úd eti sū^́riyaḥ
10.035.08d     suastí agníṃ samidhānám īmahe

10.035.09a     adveṣó adyá barhíṣa stárīmaṇi
10.035.09b     grā^́vṇāṃ yóge mánmanaḥ sā^́dha īmahe
10.035.09c     ādityā^́nāṃ śármaṇi sthā^́ bhuraṇyasi
10.035.09d     suastí agníṃ samidhānám īmahe

10.035.10a     ā^́ no barhíḥ sadhamā^́de br̥hád diví
10.035.10b     devā^́m̐ īḷe sādáyā saptá hótr̥̄n
10.035.10c     índram mitráṃ váruṇaṃ sātáye bhágaṃ
10.035.10d     suastí agníṃ samidhānám īmahe

10.035.11a     tá ādityā ā^́ gatā sarvátātaye
10.035.11b     vr̥dhé no yajñám avatā sajoṣasaḥ
10.035.11c     bŕ̥haspátim pūṣáṇam aśvínā bhágaṃ
10.035.11d     suastí agníṃ samidhānám īmahe

10.035.12a     tán no devā yachata supravācanáṃ
10.035.12b     chardír ādityāḥ subháraṃ nr̥pā^́yiyam
10.035.12c     páśve tokā^́ya tánayāya jīváse
10.035.12d     suastí agníṃ samidhānám īmahe

10.035.13a     víśve adyá marúto víśva ūtī^́
10.035.13b     víśve bhavantu agnáyaḥ sámiddhāḥ
10.035.13c     víśve no devā^́ ávasā^́ gamantu
10.035.13d     víśvam astu dráviṇaṃ vā^́jo asmé

10.035.14a     yáṃ devāso ávatha vā^́jasātau
10.035.14b     yáṃ trā^́yadhve yám pipr̥thā^́ti áṃhaḥ
10.035.14c     yó vo gopīthé ná bhayásya véda
10.035.14d     té syāma devávītaye turāsaḥ

36

10.036.01a     uṣā^́sānáktā br̥hatī^́ supéśasā
10.036.01b     dyā^́vākṣā^́mā váruṇo mitró aryamā^́
10.036.01c     índraṃ huve marútaḥ párvatām̐ apá
10.036.01d     ādityā^́n dyā^́vāpr̥thivī^́ apáḥ súvaḥ

10.036.02a     diyaúś ca naḥ pr̥thivī^́ ca prácetasa
10.036.02b     r̥tā^́varī rakṣatām áṃhaso riṣáḥ
10.036.02c     mā^́ durvidátrā nírr̥tir na īśata
10.036.02d     tád devā^́nām ávo adyā^́ vr̥ṇīmahe

10.036.03a     víśvasmān no áditiḥ pātu áṃhaso
10.036.03b     mātā^́ mitrásya váruṇasya revátaḥ
10.036.03c     súvarvaj jyótir avr̥káṃ naśīmahi
10.036.03d     tád devā^́nām ávo adyā^́ vr̥ṇīmahe

10.036.04a     grā^́vā vádann ápa rákṣāṃsi sedhatu
10.036.04b     duṣvápniyaṃ nírr̥tiṃ víśvam atríṇam
10.036.04c     ādityáṃ śárma marútām aśīmahi
10.036.04d     tád devā^́nām ávo adyā^́ vr̥ṇīmahe

10.036.05a     éndro barhíḥ sī^́datu pínvatām íḷā
10.036.05b     bŕ̥haspátiḥ sā^́mabhir r̥kvó arcatu
10.036.05c     supraketáṃ jīváse mánma dhīmahi
10.036.05d     tád devā^́nām ávo adyā^́ vr̥ṇīmahe

10.036.06a     divispŕ̥śaṃ yajñám asmā^́kam aśvinā
10.036.06b     jīrā^́dhvaraṃ kr̥ṇutaṃ sumnám iṣṭáye
10.036.06c     prācī^́naraśmim ā^́hutaṃ ghr̥téna
10.036.06d     tád devā^́nām ávo adyā^́ vr̥ṇīmahe

10.036.07a     úpa hvaye suhávam mā^́rutaṃ gaṇám
10.036.07b     pavākám⁺ r̥ṣváṃ sakhiyā^́ya śambhúvam
10.036.07c     rāyás póṣaṃ sauśravasā^́ya dhīmahi
10.036.07d     tád devā^́nām ávo adyā^́ vr̥ṇīmahe

10.036.08a     apā^́m péruṃ jīvádhanyam bharāmahe
10.036.08b     devāvíyaṃ suhávam adhvaraśríyam
10.036.08c     suraśmíṃ sómam indriyáṃ yamīmahi
10.036.08d     tád devā^́nām ávo adyā^́ vr̥ṇīmahe

10.036.09a     sanéma tát susanítā sanítvabhir
10.036.09b     vayáṃ jīvā^́ jīváputrā ánāgasaḥ
10.036.09c     brahmadvíṣo víṣvag éno bharerata
10.036.09d     tád devā^́nām ávo adyā^́ vr̥ṇīmahe

10.036.10a     yé sthā^́ mánor yajñíyās té śr̥ṇotana
10.036.10b     yád vo devā ī^́mahe tád dadātana
10.036.10c     jaítraṃ krátuṃ rayimád vīrávad yáśas
10.036.10d     tád devā^́nām ávo adyā^́ vr̥ṇīmahe

10.036.11a     mahád adyá mahatā^́m ā^́ vr̥ṇīmahe
10.036.11b     ávo devā^́nām br̥hatā^́m anarváṇām
10.036.11c     yáthā vásu vīrájātaṃ náśāmahai
10.036.11d     tád devā^́nām ávo adyā^́ vr̥ṇīmahe

10.036.12a     mahó agnéḥ samidhānásya śármaṇi
10.036.12b     ánāgā mitré váruṇe suastáye
10.036.12c     śréṣṭhe siyāma savitúḥ sávīmani
10.036.12d     tád devā^́nām ávo adyā^́ vr̥ṇīmahe

10.036.13a     yé savitúḥ satyásavasya víśve
10.036.13b     mitrásya vraté váruṇasya devā^́ḥ
10.036.13c     té saúbhagaṃ vīrávad gómad ápno
10.036.13d     dádhātana dráviṇaṃ citrám asmé

10.036.14a     savitā^́ paścā^́tāt savitā^́ purástāt
10.036.14b     savitóttarā^́ttāt savitā^́dharā^́ttāt
10.036.14c     savitā^́ naḥ suvatu sarvátātiṃ
10.036.14d     savitā^́ no rāsatāṃ dīrghám ā^́yuḥ

37

10.037.01a     námo mitrásya váruṇasya cákṣase
10.037.01b     mahó devā^́ya tád r̥táṃ saparyata
10.037.01c     dūredŕ̥śe devájātāya ketáve
10.037.01d     divás putrā^́ya sū^́riyāya śaṃsata

10.037.02a     sā^́ mā satyóktiḥ pári pātu viśváto
10.037.02b     dyā^́vā ca yátra tatánann áhāni ca
10.037.02c     víśvam anyán ní viśate yád éjati
10.037.02d     viśvā^́hā^́po viśvā^́hód eti sū^́riyaḥ

10.037.03a     ná te ádevaḥ pradívo ní vāsate
10.037.03b     yád etaśébhiḥ pataraí ratharyási
10.037.03c     prācī^́nam anyád ánu vartate rája
10.037.03d     úd anyéna jyótiṣā yāsi sūriya

10.037.04a     yéna sūrya jyótiṣā bā^́dhase támo
10.037.04b     jágac ca víśvam udiyárṣi bhānúnā
10.037.04c     ténāsmád víśvām ánirām ánāhutim
10.037.04d     ápā^́mīvām ápa duṣvápniyaṃ suva

10.037.05a     víśvasya hí préṣito rákṣasi vratám
10.037.05b     áheḷayann uccárasi svadhā^́ ánu
10.037.05c     yád adyá tvā sūrya upabrávāmahai
10.037.05d     táṃ no devā^́ ánu maṃsīrata krátum

10.037.06a     táṃ no dyā^́vāpr̥thivī^́ tán na ā^́pa
10.037.06b     índraḥ śr̥ṇvantu marúto hávaṃ vácaḥ
10.037.06c     mā^́ śū^́ne bhūma sū^́riyasya saṃdŕ̥śi
10.037.06d     bhadráṃ jī^́vanto jaraṇā^́m aśīmahi

10.037.07a     viśvā^́hā tvā sumánasaḥ sucákṣasaḥ
10.037.07b     prajā^́vanto anamīvā^́ ánāgasaḥ
10.037.07c     udyántaṃ tvā mitramaho divé-dive
10.037.07d     jiyóg jīvā^́ḥ práti paśyema sūriya

10.037.08a     máhi jyótir bíbhrataṃ tvā vicakṣaṇa
10.037.08b     bhã^́svantaṃ cákṣuṣe-cakṣuṣe máyaḥ
10.037.08c     āróhantam br̥hatáḥ pā^́jasas pári
10.037.08d     vayáṃ jīvā^́ḥ práti paśyema sūriya

10.037.09a     yásya te víśvā bhúvanāni ketúnā
10.037.09b     prá cérate ní ca viśánte aktúbhiḥ
10.037.09c     anāgāstvéna harikeśa sūriya
10.037.09d     áhnāhnā no vásyasā-vasyasód ihi

10.037.10a     śáṃ no bhava cákṣasā śáṃ no áhnā
10.037.10b     śám bhānúnā śáṃ himā^́ śáṃ ghr̥ṇéna
10.037.10c     yáthā śám ádhvañ chám ásad duroṇé
10.037.10d     tát sūriya dráviṇaṃ dhehi citrám

10.037.11a     asmā^́kaṃ devā ubháyāya jánmane
10.037.11b     śárma yachata dvipáde cátuṣpade
10.037.11c     adát píbad ūrjáyamānam ā^́śitaṃ
10.037.11d     tád asmé śáṃ yór arapó dadhātana

10.037.12a     yád vo devāś cakr̥má jihváyā gurú
10.037.12b     mánaso vā práyutī devahéḷanam
10.037.12c     árāvā yó no abhí duchunāyáte
10.037.12d     tásmin tád éno vasavo ní dhetana

38

10.038.01a     asmín na indra pr̥tsutaú yáśasvati
10.038.01b     śímīvati krándasi prā^́va sātáye
10.038.01c     yátra góṣātā dhr̥ṣitéṣu khādíṣu
10.038.01d     víṣvak pátanti didyávo nr̥ṣā^́hiye

10.038.02a     sá naḥ kṣumántaṃ sádane ví ūrṇuhi
10.038.02b     góarṇasaṃ rayím indra śravā^́yiyam
10.038.02c     siyā^́ma te jáyataḥ śakra medíno
10.038.02d     yáthā vayám uśmási tád vaso kr̥dhi

10.038.03a     yó no dā^́sa ā^́riyo vā puruṣṭuta
10.038.03b     ádeva indra yudháye cíketati
10.038.03c     asmā^́bhiṣ ṭe suṣáhāḥ santu śátravas
10.038.03d     tváyā vayáṃ tā^́n vanuyāma saṃgamé

10.038.04a     yó dabhrébhir háviyo yáś ca bhū^́ribhir
10.038.04b     yó abhī^́ke varivovín nr̥ṣā^́hiye
10.038.04c     táṃ vikhādé sásnim adyá śrutáṃ náram
10.038.04d     arvā^́ñcam índram ávase karāmahe

10.038.05a     svavŕ̥jaṃ hí tvā^́m ahám indra śuśráva
10.038.05b     anānudáṃ vr̥ṣabha radhracódanam
10.038.05c     prá muñcasva pári kútsād ihā^́ gahi
10.038.05d     kím u tvā^́vān muṣkáyor baddhá āsate

39

10.039.01a     yó vām párijmā suvŕ̥d aśvinā rátho
10.039.01b     doṣā^́m uṣā^́so háviyo havíṣmatā
10.039.01c     śaśvattamā^́sas tám u vām idáṃ vayám
10.039.01d     pitúr ná nā^́ma suhávaṃ havāmahe

10.039.02a     codáyataṃ sūnŕ̥tāḥ pínvataṃ dhíya
10.039.02b     út púraṃdhīr īrayataṃ tád uśmasi
10.039.02c     yaśásam bhāgáṃ kr̥ṇutaṃ no aśvinā
10.039.02d     sómaṃ ná cā^́rum maghávatsu nas kr̥tam

10.039.03a     amājúraś cid bhavatho yuvám bhágo
10.039.03b     anāśóś cid avitā^́rāpamásya cit
10.039.03c     andhásya cin nāsatiyā kr̥śásya cid
10.039.03d     yuvā^́m íd āhur bhiṣájā rutásya cit

10.039.04a     yuváṃ cyávānaṃ sanáyaṃ yáthā rátham
10.039.04b     púnar yúvānaṃ caráthāya takṣathuḥ
10.039.04c     níṣ ṭaugriyám ūhathur adbhiyás pári
10.039.04d     víśvét tā^́ vāṃ sávaneṣu pravā^́ciyā

10.039.05a     purāṇā^́ vāṃ vīríyā prá bravā jáne
10.039.05b     átho hāsathur bhiṣájā mayobhúvā
10.039.05c     tā^́ vāṃ nú návyāv ávase karāmahe
10.039.05d     ayáṃ nāsatyā śrád arír yáthā dádhat

10.039.06a     iyáṃ vām ahve śr̥ṇutám me aśvinā
10.039.06b     putrā^́yeva pitárā máhya° śikṣatam
10.039.06c     ánāpir ájñā asajātiyā^́matiḥ
10.039.06d     purā^́ tásyā abhíśaster áva spr̥tam

10.039.07a     yuváṃ ráthena vimadā^́ya śundhyúvaṃ
10.039.07b     ní ūhathuḥ purumitrásya yóṣaṇām
10.039.07c     yuváṃ hávaṃ vadhrimatyā^́ agachataṃ
10.039.07d     yuváṃ súṣutiṃ cakrathuḥ púraṃdhaye

10.039.08a     yuváṃ víprasya jaraṇā^́m upeyúṣaḥ
10.039.08b     púnaḥ kalér akr̥ṇutaṃ yúvad váyaḥ
10.039.08c     yuváṃ vándanam r̥śyadā^́d úd ūpathur
10.039.08d     yuváṃ sadyó viśpálām étave kr̥thaḥ

10.039.09a     yuváṃ ha rebháṃ vr̥ṣaṇā gúhā hitám
10.039.09b     úd airayatam mamr̥vā^́ṃsam aśvinā
10.039.09c     yuvám r̥bī^́sam utá taptám átraya
10.039.09d     ómanvantaṃ cakrathuḥ saptávadhraye

10.039.10a     yuváṃ śvetám pedáve aśvinā^́śuvaṃ
10.039.10b     navábhir vā^́jair navatī^́ ca vājínam
10.039.10c     carkŕ̥tiyaṃ dadathur drāvayátsakham
10.039.10d     bhágaṃ ná nŕ̥bhyo háviyam mayobhúvam

10.039.11a     ná táṃ rājānāv adite kútaś caná
10.039.11b     nā^́ṃho aśnoti duritáṃ nákir bhayám
10.039.11c     yám aśvinā suhavā rudravartanī
10.039.11d     puroratháṃ kr̥ṇutháḥ pátniyā sahá

10.039.12a     ā^́ téna yātam mánaso jávīyasā
10.039.12b     ráthaṃ yáṃ vām r̥bhávaś cakrúr aśvinā
10.039.12c     yásya yóge duhitā^́ jā^́yate divá
10.039.12d     ubhé áhanī sudíne vivásvataḥ

10.039.13a     tā^́ vartír yātaṃ jayúṣā ví párvatam
10.039.13b     ápinvataṃ śayáve dhenúm aśvinā
10.039.13c     vŕ̥kasya cid vártikām antár āsíyād
10.039.13d     yuváṃ śácībhir grasitā^́m amuñcatam

10.039.14a     etáṃ vāṃ stómam aśvināv akarma
10.039.14b     átakṣāma · bhŕ̥gavo ná rátham
10.039.14c     ní amr̥kṣāma yóṣaṇāṃ ná márye
10.039.14d     nítyaṃ ná sūnúṃ tánayaṃ dádhānāḥ

40

10.040.01a     ráthaṃ yã^́ntaṃ kúha kó ha vāṃ narā
10.040.01b     práti dyumántaṃ suvitā^́ya bhūṣati
10.040.01c     prātaryā^́vāṇaṃ vibhúvaṃ viśé-viśe
10.040.01d     vástor-vastor váhamānaṃ dhiyā^́ śámi

10.040.02a     kúha svid doṣā^́ kúha vástor aśvínā
10.040.02b     kúhābhipitváṃ karataḥ kúhoṣatuḥ
10.040.02c     kó vāṃ śayutrā^́ vidháveva deváram
10.040.02d     máryaṃ ná yóṣā kr̥ṇute sadhástha ā^́

10.040.03a     prātár jarethe jaraṇéva kā^́payā
10.040.03b     vástor-vastor yajatā^́ gachatho gr̥hám
10.040.03c     kásya dhvasrā^́ bhavathaḥ kásya vā narā
10.040.03d     rājaputréva sávanā^́va gachathaḥ

10.040.04a     yuvā^́m mr̥géva vāraṇā^́ mr̥gaṇyávo
10.040.04b     doṣā^́ vástor havíṣā ní hvayāmahe
10.040.04c     yuváṃ hótrām r̥tuthā^́ júhvate narā
10.040.04d     íṣaṃ jánāya vahathaḥ śubhas patī

10.040.05a     yuvā^́ṃ ha ghóṣā pári aśvinā yatī^́
10.040.05b     rā^́jña ūce duhitā^́ pr̥ché vāṃ narā
10.040.05c     bhūtám me áhna utá bhūtam aktáve
10.040.05d     áśvāvate rathíne śaktam árvate

10.040.06a     yuváṃ kavī^́ ṣṭhaḥ pári aśvinā ráthaṃ
10.040.06b     víśo ná kútso jaritúr naśāyathaḥ
10.040.06c     yuvór ha mákṣā pári aśvinā mádhu
10.040.06d     āsā^́ bharata niṣkr̥táṃ ná yóṣaṇā

10.040.07a     yuváṃ ha bhujyúṃ yuvám aśvinā váśaṃ
10.040.07b     yuváṃ śiñjā^́ram uśánām úpārathuḥ
10.040.07c     yuvó rárāvā† pári sakhyám āsate
10.040.07d     yuvór ahám ávasā sumnám ā^́ cake

10.040.08a     yuváṃ ha kr̥śáṃ yuvám aśvinā śayúṃ
10.040.08b     yuváṃ vidhántaṃ vidhávām uruṣyathaḥ
10.040.08c     yuváṃ saníbhya stanáyantam aśvinā
10.040.08d     ápa vrajám ūrṇuthaḥ saptáāsiyam

10.040.09a     jániṣṭa yóṣā patáyat kanīnakó
10.040.09b     ví cā^́ruhan vīrúdho daṃsánā ánu
10.040.09c     ā^́smai rīyante nivanéva síndhavo
10.040.09d     asmā^́ áhne bhavati tát patitvanám

10.040.10a     jīváṃ rudanti ví mayante adhvaré
10.040.10b     dīrghā^́m ánu prásitiṃ dīdhiyur náraḥ
10.040.10c     vāmám pitŕ̥bhyo yá idáṃ sameriré
10.040.10d     máyaḥ pátibhyo jánayaḥ pariṣváje

10.040.11a     ná tásya vidma tád u ṣú prá vocata
10.040.11b     yúvā ha yád yuvatyā^́ḥ kṣéti yóniṣu
10.040.11c     priyósriyasya vr̥ṣabhásya retíno
10.040.11d     gr̥háṃ gamema aśvinā tád uśmasi

10.040.12a     ā^́ vām agan sumatír vājinīvasū
10.040.12b     ní aśvinā hr̥tsú kā^́mā ayaṃsata
10.040.12c     ábhūtaṃ gopā^́ mithunā^́ śubhas patī
10.040.12d     priyā^́ aryamṇó dúriyām̐ aśīmahi

10.040.13a     tā^́ mandasānā^́ mánuṣo duroṇá ā^́
10.040.13b     dhattáṃ rayíṃ sahávīraṃ vacasyáve
10.040.13c     kr̥táṃ tīrtháṃ suprapāṇáṃ śubhas patī
10.040.13d     sthāṇúm patheṣṭhā^́m ápa durmatíṃ hatam

10.040.14a     kúva svid adyá katamā^́su aśvínā
10.040.14b     vikṣú dasrā^́ mādayete śubhás pátī
10.040.14c     ká īṃ ní yeme katamásya jagmatur
10.040.14d     víprasya vā yájamānasya vā gr̥hám

41

10.041.01a     samānám u tyám puruhūtám ukthíyaṃ
10.041.01b     ráthaṃ tricakráṃ sávanā gánigmatam
10.041.01c     párijmānaṃ vidathíyaṃ suvr̥ktíbhir
10.041.01d     vayáṃ víuṣṭā uṣáso havāmahe

10.041.02a     prātaryújaṃ nāsatyā ádhi tiṣṭhathaḥ
10.041.02b     prātaryā^́vāṇam madhuvā^́hanaṃ rátham
10.041.02c     víśo yéna gáchatho yájvarīr narā
10.041.02d     kīréś cid yajñáṃ hótr̥mantam aśvinā

10.041.03a     adhvaryúṃ vā mádhupāṇiṃ suhástiyam
10.041.03b     agnídhaṃ vā dhr̥tádakṣaṃ dámūnasam
10.041.03c     víprasya vā yát sávanāni gáchatho
10.041.03d     áta ā^́ yātam madhupéyam aśvinā

42

10.042.01a     ásteva sú prataráṃ lā^́yam ásyan
10.042.01b     bhū^́ṣann iva prá bharā stómam asmai
10.042.01c     vācā^́ viprās tarata vā^́cam aryó
10.042.01d     ní rāmaya jaritaḥ sóma índram

10.042.02a     dóhena gā^́m úpa śikṣā sákhāyam
10.042.02b     prá bodhaya jaritar jārám índram
10.042.02c     kóśaṃ ná pūrṇáṃ vásunā nír̥ṣṭam
10.042.02d     ā^́ cyāvaya maghadéyāya śū^́ram

10.042.03a     kím aṅgá tvā maghavan bhojám āhuḥ
10.042.03b     śiśīhí mā śiśayáṃ tvā śr̥ṇomi
10.042.03c     ápnasvatī máma dhī^́r astu śakra
10.042.03d     vasuvídam bhágam indrā^́ bharā naḥ

10.042.04a     tuvā^́ṃ jánā mamasatyéṣu indra
10.042.04b     saṃtasthānā^́ ví hvayante samīké
10.042.04c     átrā yújaṃ kr̥ṇute yó havíṣmān
10.042.04d     nā^́sunvatā sakhiyáṃ vaṣṭi śū^́raḥ

10.042.05a     dhánaṃ ná syandrám bahuláṃ yó asmai
10.042.05b     tīvrā^́n sómām̐ āsunóti práyasvān
10.042.05c     tásmai śátrūn sutúkān prātár áhno
10.042.05d     ní suáṣṭrān yuváti hánti vr̥trám

10.042.06a     yásmin vayáṃ dadhimā^́ śáṃsam índre
10.042.06b     yáḥ śiśrā^́ya maghávā kā^́mam asmé
10.042.06c     ārā^́c cit sán bhayatām asya śátrur
10.042.06d     ní asmai dyumnā^́ jániyā namantām

10.042.07a     ārā^́c chátrum ápa bādhasva dūrám
10.042.07b     ugró yáḥ śámbaḥ puruhūta téna
10.042.07c     asmé dhehi yávamad gómad indra
10.042.07d     kr̥dhī^́ dhíyaṃ jaritré vā^́jaratnām

10.042.08a     prá yám antár vr̥ṣasavā^́so ágman
10.042.08b     tīvrā^́ḥ sómā bahulā^́ntāsa índram
10.042.08c     nā^́ha dāmā^́nam maghávā ní yaṃsan
10.042.08d     ní sunvaté vahati bhū^́ri vāmám

10.042.09a     utá prahā^́m atidī^́vyā jayāti
10.042.09b     kr̥táṃ yác chvaghnī^́ vicinóti kālé
10.042.09c     yó devákāmo ná dhánā ruṇaddhi
10.042.09d     sám ít táṃ rāyā^́ sr̥jati svadhā^́vān

10.042.10a     góbhiṣ ṭarema ámatiṃ durévāṃ
10.042.10b     yávena kṣúdham puruhūta víśvām
10.042.10c     vayáṃ rā^́jabhiḥ prathamā^́ dhánāni
10.042.10d     asmā^́kena vr̥jánenā jayema

10.042.11a     bŕ̥haspátir naḥ pári pātu paścā^́d
10.042.11b     utóttarasmād ádharād aghāyóḥ
10.042.11c     índraḥ purástād utá madhyató naḥ
10.042.11d     sákhā sákhibhyo várivaḥ kr̥ṇotu

43

10.043.01a     áchā ma índram matáyaḥ suvarvídaḥ
10.043.01b     sadhrī^́cīr víśvā uśatī^́r anūṣata
10.043.01c     pári ṣvajante jánayo yáthā pátim
10.043.01d     máryaṃ ná śundhyúm maghávānam ūtáye

10.043.02a     ná ghā tuvadríg ápa veti me mánas
10.043.02b     tuvé ít kā^́mam puruhūta śiśraya
10.043.02c     rā^́jeva dasma ní ṣadó 'dhi barhíṣi
10.043.02d     asmín sú sóme avapā^́nam astu te

10.043.03a     viṣūvŕ̥d índro ámater utá kṣudháḥ
10.043.03b     sá íd rāyó maghávā vásva īśate
10.043.03c     tásyéd imé pravaṇé saptá síndhavo
10.043.03d     váyo vardhanti vr̥ṣabhásya śuṣmíṇaḥ

10.043.04a     váyo ná vr̥kṣáṃ supalāśám ā^́sadan
10.043.04b     sómāsa índram mandínaś camūṣádaḥ
10.043.04c     praíṣām ánīkaṃ śávasā dávidyutad
10.043.04d     vidát súvar mánave jyótir ā^́riyam

10.043.05a     kr̥táṃ ná śvaghnī^́ ví cinoti dévane
10.043.05b     saṃvárgaṃ yán maghávā sū^́riyaṃ jáyat
10.043.05c     ná tát te anyó ánu vīríyaṃ śakan
10.043.05d     ná purāṇó maghavan nótá nū^́tanaḥ

10.043.06a     víśaṃ-viśam maghávā páry aśāyata
10.043.06b     jánānāṃ dhénā avacā^́kaśad vŕ̥ṣā
10.043.06c     yásyā^́ha śakráḥ sávaneṣu ráṇyati
10.043.06d     sá tīvraíḥ sómaiḥ sahate pr̥tanyatáḥ

10.043.07a     ā^́po ná síndhum abhí yát samákṣaran
10.043.07b     sómāsa índraṃ kuliyā^́ iva hradám
10.043.07c     várdhanti víprā máho asya sā^́dane
10.043.07d     yávaṃ ná vr̥ṣṭír diviyéna dā^́nunā

10.043.08a     vŕ̥ṣā ná kruddháḥ patayad rájassu ā^́
10.043.08b     yó aryápatnīr ákr̥ṇod imā^́ apáḥ
10.043.08c     sá sunvaté maghávā jīrádānave
10.043.08d     ávindaj jyótir mánave havíṣmate

10.043.09a     új jāyatām paraśúr jyótiṣā sahá
10.043.09b     bhūyā^́ r̥tásya sudúghā purāṇavát
10.043.09c     ví rocatām aruṣó bhānúnā śúciḥ
10.043.09d     súvar ṇá śukráṃ śuśucīta sátpatiḥ

10.043.10a     góbhiṣ ṭarema ámatiṃ durévāṃ
10.043.10b     yávena kṣúdham puruhūta víśvām
10.043.10c     vayáṃ rā^́jabhiḥ prathamā^́ dhánāni
10.043.10d     asmā^́kena vr̥jánenā jayema

10.043.11a     bŕ̥haspátir naḥ pári pātu paścā^́d
10.043.11b     utóttarasmād ádharād aghāyóḥ
10.043.11c     índraḥ purástād utá madhyató naḥ
10.043.11d     sákhā sákhibhyo várivaḥ kr̥ṇotu

44

10.044.01a     ā^́ yātu índraḥ svápatir mádāya
10.044.01b     yó dhármaṇā tūtujānás túviṣmān
10.044.01c     pratvakṣāṇó áti víśvā sáhāṃsi
10.044.01d     apāréṇa mahatā^́ vŕ̥ṣṇiyena

10.044.02a     suṣṭhā^́mā ráthaḥ suyámā hárī te
10.044.02b     mimyákṣa vájro nr̥pate gábhastau
10.044.02c     śī^́bhaṃ rājan supáthā^́ yāhi arvā^́ṅ
10.044.02d     várdhāma te papúṣo vŕ̥ṣṇiyāni

10.044.03a     éndravā^́ho nr̥pátiṃ vájrabāhum
10.044.03b     ugrám ugrā^́sas taviṣā^́sa enam
10.044.03c     prátvakṣasaṃ vr̥ṣabháṃ satyáśuṣmam
10.044.03d     ém asmatrā^́ sadhamā^́do vahantu

10.044.04a     evā^́ pátiṃ droṇasā^́caṃ sácetasam
10.044.04b     ūrjá skambháṃ dharúṇa ā^́ vr̥ṣāyase
10.044.04c     ójaḥ kr̥ṣva sáṃ gr̥bhāya tuvé ápi
10.044.04d     áso yáthā kenipā^́nām inó vr̥dhé

10.044.05a     gámann asmé vásūni ā^́ hí śáṃsiṣaṃ
10.044.05b     suāśíṣam bháram ā^́ yāhi somínaḥ
10.044.05c     tvám īśiṣe sā^́smín ā^́ satsi barhíṣi
10.044.05d     anādhr̥ṣyā^́ táva pā^́trāṇi dhármaṇā

10.044.06a     pŕ̥thak prā^́yan prathamā^́ deváhūtayo
10.044.06b     ákr̥ṇvata śravasíyāni duṣṭárā
10.044.06c     ná yé śekúr yajñíyāṃ nā^́vam ārúham
10.044.06d     īrmaívá té ní aviśanta képayaḥ

10.044.07a     evaívā^́pāg ápare santu dūḍhiyó
10.044.07b     áśvā yéṣāṃ duryúja āyuyujré
10.044.07c     itthā^́ yé prā^́g úpare sánti dāváne
10.044.07d     purū^́ṇi yátra vayúnāni bhójanā

10.044.08a     girī^́m̐r ájrān réjamānām̐ adhārayad
10.044.08b     diyaúḥ krandad antárikṣāṇi kopayat
10.044.08c     samīcīné dhiṣáṇe ví ṣkabhāyati
10.044.08d     vŕ̥ṣṇaḥ pītvā^́ máda ukthā^́ni śaṃsati

10.044.09a     imám bibharmi súkr̥taṃ te aṅkuśáṃ
10.044.09b     yénārujā^́si maghavañ chaphārújaḥ
10.044.09c     asmín sú te sávane astu okíyaṃ
10.044.09d     sutá iṣṭaú maghavan bodhi ā^́bhagaḥ

10.044.10a     góbhiṣ ṭarema ámatiṃ durévāṃ
10.044.10b     yávena kṣúdham puruhūta víśvām
10.044.10c     vayáṃ rā^́jabhiḥ prathamā^́ dhánāni
10.044.10d     asmā^́kena vr̥jánenā jayema

10.044.11a     bŕ̥haspátir naḥ pári pātu paścā^́d
10.044.11b     utóttarasmād ádharād aghāyóḥ
10.044.11c     índraḥ purástād utá madhyató naḥ
10.044.11d     sákhā sákhibhyo várivaḥ kr̥ṇotu

45

10.045.01a     divás pári prathamáṃ jajñe agnír
10.045.01b     asmád dvitī^́yam pári jātávedāḥ
10.045.01c     tr̥tī^́yam apsú nr̥máṇā ájasram
10.045.01d     índhāna enaṃ jarate suādhī^́ḥ

10.045.02a     vidmā^́ te agne trẽdhā^́ trayā^́ṇi
10.045.02b     vidmā^́ te dhā^́ma víbhr̥tā purutrā^́
10.045.02c     vidmā^́ te nā^́ma paramáṃ gúhā yád
10.045.02d     vidmā^́ tám útsaṃ yáta ājagántha

10.045.03a     samudré tvā nr̥máṇā apsú antár
10.045.03b     nr̥cákṣā īdhe divó agna ū^́dhan
10.045.03c     tr̥tī^́ye tvā rájasi tasthivā^́ṃsam
10.045.03d     apā^́m upásthe mahiṣā^́ avardhan

10.045.04a     ákrandad agní stanáyann iva dyaúḥ
10.045.04b     kṣā^́mā rérihad vīrúdhaḥ samañján
10.045.04c     sadyó jajñānó ví hī^́m iddhó ákhyad
10.045.04d     ā^́ ródasī bhānúnā bhāti antáḥ

10.045.05a     śrīṇā^́m udāró dharúṇo rayīṇā^́m
10.045.05b     manīṣā^́ṇām prā^́rpaṇaḥ sómagopāḥ
10.045.05c     vásuḥ sūnúḥ sáhaso apsú rā^́jā
10.045.05d     ví bhāti ágra uṣásām idhānáḥ

10.045.06a     víśvasya ketúr bhúvanasya gárbha
10.045.06b     ā^́ ródasī apr̥ṇāj jā^́yamānaḥ
10.045.06c     vīḷúṃ cid ádrim abhinat parāyáñ
10.045.06d     jánā yád agním áyajanta páñca

10.045.07a     uśík pavākó⁺ aratíḥ sumedhā^́
10.045.07b     márteṣu agnír amŕ̥to ní dhāyi
10.045.07c     íyarti dhūmám aruṣám bháribhrad
10.045.07d     úc chukréṇa śocíṣā dyā^́m ínakṣan

10.045.08a     dr̥śānó rukmá urviyā^́ ví adyaud
10.045.08b     durmárṣam ā^́yuḥ śriyé rucānáḥ
10.045.08c     agnír amŕ̥to abhavad váyobhir
10.045.08d     yád enaṃ diyaúr janáyat surétāḥ

10.045.09a     yás te adyá kr̥ṇávad bhadraśoce
10.045.09b     apūpáṃ deva ghr̥távantam agne
10.045.09c     prá táṃ naya prataráṃ vásyo ácha
10.045.09d     abhí sumnáṃ devábhaktaṃ yaviṣṭha

10.045.10a     ā^́ tám bhaja sauśravaséṣu agna
10.045.10b     ukthá-uktha ā^́ bhaja śasyámāne
10.045.10c     priyáḥ sū^́rye priyó agnā^́ bhavāti
10.045.10d     új jāténa bhinádad új jánitvaiḥ

10.045.11a     tuvā^́m agne yájamānā ánu dyū^́n
10.045.11b     víśvā vásu dadhire vā^́riyāṇi
10.045.11c     tváyā sahá dráviṇam ichámānā
10.045.11d     vrajáṃ gómantam uśíjo ví vavruḥ

10.045.12a     ástāvi agnír narã^́ṃ suśévo
10.045.12b     vaiśvānará ŕ̥ṣibhiḥ sómagopāḥ
10.045.12c     adveṣé dyā^́vāpr̥thivī^́ huvema
10.045.12d     dévā dhattá rayím asmé suvī^́ram

46

10.046.01a     prá hótā jātó mahā^́n nabhovín
10.046.01b     nr̥ṣádvā sīdad apā^́m upásthe
10.046.01c     dádhir yó dhā^́yi sá te váyāṃsi
10.046.01d     yantā^́ vásūni vidhaté tanūpā^́ḥ

10.046.02a     imáṃ vidhánto apā^́ṃ sadhásthe
10.046.02b     paśúṃ ná naṣṭám padaír ánu gman
10.046.02c     gúhā cátantam uśíjo námobhir
10.046.02d     ichánto dhī^́rā bhŕ̥gavo avindan

10.046.03a     imáṃ tritó bhū^́ri avindad ichán
10.046.03b     vaibhūvasó mūrdháni ághniyāyāḥ
10.046.03c     sá śévr̥dho jātá ā^́ harmiyéṣu
10.046.03d     nā^́bhir yúvā bhavati rocanásya

10.046.04a     mandráṃ hótāram uśíjo námobhiḥ
10.046.04b     prā^́ñcaṃ yajñáṃ netā^́ram adhvarā^́ṇām
10.046.04c     viśā^́m akr̥ṇvann aratím pavākáṃ⁺
10.046.04d     havyavā^́haṃ dádhato mā^́nuṣeṣu

10.046.05a     prá bhūr jáyantam mahā^́ṃ vipodhā^́m
10.046.05b     mūrā^́ ámūram purā^́ṃ darmā^́ṇam
10.046.05c     náyanto gárbhaṃ vanā^́ṃ dhíyaṃ dhur
10.046.05d     híriśmaśruṃ ná árvāṇaṃ dhánarcam

10.046.06a     ní pastíyāsu tritá stabhūyán
10.046.06b     párivīto yónau sīdad antáḥ
10.046.06c     átaḥ saṃgŕ̥bhyā viśā^́ṃ dámūnā
10.046.06d     vídharmaṇā ayantraír īyate nr̥̄^́n

10.046.07a     asyā^́járāso damā^́m arítrā
10.046.07b     arcáddhūmāso agnáyaḥ pavākā^́ḥ⁺
10.046.07c     śvitīcáyaḥ śvātrā^́so bhuraṇyávo
10.046.07d     vanarṣádo vāyávo ná sómāḥ

10.046.08a     prá jihváyā bharate vépo agníḥ
10.046.08b     prá vayúnāni cétasā pr̥thivyā^́ḥ
10.046.08c     tám āyávaḥ śucáyantam pavākám⁺
10.046.08d     mandráṃ hótāraṃ dadhire yájiṣṭham

10.046.09a     dyā^́vā yám agním pr̥thivī^́ jániṣṭām
10.046.09b     ā^́pas tváṣṭā bhŕ̥gavo yáṃ sáhobhiḥ
10.046.09c     īḷéniyam prathamám mātaríśvā
10.046.09d     devā^́s tatakṣur mánave yájatram

10.046.10a     yáṃ tvā devā^́ dadhiré havyavā^́ham
10.046.10b     puruspŕ̥ho mā^́nuṣāso yájatram
10.046.10c     sá yā^́mann agne stuvaté váyo dhāḥ
10.046.10d     prá devayán yaśásaḥ sáṃ hí pūrvī^́ḥ

47

10.047.01a     jagr̥bhmā^́ te dákṣiṇam indra hástaṃ
10.047.01b     vasūyávo vasupate vásūnām
10.047.01c     vidmā^́ hí tvā gópatiṃ śūra gónām
10.047.01d     asmábhyaṃ citráṃ vŕ̥ṣaṇaṃ rayíṃ dāḥ

10.047.02a     suāyudháṃ suávasaṃ sunītháṃ
10.047.02b     cátuḥsamudraṃ dharúṇaṃ rayīṇā^́m
10.047.02c     carkŕ̥tiyaṃ śáṃsiyam bhū^́rivāram
10.047.02d     asmábhyaṃ citráṃ vŕ̥ṣaṇaṃ rayíṃ dāḥ

10.047.03a     subráhmāṇaṃ devávantam br̥hántam
10.047.03b     urúṃ gabhīrám pr̥thúbudhnam indra
10.047.03c     śrutárṣim° ugrám abhimātiṣā^́ham
10.047.03d     asmábhyaṃ citráṃ vŕ̥ṣaṇaṃ rayíṃ dāḥ

10.047.04a     sanádvājaṃ vípravīraṃ tárutraṃ
10.047.04b     dhanaspŕ̥taṃ śūśuvā^́ṃsaṃ sudákṣam
10.047.04c     dasyuhánam pūrbhídam indra satyám
10.047.04d     asmábhyaṃ citráṃ vŕ̥ṣaṇaṃ rayíṃ dāḥ

10.047.05a     áśvāvantaṃ rathínaṃ vīrávantaṃ
10.047.05b     sahasríṇaṃ śatínaṃ vā^́jam indra
10.047.05c     bhadrávrātaṃ vípravīraṃ suarṣā^́m
10.047.05d     asmábhyaṃ citráṃ vŕ̥ṣaṇaṃ rayíṃ dāḥ

10.047.06a     prá saptágum r̥tádhītiṃ sumedhā^́m
10.047.06b     bŕ̥haspátim matír áchā jigāti
10.047.06c     yá āṅgirasó námasopasádyo
10.047.06d     asmábhyaṃ citráṃ vŕ̥ṣaṇaṃ rayíṃ dāḥ

10.047.07a     vánīvāno máma dūtā^́sa índraṃ
10.047.07b     stómāś caranti sumatī^́r iyānā^́ḥ
10.047.07c     hr̥dispŕ̥śo mánasā vacyámānā
10.047.07d     asmábhyaṃ citráṃ vŕ̥ṣaṇaṃ rayíṃ dāḥ

10.047.08a     yát tuvā yā^́mi daddhí tán na indra
10.047.08b     br̥hántaṃ kṣáyam ásamaṃ jánānām
10.047.08c     abhí tád dyā^́vāpr̥thivī^́ gr̥ṇītām
10.047.08d     asmábhyaṃ citráṃ vŕ̥ṣaṇaṃ rayíṃ dāḥ

48

10.048.01a     ahám bhuvaṃ vásunaḥ pūrviyás pátir
10.048.01b     aháṃ dhánāni sáṃ jayāmi śáśvataḥ
10.048.01c     mã^́ṃ havante pitáraṃ ná jantávo
10.048.01d     aháṃ dāśúṣe ví bhajāmi bhójanam

10.048.02a     ahám índro ródho vákṣo átharvaṇas
10.048.02b     tritā^́ya gā^́ ajanayam áher ádhi
10.048.02c     aháṃ dásyubhyaḥ pári nr̥mṇám ā^́ dade
10.048.02d     gotrā^́ śíkṣan dadhīcé mātaríśvane

10.048.03a     máhyaṃ tváṣṭā vájram atakṣad āyasám
10.048.03b     máyi devā^́so avr̥jann ápi krátum
10.048.03c     mámā^́nīkaṃ sū^́riyasyeva duṣṭáram
10.048.03d     mā^́m ā^́ryanti kr̥téna kártuvena ca

10.048.04a     ahám etáṃ gavyáyam áśviyam paśúm
10.048.04b     purīṣíṇaṃ sā^́yakenā hiraṇyáyam
10.048.04c     purū^́ sahásrā ní śiśāmi dāśúṣe
10.048.04d     yán mā sómāsa ukthíno ámandiṣuḥ

10.048.05a     ahám índro ná párā jigya íd dhánaṃ
10.048.05b     ná mr̥tyáve áva tasthe kádā caná
10.048.05c     sómam ín mā sunvánto yācatā vásu
10.048.05d     ná me pūravaḥ sakhiyé riṣāthana

10.048.06a     ahám etā^́ñ chā^́śvasato duvā^́-duvā
10.048.06b     índraṃ yé vájraṃ yudháye ákr̥ṇvata
10.048.06c     āhváyamānām̐ áva hánmanāhanaṃ
10.048.06d     dr̥̄ḷhā^́+ vádann ánamasyur namasvínaḥ

10.048.07a     abhī^́dám ékam éko asmi niṣṣā^́ḷ
10.048.07b     abhī^́ duvā^́ kím u tráyaḥ karanti
10.048.07c     khále ná parṣā^́n práti hanmi bhū^́ri
10.048.07d     kím mā nindanti śátravo anindrā^́ḥ

10.048.08a     aháṃ guṅgúbhyo atithigvám íṣkaram
10.048.08b     íṣaṃ ná vr̥tratúraṃ vikṣú dhārayam
10.048.08c     yát parṇayaghná utá vā karañjahé
10.048.08d     prā^́hám mahé vr̥trahátye áśuśravi

10.048.09a     prá me námī sāpyá iṣé bhujé bhũd
10.048.09b     gávām éṣe sakhiyā^́ kr̥ṇuta dvitā^́
10.048.09c     didyúṃ yád asya samithéṣu maṃháyam
10.048.09d     ā^́d íd enaṃ śáṃsiyam ukthíyaṃ karam

10.048.10a     prá némasmin dadr̥śe sómo antár
10.048.10b     gopā^́ némam āvír asthā^́ kr̥ṇoti
10.048.10c     sá tigmáśr̥ṅgaṃ vr̥ṣabháṃ yúyutsan
10.048.10d     druhás tasthau bahulé baddhó antáḥ

10.048.11a     ādityā^́nāṃ vásūnāṃ rudríyāṇāṃ
10.048.11b     devó devā^́nāṃ ná mināmi dhā^́ma
10.048.11c     té mā bhadrā^́ya śávase tatakṣur
10.048.11d     áparājitam ástr̥tam áṣāḷham

49

10.049.01a     aháṃ dãṃ gr̥ṇaté pū^́rviyaṃ vásu
10.049.01b     ahám bráhma kr̥ṇavam máhya° várdhanam
10.049.01c     ahám bhuvaṃ yájamānasya coditā^́
10.049.01d     áyajvanaḥ sākṣi víśvasmin bháre

10.049.02a     mã^́ṃ dhur índaraṃ⁺ nā^́ma devátā
10.049.02b     diváś ca gmáś ca apã^́ṃ ca jantávaḥ
10.049.02c     aháṃ hárī vŕ̥ṣaṇā vívratā raghū^́
10.049.02d     aháṃ vájraṃ śávase dhr̥ṣṇú ā^́ dade

10.049.03a     ahám átkaṃ kaváye śiśnathaṃ háthair
10.049.03b     aháṃ kútsam · āvam ābhír ūtíbhiḥ
10.049.03c     aháṃ śúṣṇasya śnáthitā vádhar yamaṃ
10.049.03d     ná yó rará ā^́riyaṃ nā^́ma dásyave

10.049.04a     ahám pitéva vetasū^́m̐r abhíṣṭaye
10.049.04b     túgraṃ kútsāya smádibhaṃ ca randhayam
10.049.04c     ahám bhuvaṃ yájamānasya rājáni
10.049.04d     prá yád bháre tújaye ná priyā^́dhŕ̥ṣe

10.049.05a     aháṃ randhayam mŕ̥gayaṃ śrutárvaṇe
10.049.05b     yán mā^́jihīta vayúnā canā^́nuṣák
10.049.05c     aháṃ veśáṃ · namrám āyáve 'karam
10.049.05d     aháṃ sávyāya páḍgr̥bhim arandhayam

10.049.06a     aháṃ sá yó návavāstvam br̥hádrathaṃ
10.049.06b     sáṃ vr̥tréva · dā^́saṃ vr̥trahā^́rujam
10.049.06c     yád vardháyantam pratháyantam ānuṣág
10.049.06d     dūré pāré rájaso rocanā^́karam

10.049.07a     aháṃ sū^́ryasya pári yāmi āśúbhiḥ
10.049.07b     prá etaśébhir váhamāna ójasā
10.049.07c     yán mā sāvó mánuṣa ā^́ha nirṇíja
10.049.07d     ŕ̥dhak kr̥ṣe · dā^́saṃ kŕ̥tviyaṃ háthaiḥ

10.049.08a     aháṃ saptahā^́ náhuṣo náhuṣṭaraḥ
10.049.08b     prā^́śrāvayaṃ śávasā turváśaṃ yádum
10.049.08c     aháṃ ní anyáṃ sáhasā sáhas karaṃ
10.049.08d     náva vrā^́dhato navatíṃ ca vakṣayam

10.049.09a     aháṃ saptá sraváto dhārayaṃ vŕ̥ṣā
10.049.09b     dravitnúvaḥ pr̥thiviyā^́ṃ sīrā^́ ádhi
10.049.09c     ahám árṇāṃsi ví tirāmi sukrátur
10.049.09d     yudhā^́ vidam mánave gātúm iṣṭáye

10.049.10a     aháṃ tád āsu dhārayaṃ yád āsu ná
10.049.10b     deváś caná tváṣṭā ádhārayad rúśat
10.049.10c     spārháṃ gávām ū^́dhassu vakṣáṇāsu ā^́
10.049.10d     mádhor mádhu śvā^́triyaṃ sómam āśíram

10.049.11a     evā^́ devā^́m̐ índaro⁺ viviye nr̥̄^́n
10.049.11b     prá cyautnéna maghávā satyárādhāḥ
10.049.11c     víśvā ít tā^́ te harivaḥ śacīvo
10.049.11d     abhí turā^́saḥ svayaśo gr̥ṇanti

50

10.050.01a     prá vo mahé mándamānāya ándhaso
10.050.01b     árcā viśvā^́narāya viśvābhúve
10.050.01c     índrasya yásya súmakhaṃ sáho máhi
10.050.01d     śrávo nr̥mṇáṃ ca ródasī saparyátaḥ

10.050.02a     só cin nú sákhyā náriya iná stutáś
10.050.02b     carkŕ̥tiya índaro⁺ mā^́vate náre
10.050.02c     víśvāsu dhūrṣú vājakŕ̥tyeṣu satpate
10.050.02d     vr̥tré vā apsú abhí śūra mandase

10.050.03a     ké té nára indara⁺ yé ta iṣé
10.050.03b     yé te sumnáṃ sadhaníyam íyakṣān
10.050.03c     ké te vā^́jāya asuryā^̀ya hinvire
10.050.03d     ké apsú svā^́su urvárāsu paúṃsiye

10.050.04a     bhúvas tuvám indara⁺ bráhmaṇā mahā^́n
10.050.04b     bhúvo víśveṣu sávaneṣu yajñíyaḥ
10.050.04c     bhúvo nr̥̃^́ṃś cyautanó víśvasmin bháre
10.050.04d     jyáyiṣṭhaś⁺ ca · mántro viśvacarṣaṇe

10.050.05a     ávā nú kaṃ jyā^́yān yajñávanaso
10.050.05b     mahī^́ṃ ta ómātrāṃ kr̥ṣṭáyo viduḥ
10.050.05c     áso nú kam ajáro várdhāś ca
10.050.05d     víśvéd etā^́ sávanā tūtumā^́ kr̥ṣe

10.050.06a     etā^́ víśvā sávanā tūtumā^́ kr̥ṣe
10.050.06b     svayáṃ sūno sahaso yā^́ni dadhiṣé
10.050.06c     várāya te pā^́taraṃ⁺ dhármaṇe tánā
10.050.06d     yajñó mántro · bráhma údyataṃ vácaḥ

10.050.07a     yé te vipra brahmakŕ̥taḥ suté sácā
10.050.07b     vásūnãṃ ca vásunaś ca dāváne
10.050.07c     prá té sumnásya mánasā pathā^́ bhuvan
10.050.07d     máde sutásya somiyásya ándhasaḥ

51

10.051.01a     mahát tád úlbaṃ stháviraṃ tád āsīd
10.051.01b     yénā^́viṣṭitaḥ pravivéśithāpáḥ
10.051.01c     víśvā apaśyad bahudhā^́ te agne
10.051.01d     jā^́tavedas tanúvo devá ékaḥ

10.051.02a     kó mā dadarśa katamáḥ sá devó
10.051.02b     yó me tanvò bahudhā^́ paryápaśyat
10.051.02c     kuvā^́ha mitrāvaruṇā kṣiyanti
10.051.02d     agnér víśvāḥ samídho devayā^́nīḥ

10.051.03a     aíchāma tvā bahudhā^́ jātavedaḥ
10.051.03b     práviṣṭam agne apsú óṣadhīṣu
10.051.03c     táṃ tvā yamó acikec citrabhāno
10.051.03d     daśāntaruṣyā^́d atirócamānam

10.051.04a     hotrā^́d aháṃ varuṇa bíbhyad āyaṃ
10.051.04b     néd evá mā yunájann átra devā^́ḥ
10.051.04c     tásya me tanvò bahudhā^́ níviṣṭā
10.051.04d     etám árthaṃ ná ciketāhám agníḥ

10.051.05a     éhi mánur devayúr yajñákāmo
10.051.05b     araṃkŕ̥tyā támasi kṣeṣi agne
10.051.05c     sugā^́n patháḥ kr̥ṇuhi devayā^́nān
10.051.05d     váha havyā^́ni sumanasyámānaḥ

10.051.06a     agnéḥ pū^́rve bhrā^́taro ártham etáṃ
10.051.06b     rathī^́vā^́dhvānam ánu ā^́varīvuḥ
10.051.06c     tásmād bhiyā^́ varuṇa dūrám āyaṃ
10.051.06d     gauró ná kṣepnór avije jiyā^́yāḥ

10.051.07a     kurmás ta ā^́yur ajáraṃ yád agne
10.051.07b     yáthā yuktó jātavedo ná ríṣyāḥ
10.051.07c     áthā vahāsi sumanasyámāno
10.051.07d     bhāgáṃ devébhyo havíṣaḥ sujāta

10.051.08a     prayājā^́n me anuyājā^́ṃś ca kévalān
10.051.08b     ū^́rjasvantaṃ havíṣo datta bhāgám
10.051.08c     ghr̥táṃ cāpā^́m púruṣaṃ caúṣadhīnām
10.051.08d     agnéś ca dīrghám ā^́yur astu devāḥ

10.051.09a     táva prayājā^́ anuyājā^́ś ca kévala
10.051.09b     ū^́rjasvanto havíṣaḥ santu bhāgā^́ḥ
10.051.09c     távāgne yajñó ayám astu sárvas
10.051.09d     túbhyaṃ namantām pradíśaś cátasraḥ

52

10.052.01a     víśve devāḥ śāstána mā yáthehá
10.052.01b     hótā vr̥tó manávai yán niṣádya
10.052.01c     prá me brūta bhāgadhéyaṃ yáthā vo
10.052.01d     yéna pathā^́ havyám ā^́ vo váhāni

10.052.02a     aháṃ hótā ní asīdaṃ yájīyān
10.052.02b     víśve devā^́ marúto mā junanti
10.052.02c     áhar-ahar aśvinā^́dhvaryavaṃ vām
10.052.02d     brahmā^́ samíd bhavati sā^́hutir vām

10.052.03a     ayáṃ yó hótā kír u sá yamásya
10.052.03b     kám ápy ūhe yát samañjánti devā^́ḥ
10.052.03c     áhar-ahar jāyate māsí-māsi
10.052.03d     áthā devā^́ dadhire havyavā^́ham

10.052.04a     mã^́ṃ devā^́ dadhire havyavā^́ham
10.052.04b     ápamluktam bahú kr̥chrā^́ cárantam
10.052.04c     agnír vidvā^́n yajñáṃ naḥ kalpayāti
10.052.04d     páñcayāmaṃ trivŕ̥taṃ saptátantum

10.052.05a     ā^́ vo yakṣi amr̥tatváṃ suvī^́raṃ
10.052.05b     yáthā vo devā várivaḥ kárāṇi
10.052.05c     ā^́ bāhuvór vájram índrasya dheyām
10.052.05d     áthemā^́ víśvāḥ pŕ̥tanā jayāti

10.052.06a     trī^́ṇi śatā^́ trī^́ sahásrāṇi agníṃ
10.052.06b     triṃśác ca devā^́ náva cāsaparyan
10.052.06c     aúkṣan ghr̥taír ástr̥ṇan barhír asmā
10.052.06d     ā^́d íd dhótāraṃ ní asādayanta

53

10.053.01a     yám aíchāma mánasā sò 'yám ā^́gād
10.053.01b     yajñásya vidvā^́n páruṣaś cikitvā^́n
10.053.01c     sá no yakṣad devátātā yájīyān
10.053.01d     ní hí ṣátsad ántaraḥ pū^́rvo asmát

10.053.02a     árādhi hótā niṣádā yájīyān
10.053.02b     abhí práyāṃsi súdhitāni hí khyát
10.053.02c     yájāmahai yajñíyān hánta devā^́m̐
10.053.02d     ī^́ḷāmahā ī^́ḍiyām̐ ā^́jiyena

10.053.03a     sādhvī^́m akar devávītiṃ no adyá
10.053.03b     yajñásya jihvā^́m avidāma gúhyām
10.053.03c     sá ā^́yur ā^́gāt surabhír vásāno
10.053.03d     bhadrā^́m akar deváhūtiṃ no adyá

10.053.04a     tád adyá vācáḥ prathamám masīya
10.053.04b     yénā^́surām̐ abhí devā^́ ásāma
10.053.04c     ū^́rjāda utá yajñiyāsaḥ
10.053.04d     páñca janā máma hotráṃ juṣadhvam

10.053.05a     páñca jánā máma hotráṃ juṣantāṃ
10.053.05b     gõ^́jātā utá yé yajñíyāsaḥ
10.053.05c     pr̥thivī^́ naḥ pā^́rthivāt pātu áṃhaso
10.053.05d     antárikṣaṃ diviyā^́t pātu asmā^́n

10.053.06a     tántuṃ tanván rájaso bhānúm ánv ihi
10.053.06b     jyótiṣmataḥ pathó rakṣa dhiyā^́ kr̥tā^́n
10.053.06c     anulbaṇáṃ vayata jóguvām ápo
10.053.06d     mánur bhava janáyā daíviyaṃ jánam

10.053.07a     akṣānáho nahyatanotá somiyā
10.053.07b     íṣkr̥ṇudhvaṃ raśanā^́ ótá piṃśata
10.053.07c     aṣṭā^́vandhuraṃ vahatābhíto ráthaṃ
10.053.07d     yéna devā^́so ánayann abhí priyám

10.053.08a     áśmanvatī rīyate sáṃ rabhadhvam
10.053.08b     út tiṣṭhata prá taratā sakhāyaḥ
10.053.08c     átrā jahāma yé ásann áśevāḥ
10.053.08d     śivā^́n vayám út taremābhí vā^́jān

10.053.09a     tváṣṭā māyā^́ ved apásām apástamo
10.053.09b     bíbhrat pā^́trā devapā^́nāni śáṃtamā
10.053.09c     śíśīte nūnám paraśúṃ suāyasáṃ
10.053.09d     yéna vr̥ścā^́d étaśo bráhmaṇas pátiḥ

10.053.10a     sató nūnáṃ kavayaḥ sáṃ śiśīta
10.053.10b     vā^́śībhir yā^́bhir amŕ̥tāya tákṣatha
10.053.10c     vidvā^́ṃsaḥ padā^́ gúhiyāni kartana
10.053.10d     yéna devā^́so amr̥tatvám ānaśúḥ

10.053.11a     gárbhe yóṣām ádadhur vatsám āsáni
10.053.11b     apīcíyena mánasotá jihváyā
10.053.11c     sá viśvā^́hā sumánā yogiyā^́ abhí
10.053.11d     siṣāsánir vanate kārá íj jítim

54

10.054.01a     tā^́ṃ sú te kīrtím maghavan mahitvā^́
10.054.01b     yát tvā bhīté ródasī áhvayetām
10.054.01c     prā^́vo devā^́m̐ ā^́tiro dā^́sam ójaḥ
10.054.01d     prajā^́yai tvasyai yád áśikṣa indra

10.054.02a     yád ácaras tanúvā vāvr̥dhānó
10.054.02b     bálānīndra prabruvāṇó jáneṣu
10.054.02c     māyét sā^́ te yā^́ni yuddhā^́ni āhúr
10.054.02d     nā^́dyá śátruṃ nanú purā^́ vivitse

10.054.03a     ká u nú te mahimánaḥ samasya
10.054.03b     asmát pū^́rva ŕ̥ṣayo ántam āpuḥ
10.054.03c     yán mātáraṃ ca pitáraṃ ca sākám
10.054.03d     ájanayathās tanúvaḥ suā^́yāḥ

10.054.04a     catvā^́ri te asuríyāṇi nā^́ma
10.054.04b     ádābhiyāni mahiṣásya santi
10.054.04c     tuvám aṅgá tā^́ni víśvāni vitse
10.054.04d     yébhiḥ kármāṇi maghavañ cakártha

10.054.05a     tuváṃ víśvā dadhiṣe kévalāni
10.054.05b     yā^́ni āvír yā^́ ca gúhā vásūni
10.054.05c     kā^́mam ín me maghavan mā^́ ví tārīs
10.054.05d     tvám ājñātā^́ tuvám indrāsi dātā^́

10.054.06a     yó ádadhāj jyótiṣi jyótir antár
10.054.06b     yó ásr̥jan mádhunā sám mádhūni
10.054.06c     ádha priyáṃ śūṣám índrāya mánma
10.054.06d     brahmakŕ̥to br̥hádukthād avāci

55

10.055.01a     dūré tán nā^́ma gúhiyam parācaír
10.055.01b     yát tvā bhīté áhvayetāṃ vayodhaí
10.055.01c     úd astabhnāḥ pr̥thivī^́ṃ dyā^́m abhī^́ke
10.055.01d     bhrā^́tuḥ putrā^́n maghavan titviṣāṇáḥ

10.055.02a     mahát tán nā^́ma gúhiyam puruspŕ̥g
10.055.02b     yéna bhūtáṃ janáyo yéna bhávyam
10.055.02c     pratnáṃ jātáṃ jyótir yád asya
10.055.02d     priyám priyā^́ḥ sám aviśanta páñca

10.055.03a     ā^́ ródasī apr̥ṇād ótá mádhyam
10.055.03b     páñca devā^́m̐ r̥tuśáḥ saptá-sapta
10.055.03c     cátustriṃśatā purudhā^́ ví caṣṭe
10.055.03d     sárūpeṇa jyótiṣā vívratena

10.055.04a     yád uṣa aúchaḥ prathamā^́ vibhā^́nām
10.055.04b     ájanayo yéna puṣṭásya puṣṭám
10.055.04c     yát te jāmitvám ávaram párasyā
10.055.04d     mahán mahatyā^́ asuratvám ékam

10.055.05a     vidhúṃ dadrāṇáṃ sámane bahūnā^́ṃ
10.055.05b     yúvānaṃ sántam palitó jagāra
10.055.05c     devásya paśya kā^́viyam mahitvā^́
10.055.05d     adyā^́ mamā^́ra sá hiyáḥ sám āna

10.055.06a     śā^́kmanā śākó aruṇáḥ suparṇá
10.055.06b     ā^́ yó maháḥ śū^́raḥ sanā^́d ánīḷaḥ
10.055.06c     yác cikéta satyám ít tán ná móghaṃ
10.055.06d     vásu spārhám utá jétotá dā^́tā

10.055.07a     aíbhir dade vŕ̥ṣṇiyā paúṃsiyāni
10.055.07b     yébhir aúkṣad vr̥trahátyāya vajrī^́
10.055.07c     yé kármaṇaḥ kriyámāṇasya mahná
10.055.07d     r̥tekarmám udájāyanta devā^́ḥ

10.055.08a     yujā^́ kármāṇi janáyan viśvaújā
10.055.08b     aśastihā^́ viśvámanās turāṣā^́ṭ
10.055.08c     pītvī^́ sómasya divá ā^́ vr̥dhānáḥ
10.055.08d     śū^́ro nír yudhā^́ adhamad dásyūn

56

10.056.01a     idáṃ ta ékam pará ū ta ékaṃ
10.056.01b     tr̥tī^́yena jyótiṣā sáṃ viśasva
10.056.01c     saṃvéśane tanúvaś cā^́rur edhi
10.056.01d     priyó devā^́nām paramé janítre

10.056.02a     tanū^́ṣ ṭe vājin tanúvaṃ náyantī
10.056.02b     vāmám asmábhya° dhā^́tu śárma túbhyam
10.056.02c     áhruto mahó dharúṇāya devā^́n
10.056.02d     divī^́va jyótiḥ suvám ā^́ mimīyāḥ

10.056.03a     vājī^́ asi vā^́jinenā suvenī^́ḥ
10.056.03b     suvitá stómaṃ suvitó dívaṃ gāḥ
10.056.03c     suvitó dhárma prathamā^́nu satyā^́
10.056.03d     suvitó devā^́n suvitó 'nu pátma

10.056.04a     mahimná eṣām pitáraś canéśire
10.056.04b     devā^́ devéṣu adadhur ápi krátum
10.056.04c     sám avivyacur utá yā^́ni átviṣur
10.056.04d     ā^́ eṣāṃ tanū^́ṣu ní viviśuḥ púnaḥ

10.056.05a     sáhobhir víśvam pári cakramū rájaḥ
10.056.05b     pū^́rvā dhā^́māni ámitā mímānāḥ
10.056.05c     tanū^́ṣu víśvā bhúvanā ní yemire
10.056.05d     prā^́sārayanta purudhá prajā^́ ánu

10.056.06a     dvídhā sūnávo ásuraṃ suvarvídam
10.056.06b     ā^́sthāpayanta tr̥tī^́yena kármaṇā
10.056.06c     suvā^́m prajā^́m pitáraḥ pítriyaṃ sáha
10.056.06d     ā^́vareṣu adadhus tántum ā^́tatam

10.056.07a     nāvā^́ ná kṣódaḥ pradíśaḥ pr̥thivyā^́ḥ
10.056.07b     suastíbhir áti durgā^́ṇi víśvā
10.056.07c     suvā^́m prajā^́m br̥háduktho mahitvā^́
10.056.07d     ā^́vareṣu adadhād ā^́ páreṣu

57

10.057.01a     mā^́ prá gāma pathó vayám
10.057.01b     mā^́ yajñā^́d indra somínaḥ
10.057.01c     mā^́ntá sthur no árātayaḥ

10.057.02a     yó yajñásya prasā^́dhanas
10.057.02b     tántur devéṣu ā^́tataḥ
10.057.02c     tám ā^́hutaṃ naśīmahi

10.057.03a     máno nú ā^́ huvāmahe
10.057.03b     nārāśaṃséna sómena
10.057.03c     pitr̥̄ṇã^́ṃ ca mánmabhiḥ

10.057.04a     ā^́ ta etu mánaḥ púnaḥ
10.057.04b     krátve dákṣāya jīváse
10.057.04c     jiyók ca sū^́riyaṃ dr̥śé

10.057.05a     púnar naḥ pitaro máno
10.057.05b     dádātu daíviyo jánaḥ
10.057.05c     jīváṃ vrā^́taṃ sacemahi

10.057.06a     vayáṃ soma vraté táva
10.057.06b     mánas tanū^́ṣu bíbhrataḥ
10.057.06c     prajā^́vantaḥ sacemahi

58

10.058.01a     yát te yamáṃ vaivasvatám
10.058.01b     máno jagā^́ma dūrakám
10.058.01c     tát ta ā^́ vartayāmasi
10.058.01d     ihá kṣáyāya jīváse

10.058.02a     yát te dívaṃ yát pr̥thivī^́m
10.058.02b     máno jagā^́ma dūrakám
10.058.02c     tát ta ā^́ vartayāmasi
10.058.02d     ihá kṣáyāya jīváse

10.058.03a     yát te bhū^́miṃ cáturbhr̥ṣṭim
10.058.03b     máno jagā^́ma dūrakám
10.058.03c     tát ta ā^́ vartayāmasi
10.058.03d     ihá kṣáyāya jīváse

10.058.04a     yát te cátasraḥ pradíśo
10.058.04b     máno jagā^́ma dūrakám
10.058.04c     tát ta ā^́ vartayāmasi
10.058.04d     ihá kṣáyāya jīváse

10.058.05a     yát te samudrám arṇavám
10.058.05b     máno jagā^́ma dūrakám
10.058.05c     tát ta ā^́ vartayāmasi
10.058.05d     ihá kṣáyāya jīváse

10.058.06a     yát te márīcīḥ praváto
10.058.06b     máno jagā^́ma dūrakám
10.058.06c     tát ta ā^́ vartayāmasi
10.058.06d     ihá kṣáyāya jīváse

10.058.07a     yát te apó yád óṣadhīr
10.058.07b     máno jagā^́ma dūrakám
10.058.07c     tát ta ā^́ vartayāmasi
10.058.07d     ihá kṣáyāya jīváse

10.058.08a     yát te sū^́ryaṃ yád uṣásam
10.058.08b     máno jagā^́ma dūrakám
10.058.08c     tát ta ā^́ vartayāmasi
10.058.08d     ihá kṣáyāya jīváse

10.058.09a     yát te párvatān br̥ható
10.058.09b     máno jagā^́ma dūrakám
10.058.09c     tát ta ā^́ vartayāmasi
10.058.09d     ihá kṣáyāya jīváse

10.058.10a     yát te víśvam idáṃ jágan
10.058.10b     máno jagā^́ma dūrakám
10.058.10c     tát ta ā^́ vartayāmasi
10.058.10d     ihá kṣáyāya jīváse

10.058.11a     yát te párāḥ parāváto
10.058.11b     máno jagā^́ma dūrakám
10.058.11c     tát ta ā^́ vartayāmasi
10.058.11d     ihá kṣáyāya jīváse

10.058.12a     yát te bhūtáṃ ca bhávyaṃ ca
10.058.12b     máno jagā^́ma dūrakám
10.058.12c     tát ta ā^́ vartayāmasi
10.058.12d     ihá kṣáyāya jīváse

59

10.059.01a     prá tāri ā^́yuḥ prataráṃ návīya
10.059.01b     sthā^́tāreva krátumatā ráthasya
10.059.01c     ádha cyávāna út tavīti ártham
10.059.01d     parātaráṃ sú nírr̥tir jihītām

10.059.02a     sā^́man nú rāyé nidhimán nú ánnaṃ
10.059.02b     kárāmahe sú purudhá śrávāṃsi
10.059.02c     tā^́ no víśvāni jaritā^́ mamattu
10.059.02d     parātaráṃ sú nírr̥tir jihītām

10.059.03a     abhī^́ ṣú aryáḥ paúṃsiyair bhavema
10.059.03b     diyaúr ná bhū^́miṃ giráyo ná ájrān
10.059.03c     tā^́ no víśvāni jaritā^́ ciketa
10.059.03d     parātaráṃ sú nírr̥tir jihītām

10.059.04a     mó ṣú ṇaḥ soma mr̥tyáve párā dāḥ
10.059.04b     páśyema nú sū^́riyam uccárantam
10.059.04c     dyúbhir hitó jarimā^́ sū^́ no astu
10.059.04d     parātaráṃ sú nírr̥tir jihītām

10.059.05a     ásunīte máno asmā^́su dhāraya
10.059.05b     jīvā^́tave sú prá tirā na ā^́yuḥ
10.059.05c     rārandhí naḥ sū^́riyasya saṃdŕ̥śi
10.059.05d     ghr̥téna tváṃ tanúvaṃ vardhayasva

10.059.06a     ásunīte púnar asmā^́su cákṣuḥ
10.059.06b     púnaḥ prāṇám ihá no dhehi bhógam
10.059.06c     jiyók paśyema sū^́ryam uccárantam
10.059.06d     ánumate mr̥̄ḷáyā⁺ naḥ suastí

10.059.07a     púnar no ásum pr̥thivī^́ dadātu
10.059.07b     púnar dyaúr devī^́ púnar antárikṣam
10.059.07c     púnar naḥ sómas tanúvaṃ dadātu
10.059.07d     púnaḥ pūṣā^́ pathíyāṃ yā^́ suastíḥ

10.059.08a     śáṃ ródasī subándhave
10.059.08b     yahvī^́ r̥tásya mātárā
10.059.08c     bháratām ápa yád rápo
10.059.08d     dyaúḥ pr̥thivi kṣamā^́ rápo
10.059.08e     mó ṣú te kíṃ canā^́mamat

10.059.09a     áva dvaké áva trikā^́
10.059.09b     diváś caranti bheṣajā^́
10.059.09c     kṣamā^́ cariṣṇú ekakám
10.059.09d     bháratām ápa yád rápo
10.059.09e     dyaúḥ pr̥thivi kṣamā^́ rápo
10.059.09f     mó ṣú te kíṃ canā^́mamat

10.059.10a     sám indra īraya gã^́m anaḍvā^́haṃ
10.059.10b     yá ā^́vahad uśīnárāṇiyā ánaḥ
10.059.10c     bháratām ápa yád rápo
10.059.10d     dyaúḥ pr̥thivi kṣamā^́ rápo
10.059.10e     mó ṣú te kíṃ canā^́mamat

60

10.060.01a     ā^́ jánaṃ tveṣásaṃdr̥śam
10.060.01b     mā^́hīnānām úpastutam
10.060.01c     áganma bíbhrato námaḥ

10.060.02a     ásamātiṃ nitóśanaṃ
10.060.02b     tveṣáṃ niyayínaṃ rátham
10.060.02c     bhajérathasya sátpatim

10.060.03a     yó jánān mahiṣā^́m̐ iva
10.060.03b     atitasthaú pávīravān
10.060.03c     utā^́pavīravān yudhā^́

10.060.04a     yásyekṣvākúr úpa vraté
10.060.04b     revā^́n marāyi édhate
10.060.04c     divī^́va páñca kr̥ṣṭáyaḥ

10.060.05a     índra kṣatrā^́samātiṣu
10.060.05b     ráthaproṣṭheṣu dhāraya
10.060.05c     divī^́va sū^́riyaṃ dr̥śé

10.060.06a     agástiyasya nádbhiyaḥ
10.060.06b     sáptī yunakṣi róhitā
10.060.06c     paṇī^́n ní akramīr abhí
10.060.06d     víśvān rājann arādhásaḥ

10.060.07a     ayám mātā^́ ayám pitā^́
10.060.07b     ayáṃ jīvā^́tur ā^́gamat
10.060.07c     idáṃ táva prasárpaṇaṃ
10.060.07d     súbandhav éhi nír ihi

10.060.08a     yáthā yugáṃ varatráyā
10.060.08b     náhyanti dharúṇāya kám
10.060.08c     evā^́ dādhāra te máno
10.060.08d     jīvā^́tave ná mr̥tyáve
10.060.08e     átho ariṣṭátātaye

10.060.09a     yátheyám pr̥thivī^́ mahī^́
10.060.09b     dādhā^́remā^́n vánaspátīn
10.060.09c     evā^́ dādhāra te máno
10.060.09d     jīvā^́tave ná mr̥tyáve
10.060.09e     átho ariṣṭátātaye

10.060.10a     yamā^́d aháṃ vaivasvatā^́t
10.060.10b     subándhor mána ā^́bharam
10.060.10c     jīvā^́tave ná mr̥tyáve
10.060.10d     átho ariṣṭátātaye

10.060.11a     níag vā^́to áva vāti
10.060.11b     níak tapati sū^́riyaḥ
10.060.11c     nīcī^́nam aghniyā^́ duhe
10.060.11d     níag bhavatu te rápaḥ

10.060.12a     ayám me hásto bhágavān
10.060.12b     ayám me bhágavattaraḥ
10.060.12c     ayám me viśvábheṣajo
10.060.12d     ayáṃ śivā^́bhimarśanaḥ

61

10.061.01a     idám itthā^́ raúdaraṃ gūrtávacā
10.061.01b     bráhma krátvā śáciyām antár ājaú
10.061.01c     krāṇā^́ yád asya pitárā maṃhaneṣṭhā^́ḥ
10.061.01d     párṣat pakthé áhan ā^́ saptá hótr̥̄n

10.061.02a     sá íd dānā^́ya dábhiyāya vanváñ
10.061.02b     cyávānaḥ sū^́dair amimīta védim
10.061.02c     tū^́rvayāṇo gūrtávacastamaḥ
10.061.02d     kṣódo ná réta itáūti siñcat

10.061.03a     máno ná yéṣu hávaneṣu tigmáṃ
10.061.03b     vípaḥ śáciyā vanuthó drávantā
10.061.03c     ā^́ yáḥ śáryābhis tuvinr̥mṇó asya
10.061.03d     áśrīṇīta · ādíśaṃ gábhastau

10.061.04a     kr̥ṣṇā^́ yád góṣu aruṇī^́ṣu sī^́dad
10.061.04b     divó nápātā aśvinā huve vām
10.061.04c     vītám me yajñám ā^́ gatam me ánnaṃ
10.061.04d     vavanvā^́ṃsā ná íṣam ásmr̥tadhrū

10.061.05a     práthiṣṭa yásya vīrákarmam iṣṇád
10.061.05b     ánuṣṭhitaṃ nú náriyo ápauhat
10.061.05c     púnas tád ā^́ vr̥hati yát kanā^́yā
10.061.05d     duhitúr ā^́ ánubhr̥tam anarvā^́

10.061.06a     madhyā^́ yát kártvam ábhavad abhī^́ke
10.061.06b     kā^́maṃ kr̥ṇvāné pitári yuvatyā^́m
10.061.06c     manānág réto jahatur viyántā
10.061.06d     sā^́nau níṣiktaṃ sukr̥tásya yónau

10.061.07a     pitā^́ yát svā^́ṃ duhitáram adhiṣkán
10.061.07b     kṣmayā^́ rétaḥ saṃjagmānó ní ṣiñcat
10.061.07c     suādhíyo 'janayan bráhma devā^́
10.061.07d     vā^́stoṣ pátiṃ vratapā^́ṃ nír atakṣan

10.061.08a     sá īṃ vŕ̥ṣā ná phénam asyad ājaú
10.061.08b     smád ā^́ párā aid ápa dabhrácetāḥ
10.061.08c     sárat padā^́ ná dákṣiṇā parāvŕ̥ṅ
10.061.08d     ná tā^́ nú me pr̥śaníyo jagr̥bhre

10.061.09a     makṣū^́ ná váhniḥ prajā^́yā upabdír
10.061.09b     agníṃ ná nagná úpa sīdad ū^́dhaḥ
10.061.09c     sánitā idhmáṃ sánitotá vā^́jaṃ
10.061.09d     sá dhartā^́ jajñe sáhasā yavīyút

10.061.10a     makṣū^́ kanā^́yāḥ sakhiyáṃ návagvā
10.061.10b     r̥táṃ vádanta r̥táyuktim agman
10.061.10c     dvibárhaso yá úpa gopám ā^́gur
10.061.10d     adakṣiṇā^́so ácyutā dudukṣan

10.061.11a     makṣū^́ kanā^́yāḥ sakhiyáṃ návīyo
10.061.11b     rā^́dho ná réta r̥tám ít turaṇyan
10.061.11c     śúci yát te rékaṇa ā^́yajanta
10.061.11d     sabardúghāyāḥ páya usríyāyāḥ

10.061.12a     paśvā^́ yát paścā^́ víyutā budhánta
10.061.12b     íti bravīti vaktárī rárāṇaḥ
10.061.12c     vásor vasutvā^́ kārávo anehā^́
10.061.12d     víśvaṃ viveṣṭi dráviṇam úpa kṣú

10.061.13a     tád ín nv àsya pariṣádvāno agman
10.061.13b     purū^́ sádanto nārṣadám bibhitsan
10.061.13c     ví śúṣṇasya sáṃgrathitam anarvā^́
10.061.13d     vidát puruprajātásya gúhā yát

10.061.14a     bhárgo ha nā^́ma utá yásya devā^́ḥ
10.061.14b     súvar ṇá yé triṣadhasthé niṣedúḥ
10.061.14c     agnír ha nā^́ma utá jātávedāḥ
10.061.14d     śrudhī^́ no hotar r̥tásya hótādhrúk

10.061.15a     utá tyā^́ me raúdarāv arcimántā
10.061.15b     nā^́satyāv indra gūrtáye yájadhyai
10.061.15c     manuṣvád vr̥ktábarhiṣe rárāṇā
10.061.15d     mandū^́ hitáprayasā vikṣú yájyū

10.061.16a     ayáṃ stutó · rā^́jā vandi vedhā^́
10.061.16b     apáś ca vípras tarati svásetuḥ
10.061.16c     sá kakṣī^́vantaṃ rejayat só agníṃ
10.061.16d     nemíṃ ná cakrám árvato raghudrú

10.061.17a     sá dvibándhur vaitaraṇó yáṣṭā
10.061.17b     sabardhúṃ dhenúm asúvaṃ duhádhyai
10.061.17c     sáṃ yán mitrā^́váruṇā vr̥ñjá ukthaír
10.061.17d     jyáyiṣṭhebhir⁺ aryamáṇaṃ várūthaiḥ

10.061.18a     tádbandhuḥ sūrír diví te dhiyaṃdhā^́
10.061.18b     nā^́bhānédiṣṭho rapati prá vénan
10.061.18c     sā^́ no nā^́bhiḥ paramā^́ asyá vā gha
10.061.18d     aháṃ tát paścā^́ katitháś cid āsa

10.061.19a     iyám me nā^́bhir ihá me sadhástham
10.061.19b     imé me devā^́ ayám asmi sárvaḥ
10.061.19c     dvijā^́ áha prathamajā^́ r̥tásya
10.061.19d     idáṃ dhenúr aduhaj jā^́yamānā

10.061.20a     ádhāsu mandró aratír vibhā^́vā
10.061.20b     áva syati dvivartanír vaneṣā^́ṭ
10.061.20c     ūrdhuvā^́ yác chráyaṇir ná śíśur dán
10.061.20d     makṣū^́ sthiráṃ śevr̥dháṃ sūta mātā^́

10.061.21a     ádhā gā^́va úpamātiṃ kanā^́yā
10.061.21b     ánu śvāntásya kásya cit páreyuḥ
10.061.21c     śrudhí tváṃ sudraviṇo nas tuváṃ yāḷ
10.061.21d     āśvaghnásya vāvr̥dhe sūnŕ̥tābhiḥ

10.061.22a     ádha tuvám indara⁺ viddhí asmā^́n
10.061.22b     mahó rāyé nr̥pate vájrabāhuḥ
10.061.22c     rákṣā ca no maghónaḥ pāhí sūrī^́n
10.061.22d     anehásas te harivo abhíṣṭau

10.061.23a     ádha yád rājānā gáviṣṭau
10.061.23b     sárat saraṇyúḥ kāráve jaraṇyúḥ
10.061.23c     vípraḥ préṣṭhaḥ sá hí eṣām babhū^́va
10.061.23d     párā ca vákṣad utá parṣad enān

10.061.24a     ádhā nú asya jéniyasya puṣṭaú
10.061.24b     vŕ̥thā rébhanta īmahe tád ū nú
10.061.24c     saraṇyúr asya sūnúr áśvo
10.061.24d     vípraś ca asi śrávasaś ca sātaú

10.061.25a     yuvór yádi · sakhiyā^́ya asmé
10.061.25b     śárdhāya stómaṃ jujuṣé námasvān
10.061.25c     viśvátra yásminn ā^́ gíraḥ samīcī^́ḥ
10.061.25d     pūrvī^́va gātúr dā^́śat sūnŕ̥tāyai

10.061.26a     sá gr̥ṇānó adbhír devávān
10.061.26b     íti subándhur námasā suuktaíḥ
10.061.26c     várdhad ukthaír vácobhir ā^́ hí nūnáṃ
10.061.26d     ví ádhvaiti páyasa usríyāyāḥ

10.061.27a     tá ū ṣú ṇo mahó yajatrā
10.061.27b     bhūtá devāsa ūtáye sajóṣāḥ
10.061.27c     yé vā^́jām̐ ánayatā viyánto
10.061.27d     yé sthā^́ nicetā^́ro ámūrāḥ

62

10.062.01a     yé yajñéna dákṣiṇayā sámaktā
10.062.01b     índrasya sakhyám amr̥tatvám ānaśá
10.062.01c     tébhyo bhadrám aṅgiraso vo astu
10.062.01d     práti gr̥bhṇīta mānaváṃ sumedhasaḥ

10.062.02a     yá udā^́jan pitáro gomáyaṃ vásu
10.062.02b     r̥ténā^́bhindan parivatsaré valám
10.062.02c     dīrghāyutvám aṅgiraso vo astu
10.062.02d     práti gr̥bhṇīta mānaváṃ sumedhasaḥ

10.062.03a     yá r̥téna sū^́ryam ā^́rohayan diví
10.062.03b     áprathayan pr̥thivī^́m mātáraṃ ví
10.062.03c     suprajāstvám aṅgiraso vo astu
10.062.03d     práti gr̥bhṇīta mānaváṃ sumedhasaḥ

10.062.04a     ayáṃ nā^́bhā vadati valgú vo gr̥hé
10.062.04b     dévaputrā r̥ṣayas tác chr̥ṇotana
10.062.04c     subrahmaṇyám aṅgiraso vo astu
10.062.04d     práti gr̥bhṇīta mānaváṃ sumedhasaḥ

10.062.05a     vírūpāsa íd ŕ̥ṣayas
10.062.05b     tá íd gambhīrávepasaḥ
10.062.05c     té áṅgirasaḥ sūnávas
10.062.05d     té agnéḥ pári jajñire

10.062.06a     yé agnéḥ pári jajñiré
10.062.06b     vírūpāso divás pári
10.062.06c     návagvo nú dáśagvo áṅgirastamo
10.062.06d     sácā devéṣu maṃhate

10.062.07a     índreṇa yujā^́ níḥ sr̥janta vāgháto
10.062.07b     vrajáṃ gómantam aśvínam
10.062.07c     sahásram me dádato aṣṭakarṇíyaḥ
10.062.07d     śrávo devéṣu akrata

10.062.08a     prá nūnáṃ jāyatām ayám
10.062.08b     mánus tókmeva rohatu
10.062.08c     yáḥ sahásraṃ śatā^́śuvaṃ
10.062.08d     sadyó dānā^́ya máṃhate

10.062.09a     ná tám aśnoti káś caná
10.062.09b     divá 'va° sā^́nu ārábham
10.062.09c     sāvarṇiyásya dákṣiṇā
10.062.09d     ví síndhur iva paprathe

10.062.10a     utá dāsā^́ parivíṣe
10.062.10b     smáddiṣṭī góparīṇasā
10.062.10c     yádus turváś ca māmahe

10.062.11a     sahasradā^́ grāmaṇī^́r mā^́ riṣan mánuḥ
10.062.11b     sū^́ryeṇāsya yátamānaitu dákṣiṇā
10.062.11c     sā^́varṇer devā^́ḥ prá tirantu ā^́yur
10.062.11d     yásminn áśrāntā ásanāma vā^́jam

63

10.063.01a     parāváto yé dídhiṣanta ā^́piyam
10.063.01b     mánuprītāso jánimā vivásvataḥ
10.063.01c     yayā^́ter yé nahuṣíyasya barhíṣi
10.063.01d     devā^́ ā^́sate té ádhi bruvantu naḥ

10.063.02a     víśvā hí vo namasíyāni vándiyā
10.063.02b     nā^́māni devā utá yajñíyāni vaḥ
10.063.02c     yé sthá jātā^́ áditer adbhiyás pári
10.063.02d     yé pr̥thivyā^́s té ma ihá śrutā hávam

10.063.03a     yébhyo mātā^́ mádhumat pínvate páyaḥ
10.063.03b     pīyū^́ṣaṃ dyaúr áditir ádribarhāḥ
10.063.03c     uktháśuṣmān vr̥ṣabharā^́n suápnasas
10.063.03d     tā^́m̐ ādityā^́m̐ ánu madā suastáye

10.063.04a     nr̥cákṣaso ánimiṣanto arháṇā
10.063.04b     br̥hád devā^́so amr̥tatvám ānaśuḥ
10.063.04c     jyotī^́rathā áhimāyā ánāgaso
10.063.04d     divó varṣmā^́ṇaṃ vasate suastáye

10.063.05a     samrā^́jo yé suvŕ̥dho yajñám āyayúr
10.063.05b     áparihvr̥tā dadhiré diví kṣáyam
10.063.05c     tā^́m̐ ā^́ vivāsa námasā suvr̥ktíbhir
10.063.05d     mahó ādityā^́m̐ áditiṃ suastáye

10.063.06a     kó va stómaṃ rādhati yáṃ jújoṣatha
10.063.06b     víśve devāso manuṣo yáti ṣṭhána
10.063.06c     kó vo 'dhvaráṃ tuvijātā áraṃ karad
10.063.06d     yó naḥ párṣad áti áṃhaḥ suastáye

10.063.07a     yébhyo hótrām prathamā^́m āyejé mánuḥ
10.063.07b     sámiddhāgnir mánasā saptá hótr̥bhiḥ
10.063.07c     tá ādityā ábhayaṃ śárma yachata
10.063.07d     sugā^́ naḥ karta supáthā suastáye

10.063.08a     yá ī^́śire bhúvanasya prácetaso
10.063.08b     víśvasya sthātúr jágataś ca mántavaḥ
10.063.08c     té naḥ kr̥tā^́d ákr̥tād énasas pári
10.063.08d     adyā^́ devāsaḥ pipr̥tā suastáye

10.063.09a     bháreṣu índraṃ suhávaṃ havāmahe
10.063.09b     aṃhomúcaṃ sukŕ̥taṃ daíviyaṃ jánam
10.063.09c     agním mitráṃ váruṇaṃ sātáye bhágaṃ
10.063.09d     dyā^́vāpr̥thivī^́ marútaḥ suastáye

10.063.10a     sutrā^́māṇam pr̥thivī^́ṃ dyā^́m anehásaṃ
10.063.10b     suśármāṇam áditiṃ supráṇītim
10.063.10c     daívīṃ nā^́vaṃ suaritrā^́m ánāgasam
10.063.10d     ásravantīm ā^́ ruhemā suastáye

10.063.11a     víśve yajatrā ádhi vocatotáye
10.063.11b     trā^́yadhvaṃ no durévāyā abhihrútaḥ
10.063.11c     satyáyā vo deváhūtyā huvema
10.063.11d     śr̥ṇvató devā ávase suastáye

10.063.12a     ápā^́mīvām ápa víśvām ánāhutim
10.063.12b     ápā^́rātiṃ durvidátrām aghāyatáḥ
10.063.12c     āré devā dvéṣo asmád yuyotana
10.063.12d     urú ṇaḥ śárma yachatā suastáye

10.063.13a     áriṣṭaḥ sá mártio° víśva edhate
10.063.13b     prá prajā^́bhir jāyate dhármaṇas pári
10.063.13c     yám ādityāso náyathā sunītíbhir
10.063.13d     áti víśvāni duritā^́ suastáye

10.063.14a     yáṃ devāso ávatha vā^́jasātau
10.063.14b     yáṃ śū^́rasātā maruto hité dháne
10.063.14c     prātaryā^́vāṇaṃ rátham indra sānasím
10.063.14d     áriṣyantam ā^́ ruhemā suastáye

10.063.15a     suastí naḥ · pathíyāsu dhánvasu
10.063.15b     suastí apsú vr̥jáne súvarvati
10.063.15c     suastí naḥ putrakr̥théṣu yóniṣu
10.063.15d     suastí rāyé maruto dadhātana

10.063.16a     suastír íd dhí prápathe śráyiṣṭhā⁺
10.063.16b     rékṇasvatī abhí yā^́ vāmám éti
10.063.16c     sā^́ no amā^́ só áraṇe ní pātu
10.063.16d     suāveśā^́ bhavatu devágopā

10.063.17a     evā^́ platéḥ sūnúr avīvr̥dhad vo
10.063.17b     víśva ādityā adite manīṣī^́
10.063.17c     īśānā^́so náro ámartiyena
10.063.17d     ástāvi jáno diviyó gáyena

64

10.064.01a     kathā^́ devā^́nāṃ katamásya yā^́mani
10.064.01b     sumántu nā^́ma śr̥ṇvatā^́m manāmahe
10.064.01c     kó mr̥̄ḷāti⁺ katamó no máyas karat
10.064.01d     katamá ūtī^́ abhí ā^́ vavartati

10.064.02a     kratūyánti krátavo hr̥tsú dhītáyo
10.064.02b     vénanti venā^́ḥ patáyanti ā^́ díśaḥ
10.064.02c     ná marḍitā^́ vidyate anyá ebhiyo
10.064.02d     devéṣu me ádhi kā^́mā ayaṃsata

10.064.03a     nárā vā śáṃsam pūṣáṇam ágohiyam
10.064.03b     agníṃ devéddham abhí arcase girā^́
10.064.03c     sū^́ryāmā^́sā candrámasā yamáṃ diví
10.064.03d     tritáṃ vā^́tam uṣásam aktúm aśvínā

10.064.04a     kathā^́ kavís tuvīrávān káyā girā^́
10.064.04b     bŕ̥haspátir vāvr̥dhate suvr̥ktíbhiḥ
10.064.04c     ajá ékapāt suhávebhir ŕ̥kvabhir
10.064.04d     áhiḥ śr̥ṇotu budhníyo hávīmani

10.064.05a     dákṣasya vā adite jánmani vraté
10.064.05b     rā^́jānā mitrā^́váruṇā^́ vivāsasi
10.064.05c     átūrtapanthāḥ pururátho aryamā^́
10.064.05d     saptáhotā víṣurūpeṣu jánmasu

10.064.06a     té no árvanto havanaśrúto hávaṃ
10.064.06b     víśve śr̥ṇvantu vājíno mitádravaḥ
10.064.06c     sahasrasā^́ medhásātāv iva tmánā
10.064.06d     mahó yé dhánaṃ samithéṣu jabhriré

10.064.07a     prá vo vāyúṃ rathayújam púraṃdhiṃ
10.064.07b     stómaiḥ kr̥ṇudhvaṃ sakhiyā^́ya pūṣáṇam
10.064.07c     té hí devásya savitúḥ sávīmani
10.064.07d     krátuṃ sácante sacítaḥ sácetasaḥ

10.064.08a     tríḥ saptá sasrā^́ nadíyo mahī^́r apó
10.064.08b     vánaspátīn párvatām̐ agním ūtáye
10.064.08c     kr̥śā^́num ástr̥̄n tiṣíyaṃ sadhástha ā^́
10.064.08d     rudráṃ rudréṣu rudríyaṃ havāmahe

10.064.09a     sárasvatī saráyuḥ síndhur ūrmíbhir
10.064.09b     mahó mahī^́r ávasā^́ yantu vákṣaṇīḥ
10.064.09c     devī^́r ā^́po mātáraḥ sūdayitnúvo
10.064.09d     ghr̥távat páyo mádhuman no arcata

10.064.10a     utá mātā^́ br̥haddivā^́ śr̥ṇotu nas
10.064.10b     tváṣṭā devébhir jánibhiḥ pitā^́ vácaḥ
10.064.10c     r̥bhukṣā^́ vā^́jo ráthaspátir bhágo
10.064.10d     raṇváḥ śáṃsaḥ śaśamānásya pātu naḥ

10.064.11a     raṇváḥ sáṃdr̥ṣṭau pitumā^́m̐ iva kṣáyo
10.064.11b     bhadrā^́ rudrā^́ṇām marútām úpastutiḥ
10.064.11c     góbhiḥ ṣiyāma yaśáso jáneṣu ā^́
10.064.11d     sádā devāsa íḷayā sacemahi

10.064.12a     yā^́m me dhíyam máruta índra dévā
10.064.12b     ádadāta varuṇa mitra yūyám
10.064.12c     tā^́m pīpayata páyaseva dhenúṃ
10.064.12d     kuvíd gíro ádhi ráthe váhātha

10.064.13a     kuvíd aṅgá práti yáthā cid asyá naḥ
10.064.13b     sajātíyasya maruto búbodhatha
10.064.13c     nā^́bhā yátra prathamáṃ saṃnásāmahe
10.064.13d     tátra jāmitvám áditir dadhātu naḥ

10.064.14a     té hí dyā^́vāpr̥thivī^́ mātárā mahī^́
10.064.14b     devī^́ devā^́ñ jánmanā yajñíye itáḥ
10.064.14c     ubhé bibhr̥ta ubháyam bhárīmabhiḥ
10.064.14d     purū^́ rétāṃsi pitŕ̥bhiś ca siñcataḥ

10.064.15a     ví ṣā^́ hótrā víśvam aśnoti vā^́riyam
10.064.15b     bŕ̥haspátir arámatiḥ pánīyasī
10.064.15c     grā^́vā yátra madhuṣúd ucyáte br̥hád
10.064.15d     ávīvaśanta matíbhir manīṣíṇaḥ

10.064.16a     evā^́ kavís tuvīrávām̐ r̥tajñā^́
10.064.16b     draviṇasyúr dráviṇasaś cakānáḥ
10.064.16c     ukthébhir átra matíbhiś ca vípro
10.064.16d     ápīpayad gáyo divyā^́ni jánma

10.064.17a     evā^́ platéḥ sūnúr avīvr̥dhad vo
10.064.17b     víśva ādityā adite manīṣī^́
10.064.17c     īśānā^́so náro ámartiyena
10.064.17d     ástāvi jáno diviyó gáyena

65

10.065.01a     agnír índro váruṇo mitró aryamā^́
10.065.01b     vāyúḥ pūṣā^́ sárasvatī sajóṣasaḥ
10.065.01c     ādityā^́ víṣṇur marútaḥ súvar br̥hát
10.065.01d     sómo rudró áditir bráhmaṇas pátiḥ

10.065.02a     indraagnī^́ vr̥trahátyeṣu sátpatī
10.065.02b     mithó hinvānā^́ tanúvā sámokasā
10.065.02c     antárikṣam máhi ā^́ paprur ójasā
10.065.02d     sómo ghr̥taśrī^́r mahimā^́nam īráyan

10.065.03a     téṣāṃ hí mahnā^́ mahatā^́m anarváṇāṃ
10.065.03b     stómām̐ íyarmi r̥tajñā^́ r̥tāvŕ̥dhām
10.065.03c     yé apsavám arṇaváṃ citrárādhasas
10.065.03d     té no rāsantām maháye sumitriyā^́ḥ

10.065.04a     súvarṇaram antárikṣāṇi rocanā^́
10.065.04b     dyā^́vābhū^́mī pr̥thivī^́ṃ skambhur ójasā
10.065.04c     pr̥kṣā^́ iva maháyantaḥ surātáyo
10.065.04d     devā^́ stavante mánuṣāya sūráyaḥ

10.065.05a     mitrā^́ya śikṣa váruṇāya dāśúṣe
10.065.05b     yā^́ samrā^́jā mánasā ná prayúchataḥ
10.065.05c     yáyor dhā^́ma dhármaṇā rócate br̥hád
10.065.05d     yáyor ubhé ródasī nā^́dhasī vŕ̥tau

10.065.06a     yā^́ gaúr vartanímpariéti niṣkr̥tám
10.065.06b     páyo dúhānā vratanī^́r avārátaḥ
10.065.06c     sā^́ prabruvāṇā^́ váruṇāya dāśúṣe
10.065.06d     devébhyo dāśad dhavíṣā vivásvate

10.065.07a     divákṣaso agnijihvā^́ r̥tāvŕ̥dha
10.065.07b     r̥tásya yóniṃ vimr̥śánta āsate
10.065.07c     dyā^́ṃ skabhitvī^́ apá ā^́ cakrur ójasā
10.065.07d     yajñáṃ janitvī^́ tanúvī ní māmr̥juḥ

10.065.08a     parikṣítā pitárā pūrvajā^́varī
10.065.08b     r̥tásya yónā kṣayataḥ sámokasā
10.065.08c     dyā^́vāpr̥thivī^́ váruṇāya sávrate
10.065.08d     ghr̥távat páyo mahiṣā^́ya pinvataḥ

10.065.09a     parjányāvā^́tā vr̥ṣabhā^́ purīṣíṇā
10.065.09b     indravāyū^́ váruṇo mitró aryamā^́
10.065.09c     devā^́m̐ ādityā^́m̐ áditiṃ havāmahe
10.065.09d     yé pā^́rthivāso diviyā^́so apsú yé

10.065.10a     tváṣṭāraṃ vāyúm r̥bhavo yá óhate
10.065.10b     daívyā hótārā uṣásaṃ suastáye
10.065.10c     bŕ̥haspátiṃ vr̥trakhādáṃ sumedhásam
10.065.10d     indriyáṃ sómaṃ dhanasā^́ u īmahe

10.065.11a     bráhma gā^́m áśvaṃ janáyanta óṣadhīr
10.065.11b     vánaspátīn pr̥thivī^́m párvatām̐ apáḥ
10.065.11c     sū^́ryaṃ diví roháyantaḥ sudā^́nava
10.065.11d     ā^́ryā vratā^́ visr̥jánto ádhi kṣámi

10.065.12a     bhujyúm áṃhasaḥ pipr̥tho nír aśvinā
10.065.12b     śyā^́vam putráṃ vadhrimatyā^́ ajinvatam
10.065.12c     kamadyúvaṃ vimadā^́yohathur yuváṃ
10.065.12d     viṣṇāpúvaṃ víśvakāyā^́va sr̥jathaḥ

10.065.13a     pā^́vīravī tanyatúr ékapād ajó
10.065.13b     divó dhartā^́ síndhur ā^́paḥ samudríyaḥ
10.065.13c     víśve devā^́saḥ śr̥ṇavan vácāṃsi me
10.065.13d     sárasvatī sahá dhībhíḥ púraṃdhiyā

10.065.14a     víśve devā^́ḥ sahá dhībhíḥ púraṃdhiyā
10.065.14b     mánor yájatrā amŕ̥tā r̥tajñã^́ḥ
10.065.14c     rātiṣā^́co abhiṣā^́caḥ suvarvídaḥ
10.065.14d     súvar gíro bráhma sūktáṃ juṣerata

10.065.15a     devā^́n vásiṣṭho amŕ̥tān vavande
10.065.15b     yé víśvā bhúvanā abhí pratasthúḥ
10.065.15c     té no rāsantām urugāyám adyá
10.065.15d     yūyám pāta suastíbhiḥ sádā naḥ

66

10.066.01a     devā^́n huve br̥hácchravasaḥ suastáye
10.066.01b     jyotiṣkŕ̥to adhvarásya prácetasaḥ
10.066.01c     yé vāvr̥dhúḥ prataráṃ viśvávedasa
10.066.01d     índrajyeṣṭhāso amŕ̥tā r̥tāvŕ̥dhaḥ

10.066.02a     índraprasūtā váruṇapraśiṣṭā
10.066.02b     yé sū^́ryasya jyótiṣo bhāgám ānaśúḥ
10.066.02c     marúdgaṇe vr̥jáne mánma dhīmahi
10.066.02d     mā^́ghone yajñáṃ janayanta sūráyaḥ

10.066.03a     índro vásubhiḥ pári pātu no gáyam
10.066.03b     ādityaír no áditiḥ śárma yachatu
10.066.03c     rudró rudrébhir devó mr̥̄ḷayāti⁺ nas
10.066.03d     tváṣṭā no gnā^́bhiḥ suvitā^́ya jinvatu

10.066.04a     áditir dyā^́vāpr̥thivī^́ r̥tám mahád
10.066.04b     índrāvíṣṇū · marútaḥ súvar br̥hát
10.066.04c     devā^́m̐ ādityā^́m̐ ávase havāmahe
10.066.04d     vásūn rudrā^́n savitā^́raṃ sudáṃsasam

10.066.05a     sárasvān dhībhír váruṇo dhr̥távrataḥ
10.066.05b     pūṣā^́ víṣṇur mahimā^́ vāyúr aśvínā
10.066.05c     brahmakŕ̥to amŕ̥tā viśvávedasaḥ
10.066.05d     śárma no yaṃsan trivárūtham áṃhasaḥ

10.066.06a     vŕ̥ṣā yajñó vŕ̥ṣaṇaḥ santu yajñíyā
10.066.06b     vŕ̥ṣaṇo devā^́ vŕ̥ṣaṇo haviṣkŕ̥taḥ
10.066.06c     vŕ̥ṣaṇā dyā^́vāpr̥thivī^́ r̥tā^́varī
10.066.06d     vŕ̥ṣā parjányo vŕ̥ṣaṇo vr̥ṣastúbhaḥ

10.066.07a     agnī^́ṣómā vŕ̥ṣaṇā vā^́jasātaye
10.066.07b     purupraśastā^́ vŕ̥ṣaṇā úpa bruve
10.066.07c     yā^́v ījiré vŕ̥ṣaṇo devayajyáyā
10.066.07d     tā^́ naḥ śárma trivárūthaṃ ví yaṃsataḥ

10.066.08a     dhr̥távratāḥ kṣatríyā yajñaniṣkŕ̥to
10.066.08b     br̥haddivā^́ adhvarā^́ṇām abhiśríyaḥ
10.066.08c     agníhotāra r̥tasā^́po adrúho
10.066.08d     apó asr̥jann ánu vr̥tratū^́riye

10.066.09a     dyā^́vāpr̥thivī^́ janayann abhí vratā^́
10.066.09b     ā^́pa óṣadhīr vanínāni yajñíyā
10.066.09c     antárikṣaṃ súvar ā^́ paprur ūtáye
10.066.09d     váśaṃ devā^́sas tanúvī ní māmr̥juḥ

10.066.10a     dhartā^́ro divá r̥bhávaḥ suhástā
10.066.10b     vātāparjanyā^́ mahiṣásya tanyatóḥ
10.066.10c     ā^́pa óṣadhīḥ prá tirantu no gíro
10.066.10d     bhágo rātír vājíno yantu me hávam

10.066.11a     samudráḥ síndhū rájo antárikṣam
10.066.11b     ajá ékapāt tanayitnúr arṇaváḥ
10.066.11c     áhir budhníyaḥ śr̥ṇavad vácāṃsi me
10.066.11d     víśve devā^́sa utá sūráyo máma

10.066.12a     siyā^́ma vo mánavo devávītaye
10.066.12b     prā^́ñcaṃ no yajñám prá ṇayata sādhuyā^́
10.066.12c     ā^́dityā rúdrā vásavaḥ súdānava
10.066.12d     imā^́ bráhma śasyámānāni jinvata

10.066.13a     daívyā hótārā prathamā^́ puróhita
10.066.13b     r̥tásya pánthām ánu emi sādhuyā^́
10.066.13c     kṣétrasya pátim prátiveśam īmahe
10.066.13d     víśvān devā^́m̐ amŕ̥tām̐ áprayuchataḥ

10.066.14a     vásiṣṭhāsaḥ pitr̥vád vā^́cam akrata
10.066.14b     devā^́m̐ ī^́ḷānā r̥ṣivát suastáye
10.066.14c     prītā^́ iva jñātáyaḥ kā^́mam étiya
10.066.14d     asmé devāso áva dhūnutā vásu

10.066.15a     devā^́n vásiṣṭho amŕ̥tān vavande
10.066.15b     yé víśvā bhúvanā abhí pratasthúḥ
10.066.15c     té no rāsantām urugāyám adyá
10.066.15d     yūyám pāta suastíbhiḥ sádā naḥ

67

10.067.01a     imā^́ṃ dhíyaṃ saptáśīrṣṇīm pitā^́ na
10.067.01b     r̥táprajātām br̥hatī^́m avindat
10.067.01c     turī^́yaṃ svij janayad viśvájanyo
10.067.01d     ayā^́siya ukthám índrāya śáṃsan

10.067.02a     r̥táṃ śáṃsanta r̥jú dī^́dhiyānā
10.067.02b     divás putrā^́so ásurasya vīrā^́ḥ
10.067.02c     vípram padám áṅgiraso dádhānā
10.067.02d     yajñásya dhā^́ma prathamám mananta

10.067.03a     haṃsaír iva sákhibhir vā^́vadadbhir
10.067.03b     aśmanmáyāni náhanā viásyan
10.067.03c     bŕ̥haspátir abhikánikradad gā^́
10.067.03d     utá prā^́staud úc ca vidvā^́m̐ agāyat

10.067.04a     avó duvā^́bhyām pará ékayā gā^́
10.067.04b     gúhā tíṣṭhantīr ánr̥tasya sétau
10.067.04c     bŕ̥haspátis támasi jyótir ichánn
10.067.04d     úd usrā^́ ā^́kar ví hí tisrá ā^́vaḥ

10.067.05a     vibhídyā púraṃ śayáthem ápācīṃ
10.067.05b     nís trī^́ṇi sākám udadhér akr̥ntat
10.067.05c     bŕ̥haspátir uṣásaṃ sū^́riyaṃ gā^́m
10.067.05d     arkáṃ viveda stanáyann iva dyaúḥ

10.067.06a     índro valáṃ rakṣitā^́raṃ dúghānāṃ
10.067.06b     karéṇeva ví cakartā ráveṇa
10.067.06c     svédāñjibhir āśíram ichámāno
10.067.06d     árodayat paṇím ā^́ gā^́ amuṣṇāt

10.067.07a     sá īṃ satyébhiḥ sákhibhiḥ śucádbhir
10.067.07b     gódhāyasaṃ ví dhanasaír adardaḥ
10.067.07c     bráhmaṇas pátir vŕ̥ṣabhir varā^́hair
10.067.07d     gharmásvedebhir dráviṇaṃ ví ānaṭ

10.067.08a     té satyéna mánasā gópatiṃ gā^́
10.067.08b     iyānā^́sa iṣaṇayanta dhībhíḥ
10.067.08c     bŕ̥haspátir mithóavadyapebhir
10.067.08d     úd usríyā asr̥jata svayúgbhiḥ

10.067.09a     táṃ vardháyanto matíbhiḥ śivā^́bhiḥ
10.067.09b     siṃhám iva nā^́nadataṃ sadhásthe
10.067.09c     bŕ̥haspátiṃ vŕ̥ṣaṇaṃ śū^́rasātau
10.067.09d     bháre-bhare ánu madema jiṣṇúm

10.067.10a     yadā^́ vā^́jam ásanad viśvárūpam
10.067.10b     ā^́ dyā^́m árukṣad úttarāṇi sádma
10.067.10c     bŕ̥haspátiṃ vŕ̥ṣaṇaṃ vardháyanto
10.067.10d     nā^́nā sánto bíbhrato jyótir āsā^́

10.067.11a     satyā^́m āśíṣaṃ kr̥ṇutā vayodhaí
10.067.11b     kīríṃ cid dhí ávatha svébhir évaiḥ
10.067.11c     paścā^́ mŕ̥dho ápa bhavantu víśvās
10.067.11d     tád rodasī śr̥ṇutaṃ viśvaminvé

10.067.12a     índro mahnā^́ maható arṇavásya
10.067.12b     ví mūrdhā^́nam abhinad arbudásya
10.067.12c     áhann áhim áriṇāt saptá síndhūn
10.067.12d     devaír dyāvāpr̥thivī prā^́vataṃ naḥ

68

10.068.01a     udaprúto ná váyo rákṣamāṇā
10.068.01b     vā^́vadato abhríyasyeva ghóṣāḥ
10.068.01c     giribhrájo ná ūrmáyo mádanto
10.068.01d     bŕ̥haspátim abhí arkā^́ anāvan

10.068.02a     sáṃ góbhir āṅgirasó nákṣamāṇo
10.068.02b     bhága ivéd aryamáṇaṃ nināya
10.068.02c     jáne mitró ná dámpatī anakti
10.068.02d     bŕ̥haspate vājáyāśū^́m̐r ivājaú

10.068.03a     sādhuaryā^́ atithínīr iṣirā^́
10.068.03b     spārhā^́ḥ suvárṇā anavadyárūpāḥ
10.068.03c     bŕ̥haspátiḥ párvatebhyo vitū^́ryā
10.068.03d     nír gā^́ ūpe yávam iva sthivíbhyaḥ

10.068.04a     āpruṣāyán mádhuna rtásya yónim
10.068.04b     avakṣipánn arká ulkā^́m iva dyóḥ
10.068.04c     bŕ̥haspátir uddhárann áśmano gā^́
10.068.04d     bhū^́myā udnéva ví tvácam bibheda

10.068.05a     ápa jyótiṣā támo antárikṣād
10.068.05b     udnáḥ śī^́pālam iva vā^́ta ājat
10.068.05c     bŕ̥haspátir anumŕ̥śyā valásya
10.068.05d     abhrám iva vā^́ta ā^́ cakra ā^́ gā^́ḥ

10.068.06a     yadā^́ valásya pī^́yato jásum bhéd
10.068.06b     bŕ̥haspátir agnitápobhir arkaíḥ
10.068.06c     dadbhír ná jihvā^́ páriviṣṭam ā^́dad
10.068.06d     āvír nidhī^́m̐r akr̥ṇod usríyāṇām

10.068.07a     bŕ̥haspátir ámata hí tyád āsāṃ
10.068.07b     nā^́ma svarī^́ṇāṃ sádane gúhā yát
10.068.07c     āṇḍéva bhittvā^́ śakunásya gárbham
10.068.07d     úd usríyāḥ párvatasya tmánājat

10.068.08a     áśnā^́pinaddham mádhu páry apaśyan
10.068.08b     mátsyaṃ ná dīná udáni kṣiyántam
10.068.08c     níṣ ṭáj jabhāra camasáṃ ná vr̥kṣā^́d
10.068.08d     bŕ̥haspátir viravéṇā vikŕ̥tya

10.068.09a     sóṣā^́m avindat sá súvaḥ só agníṃ
10.068.09b     só arkéṇa ví babādhe támāṃsi
10.068.09c     bŕ̥haspátir góvapuṣo valásya
10.068.09d     nír majjā^́naṃ ná párvaṇo jabhāra

10.068.10a     himéva parṇā^́ muṣitā^́ vánāni
10.068.10b     bŕ̥haspátinākr̥payad való gā^́ḥ
10.068.10c     anānukr̥tyám apunáś cakāra
10.068.10d     yā^́t sū^́ryāmā^́sā mithá uccárātaḥ

10.068.11a     abhí śyāváṃ ná kŕ̥śanebhir áśvaṃ
10.068.11b     nákṣatrebhiḥ pitáro dyā^́m apiṃśan
10.068.11c     rā^́tryāṃ támo ádadhur jyótir áhan
10.068.11d     bŕ̥haspátir bhinád ádriṃ vidád gā^́ḥ

10.068.12a     idám akarma námo abhriyā^́ya
10.068.12b     yáḥ pūrvī^́r · ánu ānónavīti
10.068.12c     bŕ̥haspátiḥ sá hí góbhiḥ só áśvaiḥ
10.068.12d     sá vīrébhiḥ sá nŕ̥bhir no váyo dhāt

69

10.069.01a     bhadrā^́ agnér vadhriaśvásya saṃdŕ̥śo
10.069.01b     vāmī^́ práṇītiḥ suráṇā úpetayaḥ
10.069.01c     yád īṃ sumitrā^́ víśo ágra indháte
10.069.01d     ghr̥ténā^́huto jarate dávidyutat

10.069.02a     ghr̥tám agnér vadhriaśvásya várdhanaṃ
10.069.02b     ghr̥tám ánnaṃ ghr̥tám u asya médanam
10.069.02c     ghr̥ténā^́huta urviyā^́ ví paprathe
10.069.02d     sū^́rya iva rocate sarpírāsutiḥ

10.069.03a     yát te mánur yád ánīkaṃ sumitráḥ
10.069.03b     samīdhé agne tád idáṃ návīyaḥ
10.069.03c     sá revác choca sá gíro juṣasva
10.069.03d     sá vā^́jaṃ darṣi sá ihá śrávo dhāḥ

10.069.04a     yáṃ tvā pū^́rvam īḷitó vadhriaśváḥ
10.069.04b     samīdhé agne sá idáṃ juṣasva
10.069.04c     sá na stipā^́ utá bhavā tanūpā^́
10.069.04d     dātráṃ rakṣasva yád idáṃ te asmé

10.069.05a     bhávā dyumnī^́ vādhriaśvotá gopā^́
10.069.05b     mā^́ tvā tārīd abhímātir jánānām
10.069.05c     śū^́ra 'va° dhr̥ṣṇúś cyávanaḥ sumitráḥ
10.069.05d     prá nú vocaṃ vā^́dhriaśvasya nā^́ma

10.069.06a     sám ajríyā parvatíyā vásūni
10.069.06b     dā^́sā vr̥trā^́ṇi ā^́riyā jigetha
10.069.06c     śū^́ra 'va° dhr̥ṣṇúś cyávano jánānāṃ
10.069.06d     tuvám agne pr̥tanāyū^́m̐r abhí ṣyāḥ

10.069.07a     dīrghátantur br̥hádukṣāyám agníḥ
10.069.07b     sahásrastarīḥ śatánītha ŕ̥bhvā
10.069.07c     dyumā^́n dyumátsu nŕ̥bhir mr̥jyámānaḥ
10.069.07d     sumitréṣu dīdayo devayátsu

10.069.08a     tuvé dhenúḥ sudúghā jātavedo
10.069.08b     asaścáteva samanā^́ sabardhúk
10.069.08c     tuváṃ nŕ̥bhir dákṣiṇāvadbhir agne
10.069.08d     sumitrébhir idhyase devayádbhiḥ

10.069.09a     devā^́ś cit te amŕ̥tā jātavedo
10.069.09b     mahimā^́naṃ vādhriaśva prá vocan
10.069.09c     yát sampŕ̥cham mā^́nuṣīr víśa ā^́yan
10.069.09d     tuváṃ nŕ̥bhir ajayas tvā^́vr̥dhebhiḥ

10.069.10a     pitéva putrám abibhar upásthe
10.069.10b     tuvā^́m agne vadhriaśváḥ saparyán
10.069.10c     juṣāṇó asya samídhaṃ yaviṣṭha
10.069.10d     utá pū^́rvām̐ avanor vrā^́dhataś cit

10.069.11a     śáśvad agnír vadhriaśvásya śátrūn
10.069.11b     nŕ̥bhir jigāya sutásomavadbhiḥ
10.069.11c     sámanaṃ cid adahaś citrabhāno
10.069.11d     áva vrā^́dhantam abhinad vr̥dháś cit

10.069.12a     ayám agnír vadhriaśvásya vr̥trahā^́
10.069.12b     sanakā^́t préddho námasopavākíyaḥ
10.069.12c     sá no ájāmīm̐r utá vā víjāmīn
10.069.12d     abhí tiṣṭha śárdhato vādhriaśva

70

10.070.01a     imā^́m me agne samídhaṃ juṣasva
10.070.01b     iḷás padé práti haryā ghr̥tā^́cīm
10.070.01c     várṣman pr̥thivyā^́ḥ sudinatvé áhnām
10.070.01d     ūrdhvó bhava sukrato devayajyā^́

10.070.02a     ā^́ devā^́nām agrayā^́vehá yātu
10.070.02b     nárāśáṃso viśvárūpebhir áśvaiḥ
10.070.02c     r̥tásya pathā^́ námasā miyédho
10.070.02d     devébhiyo devátamaḥ suṣūdat

10.070.03a     śaśvattamám īḷate dūtíyāya
10.070.03b     havíṣmanto manuṣíyāso agním
10.070.03c     váhiṣṭhair áśvaiḥ suvŕ̥tā ráthena
10.070.03d     ā^́ devā^́n vakṣi ní ṣadehá hótā

10.070.04a     ví prathatāṃ devájuṣṭaṃ tiraścā^́
10.070.04b     dīrgháṃ drāghmā^́ surabhí bhūtu asmé
10.070.04c     áheḷatā mánasā deva barhir
10.070.04d     índrajyeṣṭhām̐ uśató yakṣi devā^́n

10.070.05a     divó vā sā^́nu spr̥śátā várīyaḥ
10.070.05b     pr̥thivyā^́ vā mā^́trayā ví śrayadhvam
10.070.05c     uśatī^́r dvāro mahinā^́ mahádbhir
10.070.05d     deváṃ ráthaṃ rathayúr dhārayadhvam

10.070.06a     devī^́ divó duhitárā suśilpé
10.070.06b     uṣā^́sānáktā sadatāṃ ní yónau
10.070.06c     ā^́ vāṃ devā^́sa uśatī uśánta
10.070.06d     uraú sīdantu subhage upásthe

10.070.07a     ūrdhvó grā^́vā br̥hád agníḥ sámiddhaḥ
10.070.07b     priyā^́ dhā^́māni áditer upásthe
10.070.07c     puróhitāv r̥tvijā yajñé asmín
10.070.07d     vidúṣṭarā dráviṇam ā^́ yajethām

10.070.08a     tísro devīr barhír idáṃ várīya
10.070.08b     ā^́ sīdata cakr̥mā^́ vaḥ siyonám
10.070.08c     manuṣvád yajñáṃ súdhitā havī^́ṃṣi
10.070.08d     íḷā devī^́ ghr̥tápadī juṣanta

10.070.09a     déva tvaṣṭar yád dha cārutvám ā^́naḍ
10.070.09b     yád áṅgirasām ábhavaḥ sacābhū^́ḥ
10.070.09c     sá devā^́nām pā^́tha úpa prá vidvā^́m̐
10.070.09d     uśán yakṣi draviṇodaḥ surátnaḥ

10.070.10a     vánaspate raśanáyā niyū^́yā
10.070.10b     devā^́nām pā^́tha úpa vakṣi vidvā^́n
10.070.10c     svádāti deváḥ kr̥ṇávad dhavī^́ṃṣi
10.070.10d     ávatāṃ dyā^́vāpr̥thivī^́ hávam me

10.070.11a     ā^́gne vaha váruṇam iṣṭáye na
10.070.11b     índraṃ divó marúto antárikṣāt
10.070.11c     sī^́dantu barhír víśva ā^́ yájatrāḥ
10.070.11d     svā^́hā devā^́ amŕ̥tā mādayantām

71

10.071.01a     bŕ̥haspate prathamáṃ vācó ágraṃ
10.071.01b     yát praírata nāmadhéyaṃ dádhānāḥ
10.071.01c     yád eṣāṃ śréṣṭhaṃ yád ariprám ā^́sīt
10.071.01d     preṇā^́ tád eṣāṃ níhitaṃ gúhāvíḥ

10.071.02a     sáktum iva títaünā punánto
10.071.02b     yátra dhī^́rā mánasā vā^́cam ákrata
10.071.02c     átrā sákhāyaḥ sakhiyā^́ni jānate
10.071.02d     bhadraíṣāṃ lakṣmī^́r níhitā^́dhi vācí

10.071.03a     yajñéna vācáḥ padavī^́yam āyan
10.071.03b     tā^́m ánv avindann ŕ̥ṣiṣu práviṣṭām
10.071.03c     tā^́m ābhŕ̥tyā ví adadhuḥ purutrā^́
10.071.03d     tā^́ṃ saptá rebhā^́ abhí sáṃ navante

10.071.04a     utá tvaḥ páśyan ná dadarśa vā^́cam
10.071.04b     utá tvaḥ śr̥ṇván ná śr̥ṇoti enām
10.071.04c     utó tuvasmai tanúvaṃ ví sasre
10.071.04d     jāyéva pátya uśatī^́ suvā^́sāḥ

10.071.05a     utá tvaṃ sakhyé sthirápītam āhur
10.071.05b     naínaṃ hinvanti ápi vā^́jineṣu
10.071.05c     ádhenuvā carati māyáyaiṣá
10.071.05d     vā^́caṃ śuśruvā^́m̐ aphalā^́m apuṣpā^́m

10.071.06a     yás tityā^́ja sacivídaṃ sákhāyaṃ
10.071.06b     ná tásya vācí ápi bhāgó asti
10.071.06c     yád īṃ śr̥ṇóti álakaṃ śr̥ṇoti
10.071.06d     nahí pravéda sukr̥tásya pánthām

10.071.07a     akṣaṇvántaḥ kárṇavantaḥ sákhāyo
10.071.07b     manojavéṣu ásamā babhūvuḥ
10.071.07c     ādaghnā^́sa upakakṣā^́sa u tve
10.071.07d     hradā^́ iva snā^́tvā u tve dadr̥śre

10.071.08a     hr̥dā^́ taṣṭéṣu mánaso javéṣu
10.071.08b     yád brāhmaṇā^́ḥ saṃyájante sákhāyaḥ
10.071.08c     átrā^́ha tvaṃ ví jahur vediyā^́bhir
10.071.08d     óhabrahmāṇo ví caranti u tve

10.071.09a     imé yé nā^́rvā^́ṅ ná paráś cáranti
10.071.09b     ná brāhmaṇā^́so ná sutékarāsaḥ
10.071.09c     tá eté vā^́cam abhipádya pāpáyā
10.071.09d     sirī^́s tántraṃ tanvate áprajajñayaḥ

10.071.10a     sárve nandanti yaśásā^́gatena
10.071.10b     sabhāsāhéna sákhiyā sákhāyaḥ
10.071.10c     kilbiṣaspŕ̥t pituṣáṇir hí eṣām
10.071.10d     áraṃ hitó bhávati vā^́jināya

10.071.11a     r̥cā^́ṃ tuvaḥ póṣam āste pupuṣvā^́n
10.071.11b     gāyatráṃ tvo gāyati śákvarīṣu
10.071.11c     brahmā^́ tuvo vádati jātavidyā^́ṃ
10.071.11d     yajñásya mā^́trāṃ ví mimīta u tvaḥ

72

10.072.01a     devā^́nāṃ nú vayáṃ jā^́nā
10.072.01b     prá vocāma vipanyáyā
10.072.01c     ukthéṣu śasyámāneṣu
10.072.01d     yáḥ páśyād úttare yugé

10.072.02a     bráhmaṇas pátir etā^́
10.072.02b     sáṃ karmā^́ra ivādhamat
10.072.02c     devā^́nām pūrviyé yugé
10.072.02d     ásataḥ sád ajāyata

10.072.03a     devā^́nāṃ yugé prathamé
10.072.03b     ásataḥ sád ajāyata
10.072.03c     tád ā^́śā ánv ajāyanta
10.072.03d     tád uttānápadas pári

10.072.04a     bhū^́r jajña uttānápado
10.072.04b     bhuvá ā^́śā ajāyanta
10.072.04c     áditer dákṣo 'jāyata°
10.072.04d     dákṣād u áditiḥ pári

10.072.05a     áditir hí ájaniṣṭa
10.072.05b     dákṣa yā^́ duhitā^́ táva
10.072.05c     tā^́ṃ devā^́ ánv ajāyanta
10.072.05d     bhadrā^́ amŕ̥tabandhavaḥ

10.072.06a     yád devā adáḥ salilé
10.072.06b     súsaṃrabdhā átiṣṭhata
10.072.06c     átrā vo nŕ̥tyatām iva
10.072.06d     tīvró reṇúr ápāyata

10.072.07a     yád devā yátayo yathā
10.072.07b     bhúvanāni ápinvata
10.072.07c     átrā samudrá ā^́ gūḷhám
10.072.07d     ā^́ sū^́ryam ajabhartana

10.072.08a     aṣṭaú putrā^́so áditer
10.072.08b     yé jātā^́s tanúvas pári
10.072.08c     devā^́m̐ úpa praít saptábhiḥ
10.072.08d     párā mārtāṇḍám āsiyat

10.072.09a     saptábhiḥ putraír áditir
10.072.09b     úpa praít pūrviyáṃ yugám
10.072.09c     prajā^́yai mr̥tyáve tuvat
10.072.09d     púnar mārtāṇḍám ā^́bharat

73

10.073.01a     jániṣṭhā ugráḥ sáhase turā^́ya
10.073.01b     mandrá ójiṣṭho bahulā^́bhimānaḥ
10.073.01c     ávardhann índram marútaś cid átra
10.073.01d     mātā^́ yád vīráṃ dadhánad dhániṣṭhā

10.073.02a     druhó níṣattā pr̥śanī^́ cid évaiḥ
10.073.02b     purū^́ śáṃsena vāvr̥dhuṣ ṭá índram
10.073.02c     abhī^́vr̥teva tā^́ mahāpadéna
10.073.02d     dhvāntā^́t prapitvā^́d úd aranta gárbhāḥ

10.073.03a     r̥ṣvā^́ te pā^́dā prá yáj jígāsi
10.073.03b     ávardhan vā^́jā utá yé cid átra
10.073.03c     tuvám indra sālāvr̥kā^́n sahásram
10.073.03d     āsán dadhiṣe aśvínā^́ vavr̥tyāḥ

10.073.04a     samanā^́ tū^́rṇir úpa yāsi yajñám
10.073.04b     ā^́ nā^́satiyā sakhiyā^́ya vakṣi
10.073.04c     vasā^́vyām indra dhārayaḥ sahásrā
10.073.04d     aśvínā śūra dadatur maghā^́ni

10.073.05a     mándamāna r̥tā^́d ádhi prajā^́yai
10.073.05b     sákhibhir índra iṣirébhir ártham
10.073.05c     ā^́bhir hí māyā^́ úpa dásyum ā^́gān
10.073.05d     míhaḥ prá tamrā^́ avapat támāṃsi

10.073.06a     sánāmānā cid dhvasayo ní asmā
10.073.06b     ávāhann índra uṣáso yáthā^́naḥ
10.073.06c     r̥ṣvaír agachaḥ sákhibhir níkāmaiḥ
10.073.06d     sākám pratiṣṭhā^́ hŕ̥diyā jaghantha

10.073.07a     tuváṃ jaghantha námucim makhasyúṃ
10.073.07b     dā^́saṃ kr̥ṇvāná ŕ̥ṣaye vímāyam
10.073.07c     tuváṃ cakartha mánave siyonā^́n
10.073.07d     pathó devatrā^́ áñjaseva yā^́nān

10.073.08a     tuvám etā^́ni papriṣe ví nā^́ma
10.073.08b     ī^́śāna indra dadhiṣe gábhastau
10.073.08c     ánu tvā devā^́ḥ śávasā madanti
10.073.08d     upáribudhnān vanínaś cakartha

10.073.09a     cakráṃ yád asya apsú ā^́ níṣattam
10.073.09b     utó tád asmai mádhu íc cachadyāt
10.073.09c     pr̥thiviyā^́m átiṣitaṃ yád ū^́dhaḥ
10.073.09d     páyo góṣu ádadhā óṣadhīṣu

10.073.10a     áśvād iyāya íti yád vádanti
10.073.10b     ójaso jātám utá manya enam
10.073.10c     manyór iyāya harmiyéṣu tasthau
10.073.10d     yátaḥ prajajñá índro asya veda

10.073.11a     váyaḥ suparṇā^́ úpa sedur índram
10.073.11b     priyámedhā ŕ̥ṣayo nā^́dhamānāḥ
10.073.11c     ápa dhvāntám ūrṇuhí pūrdhí cákṣur
10.073.11d     mumugdhí asmā^́n nidháyeva baddhā^́n

74

10.074.01a     vásūnãṃ vā carkr̥ṣe íyakṣan
10.074.01b     dhiyā^́ vā · yajñaír vā ródasīyoḥ
10.074.01c     árvanto vā yé rayimántaḥ sātaú
10.074.01d     vanúṃ vā yé suśrúṇaṃ suśrúto dhúḥ

10.074.02a     háva eṣām ásuro nakṣata dyā^́ṃ
10.074.02b     śravasyatā^́ mánasā niṃsata kṣā^́m
10.074.02c     cákṣāṇā yátra suvitā^́ya devā^́
10.074.02d     dyaúr ná vā^́rebhiḥ kr̥ṇávanta suvaíḥ

10.074.03a     iyám eṣām · amŕ̥tānã^́ṃ gī^́ḥ
10.074.03b     sarvátātā yé kr̥páṇanta rátnam
10.074.03c     dhíyaṃ ca yajñáṃ ca sā^́dhantas
10.074.03d     té no dhāntu vasavíyam ásāmi

10.074.04a     ā^́ tát ta indra āyávaḥ pananta
10.074.04b     abhí yá ūrváṃ gómantaṃ títr̥tsān
10.074.04c     sakr̥tsúvaṃ yé puruputrā^́m mahī^́ṃ
10.074.04d     sahásradhārām br̥hatī^́ṃ dúdukṣan

10.074.05a     śácīva índram ávase kr̥ṇudhvam
10.074.05b     ánānataṃ damáyantam pr̥tanyū^́n
10.074.05c     r̥bhukṣáṇam maghávānaṃ suvr̥ktím
10.074.05d     bhártā yó vájraṃ náriyam purukṣúḥ

10.074.06a     yád vāvā^́na purutámam purāṣā^́ḷ
10.074.06b     ā^́ vr̥trahā^́ índro nā^́māni aprāḥ
10.074.06c     áceti prāsáhas pátis túviṣmān
10.074.06d     yád īm uśmási kártave kárat tát

75

10.075.01a     prá sú va āpo mahimā^́nam uttamáṃ
10.075.01b     kārúr vocāti sádane vivásvataḥ
10.075.01c     prá saptá-sapta trẽdhā^́ hí cakramúḥ
10.075.01d     prá sŕ̥tvarīṇām áti síndhur ójasā

10.075.02a     prá te 'radad váruṇo yā^́tave patháḥ
10.075.02b     síndho yád vā^́jām̐ abhí ádravas tuvám
10.075.02c     bhū^́myā ádhi pravátā yāsi sā^́nunā
10.075.02d     yád eṣām ágraṃ jágatām irajyási

10.075.03a     diví svanó yatate bhū^́miyopári
10.075.03b     anantáṃ śúṣmam úd iyarti bhānúnā
10.075.03c     abhrā^́d iva prá stanayanti vr̥ṣṭáyaḥ
10.075.03d     síndhur yád éti vr̥ṣabhó ná róruvat

10.075.04a     abhí tvā sindho śíśum ín ná mātáro
10.075.04b     vāśrā^́ arṣanti páyaseva dhenávaḥ
10.075.04c     rā^́jeva yúdhvā nayasi tvám ít sícau
10.075.04d     yád āsām ágram pravátām ínakṣasi

10.075.05a     imám me gaṅge yamune sarasvati
10.075.05b     śútudri stómaṃ sacatā páruṣṇi ā^́
10.075.05c     asikniyā^́ marudvr̥dhe vitástayā
10.075.05d     ā^́rjīkīye śr̥ṇuhi ā^́ suṣómayā

10.075.06a     tr̥ṣṭā^́mayā prathamáṃ yā^́tave sajū^́ḥ
10.075.06b     susártuvā rasáyā śvetiyā^́ tiyā^́
10.075.06c     tuváṃ sindho kúbhayā gomatī^́ṃ krúmum
10.075.06d     mehatnuvā^́ saráthaṃ yā^́bhir ī^́yase

10.075.07a     ŕ̥jīti énī rúśatī mahitvā^́
10.075.07b     pári jráyāṃsi bharate rájāṃsi
10.075.07c     ádabdhā síndhur apásām apástamā
10.075.07d     áśvā ná citrā^́ vápuṣīva darśatā^́

10.075.08a     suáśvā síndhuḥ suráthā suvā^́sā
10.075.08b     hiraṇyáyī súkr̥tā vājínīvatī
10.075.08c     ū^́rṇāvatī yuvatíḥ sīlámāvatī
10.075.08d     utā^́dhi vaste subhágā madhuvŕ̥dham

10.075.09a     sukháṃ ráthaṃ yuyuje síndhur aśvínaṃ
10.075.09b     téna vā^́jaṃ saniṣad asmín ājaú
10.075.09c     mahā^́n hí asya mahimā^́ panasyáte
10.075.09d     ádabdhasya sváyaśaso virapśínaḥ

76

10.076.01a     ā^́ va r̥ñjasa ūrjã^́ṃ víuṣṭiṣu
10.076.01b     índram marúto ródasī anaktana
10.076.01c     ubhé yáthā no áhanī sacābhúvā
10.076.01d     sádaḥ-sado varivasyā^́ta udbhídā

10.076.02a     tád u śráyiṣṭhaṃ⁺ sávanaṃ sunotana
10.076.02b     átyo ná hástayato ádriḥ sotári
10.076.02c     vidád dhí aryó abhíbhūti paúṃsiyam
10.076.02d     mahó rāyé cit tarute yád árvataḥ

10.076.03a     tád íd dhí asya sávanaṃ vivér apó
10.076.03b     yáthā purā^́ mánave gātúm áśret
10.076.03c     góarṇasi tvāṣṭaré áśvanirṇiji
10.076.03d     prém adhvaréṣu adhvarā^́m̐ aśiśrayuḥ

10.076.04a     ápa hata rakṣáso bhaṅgurā^́vata
10.076.04b     skabhāyáta nírr̥tiṃ sédhatā^́matim
10.076.04c     ā^́ no rayíṃ sárvavīraṃ sunotana
10.076.04d     devāvíyam bharata ślókam adrayaḥ

10.076.05a     diváś cid ā^́ vo ámavattarebhiyo
10.076.05b     vibhvánā cid āśúapastarebhiyaḥ
10.076.05c     vāyóś cid ā^́ sómarabhastarebhiyo
10.076.05d     agnéś cid arca pitukŕ̥ttarebhiyaḥ

10.076.06a     bhurántu no yaśásaḥ sótu ándhaso
10.076.06b     grā^́vāṇo vācā^́ divítā divítmatā
10.076.06c     náro yátra duhaté kā^́miyam mádhu
10.076.06d     āghoṣáyanto abhíto mithastúraḥ

10.076.07a     sunvánti sómaṃ rathirā^́so ádrayo
10.076.07b     nír asya rásaṃ gavíṣo duhanti té
10.076.07c     duhánti ū^́dhar upasécanāya káṃ
10.076.07d     náro havyā^́ ná marjayanta āsábhiḥ

10.076.08a     eté naraḥ suápaso abhūtana
10.076.08b     yá índrāya sunuthá sómam adrayaḥ
10.076.08c     vāmáṃ-vāmaṃ vo diviyā^́ya dhā^́mane
10.076.08d     vásu-vasu vaḥ pā^́rthivāya sunvaté

77

10.077.01a     abhraprúṣo ná vācā^́ pruṣā vásu
10.077.01b     havíṣmanto ná yajñā^́ vijānúṣaḥ
10.077.01c     sumā^́rutaṃ ná brahmā^́ṇam arháse
10.077.01d     gaṇám astoṣi eṣāṃ ná śobháse

10.077.02a     śriyé máryāso añjī^́m̐r akr̥ṇvata
10.077.02b     sumā^́rutaṃ ná pūrvī^́r áti kṣápaḥ
10.077.02c     divás putrā^́sa étā ná yetira
10.077.02d     ādityā^́sas té akrā^́ ná vāvr̥dhuḥ

10.077.03a     prá yé diváḥ pr̥thivyā^́ ná barháṇā
10.077.03b     tmánā riricré abhrā^́n ná sū^́riyaḥ
10.077.03c     pā^́jasvanto ná vīrā^́ḥ panasyávo
10.077.03d     riśā^́daso ná máryā abhídyavaḥ

10.077.04a     yuṣmā^́kam budhné apā^́ṃ ná yā^́mani
10.077.04b     vithuryáti ná mahī^́ śratharyáti
10.077.04c     viśvápsur yajñó arvā^́g ayáṃ sú vaḥ
10.077.04d     práyasvanto ná satrā^́ca ā^́ gata

10.077.05a     yūyáṃ dhūrṣú prayújo ná raśmíbhir
10.077.05b     jyótiṣmanto ná bhāsā^́ víuṣṭiṣu
10.077.05c     śyenā^́so ná sváyaśaso riśā^́dasaḥ
10.077.05d     pravā^́so ná prásitāsaḥ pariprúṣaḥ

10.077.06a     prá yád váhadhve marutaḥ parākā^́d
10.077.06b     yūyám maháḥ saṃváraṇasya vásvaḥ
10.077.06c     vidānā^́so vasavo rā^́dhiyasya
10.077.06d     ārā^́c cid dvéṣaḥ sanutár yuyota

10.077.07a     yá udŕ̥ci · yajñé adhvareṣṭhā^́
10.077.07b     marúdbhiyo ná mā^́nuṣo dádāśat
10.077.07c     revát sá váyo dadhate suvī^́raṃ
10.077.07d     sá devā^́nām ápi gopīthé astu

10.077.08a     té hí yajñéṣu yajñíyāsa ū^́mā
10.077.08b     āditiyéna nā^́mnā śámbhaviṣṭhāḥ
10.077.08c     té no avantu rathatū^́r manīṣā^́m
10.077.08d     maháś ca yā^́man adhvaré cakānā^́ḥ

78

10.078.01a     víprāso ná mánmabhiḥ suādhíyo
10.078.01b     devāvíyo ná yajñaíḥ suápnasaḥ
10.078.01c     rā^́jāno ná citrā^́ḥ susaṃdŕ̥śaḥ
10.078.01d     kṣitīnã^́ṃ ná máryā arepásaḥ

10.078.02a     agnír ná yé bhrā^́jasā rukmávakṣaso
10.078.02b     vā^́tāso ná svayújaḥ sadyáūtayaḥ
10.078.02c     prajñātā^́ro ná jyáyiṣṭhāḥ⁺ sunītáyaḥ
10.078.02d     suśármāṇo ná sómā r̥táṃ yaté

10.078.03a     vā^́tāso ná yé dhúnayo jigatnávo
10.078.03b     agnīnã^́ṃ ná jihvā^́ virokíṇaḥ
10.078.03c     vármaṇvanto ná yodhā^́ḥ śímīvantaḥ
10.078.03d     pitr̥̄ṇã^́ṃ ná śáṃsāḥ surātáyaḥ

10.078.04a     ráthānãṃ ná yè 'rā^́ḥ sánābhayo
10.078.04b     jigīvā^́ṃso ná śū^́rā abhídyavaḥ
10.078.04c     vareyávo ná máryā ghr̥taprúṣo
10.078.04d     abhisvartā^́ro arkáṃ ná suṣṭúbhaḥ

10.078.05a     áśvāso ná yé jyáyiṣṭhāsa⁺ āśávo
10.078.05b     didhiṣávo ná rathíyaḥ sudā^́navaḥ
10.078.05c     ā^́po ná nimnaír udábhir jigatnávo
10.078.05d     viśvárūpā áṅgiraso ná sā^́mabhiḥ

10.078.06a     grā^́vāṇo ná sūráyaḥ síndhumātara
10.078.06b     ādardirā^́so ádrayo ná viśváhā
10.078.06c     śiśū^́lā ná krīḷáyaḥ sumātáro
10.078.06d     mahāgrāmó ná yā^́mann utá tviṣā^́

10.078.07a     uṣásāṃ ná ketávo adhvaraśríyaḥ
10.078.07b     śubhaṃyávo ná añjíbhir ví aśvitan
10.078.07c     síndhavo ná yayíyo bhrā^́jadr̥ṣṭayaḥ
10.078.07d     parāváto ná yójanāni mamire

10.078.08a     subhāgā^́n no devāḥ kr̥ṇutā surátnān
10.078.08b     asmā^́n stotr̥̄^́n maruto vāvr̥dhānā^́ḥ
10.078.08c     ádhi stotrásya sakhiyásya gāta
10.078.08d     sanā^́d dhí vo ratnadhéyāni sánti

79

10.079.01a     ápaśyam asya maható mahitvám
10.079.01b     ámartiyasya mártiyāsu vikṣú
10.079.01c     nā^́nā hánū víbhr̥te sám bharete
10.079.01d     ásinvatī bápsatī bhū^́ri attaḥ

10.079.02a     gúhā śíro níhitam ŕ̥dhag akṣī^́
10.079.02b     ásinvann atti jihváyā vánāni
10.079.02c     átrāṇi asmai paḍbhíḥ sám bharanti
10.079.02d     uttānáhastā námasā^́dhi vikṣú

10.079.03a     prá mātúḥ prataráṃ gúhiyam ichán
10.079.03b     kumāró ná vīrúdhaḥ sarpad urvī^́ḥ
10.079.03c     sasáṃ ná pakvám avidac chucántaṃ
10.079.03d     ririhvā^́ṃsaṃ ripá upásthe antáḥ

10.079.04a     tád vām r̥táṃ rodasī prá bravīmi
10.079.04b     jā^́yamāno mātárā gárbho atti
10.079.04c     nā^́háṃ devásya mártiyaś ciketa
10.079.04d     agnír aṅgá vícetāḥ sá prácetāḥ

10.079.05a     yó asmā ánnaṃ tr̥ṣú ādádhāti
10.079.05b     ā^́jiyair ghr̥taír juhóti púṣyati
10.079.05c     tásmai sahásram akṣábhir ví cakṣe
10.079.05d     ágne viśvátaḥ pratiáṅṅ asi tvám

10.079.06a     kíṃ devéṣu tyája énaś cakartha
10.079.06b     ágne pr̥chā^́mi nú tuvā^́m ávidvān
10.079.06c     ákrīḷan krī^́ḷan hárir áttave 'dán
10.079.06d     ví parvaśáś cakarta gā^́m ivāsíḥ

10.079.07a     víṣūco áśvān yuyuje vanejā^́
10.079.07b     ŕ̥jītibhī raśanā^́bhir gr̥bhītā^́n
10.079.07c     cakṣadé mitró vásubhiḥ sújātaḥ
10.079.07d     sám ānr̥dhe párvabhir vāvr̥dhānáḥ

80

10.080.01a     agníḥ sáptiṃ vājambharáṃ dadāti
10.080.01b     agnír vīráṃ śrútiyaṃ karmaniṣṭhā^́m
10.080.01c     agnī^́ ródasī ví carat samañjánn
10.080.01d     agnír nā^́rīṃ vīrákukṣim púraṃdhim

10.080.02a     agnér ápnasaḥ samíd astu bhadrā^́
10.080.02b     agnír mahī^́ ródasī ā^́ viveśa
10.080.02c     agnír ékaṃ · codayat samátsu
10.080.02d     agnír vr̥trā^́ṇi dayate purū^́ṇi

10.080.03a     agnír ha tyáṃ járataḥ kárṇam āva
10.080.03b     agnír adbhyó nír adahaj járūtham
10.080.03c     agnír átriṃ gharmá uruṣyad antár
10.080.03d     agnír nr̥médham prajáyāsr̥jat sám

10.080.04a     agnír dãd dráviṇaṃ vīrápeśā
10.080.04b     agnír ŕ̥ṣiṃ yáḥ sahásrā sanóti
10.080.04c     agnír diví haviyám ā^́ tatāna
10.080.04d     agnér dhā^́māni víbhr̥tā purutrā^́

10.080.05a     agním ukthaír ŕ̥ṣayo ví hvayante
10.080.05b     agníṃ náro yā^́mani bādhitā^́saḥ
10.080.05c     agníṃ váyo antárikṣe pátanto
10.080.05d     agníḥ sahásrā pári yāti gónām

10.080.06a     agníṃ víśa īḷate mā^́nuṣīr yā^́
10.080.06b     agním mánuṣo náhuṣo ví jātā^́ḥ
10.080.06c     agnír gā^́ndharvīm pathíyām r̥tásya
10.080.06d     agnér gávyūtir ghr̥tá ā^́ níṣattā

10.080.07a     agnáye bráhma r̥bhávas tatakṣur
10.080.07b     agním mahā^́m avocāmā suvr̥ktím
10.080.07c     ágne prā^́va jaritā^́raṃ yaviṣṭha
10.080.07d     ágne máhi dráviṇam ā^́ yajasva

81

10.081.01a     yá imā^́ víśvā bhúvanāni júhvad
10.081.01b     ŕ̥ṣir hótā ní ásīdat pitā^́ naḥ
10.081.01c     sá āśíṣā dráviṇam ichámānaḥ
10.081.01d     prathamachád ávarām̐ ā^́ viveśa

10.081.02a     kíṃ svid āsīd adhiṣṭhā^́nam
10.081.02b     ārámbhaṇaṃ katamát svit kathā^́sīt
10.081.02c     yáto bhū^́miṃ janáyan viśvákarmā
10.081.02d     ví dyā^́m aúrṇon mahinā^́ viśvácakṣāḥ

10.081.03a     viśvátaścakṣur utá viśvátomukho
10.081.03b     viśvátobāhur utá viśvátaspāt
10.081.03c     sám bāhúbhyāṃ dhámati sám pátatrair
10.081.03d     dyā^́vābhū^́mī janáyan devá ékaḥ

10.081.04a     kíṃ svid vánaṃ ká u sá vr̥kṣá āsa
10.081.04b     yáto dyā^́vāpr̥thivī^́ niṣṭatakṣúḥ
10.081.04c     mánīṣiṇo mánasā pr̥chátéd u tád
10.081.04d     yád adhyátiṣṭhad bhúvanāni dhāráyan

10.081.05a     yā^́ te dhā^́māni paramā^́ṇi yā^́vamā^́
10.081.05b     yā^́ madhyamā^́ viśvakarmann utémā^́
10.081.05c     śíkṣā sákhibhyo havíṣi svadhāvaḥ
10.081.05d     svayáṃ yajasva tanúvaṃ vr̥dhānáḥ

10.081.06a     víśvakarman havíṣā vāvr̥dhānáḥ
10.081.06b     svayáṃ yajasva pr̥thivī^́m utá dyā^́m
10.081.06c     múhyantu anyé abhíto jánāsa
10.081.06d     ihā^́smā^́kam maghávā sūrír astu

10.081.07a     vācás pátiṃ viśvákarmāṇam ūtáye
10.081.07b     manojúvaṃ vā^́je adyā^́ huvema
10.081.07c     sá no víśvāni hávanāni joṣad
10.081.07d     viśváśambhūr ávase sādhúkarmā

82

10.082.01a     cákṣuṣaḥ pitā^́ mánasā hí dhī^́ro
10.082.01b     ghr̥tám ene ajanan nánnamāne
10.082.01c     yadéd ántā ádadr̥hanta pū^́rva
10.082.01d     ā^́d íd dyā^́vāpr̥thivī^́ aprathetām

10.082.02a     viśvákarmā vímanā ā^́d víhāyā
10.082.02b     dhātā^́ vidhātā^́ paramótá saṃdŕ̥k
10.082.02c     téṣām iṣṭā^́ni sám iṣā^́ madanti
10.082.02d     yátrā saptarṣī^́n pará ékam āhúḥ

10.082.03a     yó naḥ pitā^́ janitā^́ yó vidhātā^́
10.082.03b     dhā^́māni véda bhúvanāni víśvā
10.082.03c     yó devā^́nāṃ nāmadhā^́ éka evá
10.082.03d     táṃ sampraśnám bhúvanā yanti anyā^́

10.082.04a     tá ā^́yajanta dráviṇaṃ sám asmā
10.082.04b     ŕ̥ṣayaḥ pū^́rve jaritā^́ro ná bhūnā^́
10.082.04c     asū^́rte sū^́rte rájasi niṣatté
10.082.04d     yé bhūtā^́ni samákr̥ṇvann imā^́ni

10.082.05a     paró divā^́ pará enā^́ pr̥thivyā^́
10.082.05b     paró devébhir ásurair yád ásti
10.082.05c     káṃ svid gárbham prathamáṃ dadhra ā^́po
10.082.05d     yátra devā^́ḥ samápaśyanta víśve

10.082.06a     tám íd gárbham prathamáṃ dadhra ā^́po
10.082.06b     yátra devā^́ḥ samágachanta víśve
10.082.06c     ajásya nā^́bhāv ádhi ékam árpitaṃ
10.082.06d     yásmin víśvāni bhúvanāni tasthúḥ

10.082.07a     ná táṃ vidātha yá imā^́ jajā^́na
10.082.07b     anyád yuṣmā^́kam ántaram babhūva
10.082.07c     nīhāréṇa prā^́vr̥tā jálpiyā ca
10.082.07d     asutŕ̥pa ukthaśā^́saś caranti

83

10.083.01a     yás te manyo ávidhad vajra sāyaka
10.083.01b     sáha ójaḥ puṣyati víśvam ānuṣák
10.083.01c     sāhyā^́ma dā^́sam ā^́riyaṃ tváyā yujā^́
10.083.01d     sáhaskr̥tena sáhasā sáhasvatā

10.083.02a     manyúr índro manyúr evā^́sa devó
10.083.02b     manyúr hótā váruṇo jātávedāḥ
10.083.02c     manyúṃ víśa īḷate mā^́nuṣīr yā^́ḥ
10.083.02d     pāhí no manyo tápasā sajóṣāḥ

10.083.03a     abhī^́hi manyo tavásas távīyān
10.083.03b     tápasā yujā^́ ví jahi śátrūn
10.083.03c     amitrahā^́ vr̥trahā^́ dasyuhā^́ ca
10.083.03d     víśvā vásūni ā^́ bharā tuváṃ naḥ

10.083.04a     tuváṃ hí manyo abhíbhūtiyojāḥ
10.083.04b     svayambhū^́r bhā^́mo abhimātiṣāháḥ
10.083.04c     viśvácarṣaṇiḥ sáhuriḥ sáhāvān
10.083.04d     asmā^́su ójaḥ pŕ̥tanāsu dhehi

10.083.05a     abhāgáḥ sánn ápa páreto asmi
10.083.05b     táva krátvā taviṣásya pracetaḥ
10.083.05c     táṃ tvā manyo akratúr jihīḷāháṃ
10.083.05d     suvā^́ tanū^́r baladéyāya méhi

10.083.06a     ayáṃ te asmi úpa méhi arvā^́ṅ
10.083.06b     pratīcīnáḥ sahure viśvadhāyaḥ
10.083.06c     mányo vajrinn abhí mā^́m ā^́ vavr̥tsva
10.083.06d     hánāva dásyūm̐r utá bodhi āpéḥ

10.083.07a     abhí préhi dakṣiṇató bhavā me
10.083.07b     ádhā vr̥trā^́ṇi jaṅghanāva bhū^́ri
10.083.07c     juhómi te dharúṇam mádhvo ágram
10.083.07d     ubhā^́ upāṃśú prathamā^́ pibāva

84

10.084.01a     tváyā manyo sarátham ārujánto
10.084.01b     hárṣamāṇāso dhr̥ṣitā^́ marutvaḥ
10.084.01c     tigméṣava ā^́yudhā saṃśíśānā
10.084.01d     abhí prá yantu náro agnírūpāḥ

10.084.02a     agnír 'va° manyo tviṣitáḥ sahasva
10.084.02b     senānī^́r naḥ sahure hūtá edhi
10.084.02c     hatvā^́ya śátrūn ví bhajasva véda
10.084.02d     ójo mímāno ví mŕ̥dho nudasva

10.084.03a     sáhasva manyo abhímātim asmé
10.084.03b     ruján mr̥ṇán pramr̥ṇán préhi śátrūn
10.084.03c     ugráṃ te pā^́jo nanú ā^́ rurudhre
10.084.03d     vaśī^́ váśaṃ nayasa ekaja tvám

10.084.04a     éko bahūnā^́m asi manyav īḷitó
10.084.04b     víśaṃ-viśaṃ yudháye sáṃ śiśādhi
10.084.04c     ákr̥ttaruk · tuváyā yujā^́ vayáṃ
10.084.04d     dyumántaṃ ghóṣaṃ vijayā^́ya kr̥ṇmahe

10.084.05a     vijeṣakŕ̥d índra ivānavabravó
10.084.05b     asmā^́kam manyo adhipā^́ bhavehá
10.084.05c     priyáṃ te nā^́ma sahure gr̥ṇīmasi
10.084.05d     vidmā^́ tám útsaṃ yáta ābabhū^́tha

10.084.06a     ā^́bhūtiyā sahajā^́ vajra sāyaka
10.084.06b     sáho bibharṣi abhibhūta úttaram
10.084.06c     krátvā no manyo sahá medī^́ edhi
10.084.06d     mahādhanásya puruhūta saṃsŕ̥ji

10.084.07a     sáṃsr̥ṣṭaṃ dhánam ubháyaṃ samā^́kr̥tam
10.084.07b     asmábhyaṃ dattāṃ váruṇaś ca manyúḥ
10.084.07c     bhíyaṃ dádhānā hŕ̥dayeṣu śátravaḥ
10.084.07d     párājitāso ápa ní layantām

85

10.085.01a     satyénóttabhitā bhū^́miḥ
10.085.01b     sū^́ryeṇa úttabhitā dyaúḥ
10.085.01c     r̥ténādityā^́s tiṣṭhanti
10.085.01d     diví sómo ádhi śritáḥ

10.085.02a     sómenādityā^́ balínaḥ
10.085.02b     sómena pr̥thivī^́ mahī^́
10.085.02c     átho nákṣatrāṇām eṣā^́m
10.085.02d     upásthe sóma ā^́hitaḥ

10.085.03a     sómam manyate papivā^́n
10.085.03b     yát sampiṃṣánti óṣadhim
10.085.03c     sómaṃ yám brahmā^́ṇo vidúr
10.085.03d     ná tásyāśnāti káś caná

10.085.04a     āchádvidhānair gupitó
10.085.04b     bā^́rhataiḥ soma rakṣitáḥ
10.085.04c     grā^́vṇām íc chr̥ṇván tiṣṭhasi
10.085.04d     ná te aśnāti pā^́rthivaḥ

10.085.05a     yát tvā deva prapíbanti
10.085.05b     táta ā^́ pyāyase púnaḥ
10.085.05c     vāyúḥ sómasya rakṣitā^́
10.085.05d     sámānām mā^́sa ā^́kr̥tiḥ

10.085.06a     raíbhī āsīd anudéyī
10.085.06b     nārāśaṃsī^́ niócanī
10.085.06c     sūryā^́yā bhadrám íd vā^́so
10.085.06d     gā^́thayaiti páriṣkr̥tam

10.085.07a     cíttir ā upabárhaṇaṃ
10.085.07b     cákṣur ā abhiáñjanam
10.085.07c     diyaúr bhū^́miḥ kóśa āsīd
10.085.07d     yád áyāt sūriyā^́ pátim

10.085.08a     stómā āsan pratidháyaḥ
10.085.08b     kurī^́raṃ chánda opaśáḥ
10.085.08c     sūryā^́yā aśvínā varā^́
10.085.08d     agnír āsīt purogaváḥ

10.085.09a     sómo vadhūyúr abhavad
10.085.09b     aśvínāstām ubhā^́ varā^́
10.085.09c     sūryā^́ṃ yát pátye śáṃsantīm
10.085.09d     mánasā savitā^́dadāt

10.085.10a     máno asyā ána āsīd
10.085.10b     diyaúr āsīd utá chadíḥ
10.085.10c     śukrā^́v anaḍvā^́hāv āstāṃ
10.085.10d     yád áyāt sūriyā^́ gr̥hám

10.085.11a     r̥ksāmā^́bhyām abhíhitau
10.085.11b     gā^́vau te sāmanā^́v itaḥ
10.085.11c     śrótraṃ te cakré āstāṃ
10.085.11d     diví pánthāś carācāráḥ

10.085.12a     śúcī te cakré yātiyā^́
10.085.12b     viyānó ákṣa ā^́hataḥ
10.085.12c     áno manasmáyaṃ sūryā^́
10.085.12d     ā^́rohat prayatī^́ pátim

10.085.13a     sūryā^́yā vahatúḥ prā^́gāt
10.085.13b     savitā^́ yám avā^́sr̥jat
10.085.13c     aghā^́su hanyante gā^́vo
10.085.13d     árjunyoḥ pári uhyate

10.085.14a     yád aśvinā pr̥chámānāv áyātaṃ
10.085.14b     tricakréṇa vahatúṃ sūriyā^́yāḥ
10.085.14c     víśve devā^́ ánu tád vām ajānan
10.085.14d     putráḥ pitárāv avr̥ṇīta pūṣā^́

10.085.15a     yád áyātaṃ śubhas patī
10.085.15b     vareyáṃ sūriyā^́m úpa
10.085.15c     kuvaíkaṃ cakráṃ vām āsīt
10.085.15d     kúva deṣṭrā^́ya tasthathuḥ

10.085.16a     duvé te cakré sūriye
10.085.16b     brahmā^́ṇa r̥tuthā^́ viduḥ
10.085.16c     áthaíkaṃ cakráṃ yád gúhā
10.085.16d     tád addhātáya íd viduḥ

10.085.17a     sūriyā^́yai devébhiyo
10.085.17b     mitrā^́ya váruṇāya ca
10.085.17c     yé bhūtásya prácetasa
10.085.17d     idáṃ tébhyo 'karaṃ námaḥ

10.085.18a     pūrvāparáṃ carato māyáyaitaú
10.085.18b     śíśū krī^́ḷantau pári yāto adhvarám
10.085.18c     víśvāni anyó bhúvanābhicáṣṭa
10.085.18d     r̥tū^́m̐r anyó vidádhaj jāyate púnaḥ

10.085.19a     návo-navo bhavati jā^́yamāno
10.085.19b     áhnāṃ ketúr uṣásām eti ágram
10.085.19c     bhāgáṃ devébhyo ví dadhāti āyán
10.085.19d     prá candrámās tirate dīrghám ā^́yuḥ

10.085.20a     sukiṃśukáṃ śalmalíṃ viśvárūpaṃ
10.085.20b     híraṇyavarṇaṃ suvŕ̥taṃ sucakrám
10.085.20c     ā^́ roha sūrye amŕ̥tasya lokáṃ
10.085.20d     siyonám pátye vahatúṃ kr̥ṇuṣva

10.085.21a     úd īrṣvā^́taḥ pátivatī hí eṣā^́
10.085.21b     viśvā^́vasuṃ námasā gīrbhír īḷe
10.085.21c     anyā^́m icha pitr̥ṣádaṃ víaktāṃ
10.085.21d     sá te bhāgó janúṣā tásya viddhi

10.085.22a     úd īrṣvā^́to viśvāvaso
10.085.22b     námaseḷā mahe tuvā
10.085.22c     anyā^́m icha prapharvíyaṃ
10.085.22d     sáṃ jāyā^́m pátiyā sr̥ja

10.085.23a     anr̥kṣarā^́ r̥jávaḥ santu pánthā
10.085.23b     yébhiḥ sákhāyo yánti no vareyám
10.085.23c     sám aryamā^́ sám bhágo no ninīyāt
10.085.23d     sáṃ jāspatyáṃ suyámam astu devāḥ

10.085.24a     prá tvā muñcāmi váruṇasya pā^́śād
10.085.24b     yéna tvā^́badhnāt savitā^́ suśévaḥ
10.085.24c     r̥tásya yónau sukr̥tásya loké
10.085.24d     áriṣṭāṃ tvā sahá pátyā dadhāmi

10.085.25a     prétó muñcā^́mi nā^́mútaḥ
10.085.25b     subaddhā^́m amútas karam
10.085.25c     yátheyám indra mīḍhuvaḥ
10.085.25d     suputrā^́ subhágā^́sati

10.085.26a     pūṣā^́ tvetó nayatu hastagŕ̥hya
10.085.26b     aśvínā tvā prá vahatāṃ ráthena
10.085.26c     gr̥hā^́n gacha gr̥hápatnī yáthā^́so
10.085.26d     vaśínī tváṃ vidátham ā^́ vadāsi

10.085.27a     ihá priyám prajáyā te sám r̥dhyatām
10.085.27b     asmín gr̥hé gā^́rhapatyāya jāgr̥hi
10.085.27c     enā^́ pátyā tanúvaṃ sáṃ sr̥jasva
10.085.27d     ádhā jívrī vidátham ā^́ vadāthaḥ

10.085.28a     nīlalohitám bhavati
10.085.28b     kr̥tyā^́saktír ví ajyate
10.085.28c     édhante asyā jñātáyaḥ
10.085.28d     pátir bandhéṣu badhyate

10.085.29a     párā dehi śāmulíyam
10.085.29b     brahmábhyo ví bhajā vásu
10.085.29c     kr̥tyaíṣā^́ padvátī bhūtvī^́
10.085.29d     ā^́ jāyā^́ viśate pátim

10.085.30a     aśrīrā^́ tanū^́r bhavati
10.085.30b     rúśatī pāpáyāmuyā^́
10.085.30c     pátir yád vadhvò vā^́sasā
10.085.30d     svám áṅgam abhidhítsate

10.085.31a     yé vadhvàś candráṃ vahatúṃ
10.085.31b     yákṣmā yánti jánād ánu
10.085.31c     púnas tā^́n yajñíyā devā^́
10.085.31d     náyantu yáta ā^́gatāḥ

10.085.32a     mā^́ vidan paripanthíno
10.085.32b     yá āsī^́danti dámpatī
10.085.32c     sugébhir durgám átītām
10.085.32d     ápa drāntu árātayaḥ

10.085.33a     sumaṅgalī^́r iyáṃ vadhū^́r
10.085.33b     imā^́ṃ saméta páśyata
10.085.33c     saúbhāgyam asyai dattvā^́ya
10.085.33d     áthā^́staṃ ví páretana

10.085.34a     tr̥ṣṭám etát káṭukam etád
10.085.34b     apāṣṭhávad viṣávan naítád áttave
10.085.34c     sūriyā^́ṃ yó brahmā^́ vidyā^́t
10.085.34d     sá íd vā^́dhūyam arhati

10.085.35a     āśásanaṃ viśásanam
10.085.35b     átho adhivikártanam
10.085.35c     sūryā^́yāḥ paśya rūpā^́ṇi
10.085.35d     tā^́ni brahmā^́ tú śundhati

10.085.36a     gr̥bhṇā^́mi te saubhagatvā^́ya hástam
10.085.36b     máyā pátyā jarádaṣṭir yáthā^́saḥ
10.085.36c     bhágo aryamā^́ savitā^́ púraṃdhir
10.085.36d     máhyaṃ tvādur gā^́rhapatyāya devā^́ḥ

10.085.37a     tā^́m pūṣañ chivátamām érayasva
10.085.37b     yásyām bī^́jam manuṣíyā vápanti
10.085.37c     yā^́ na ūrū^́ uśatī^́ viśráyāte
10.085.37d     yásyām uśántaḥ prahárāma śépam

10.085.38a     túbhyam ágre páry avahan
10.085.38b     sūryā^́ṃ vahatúnā sahá
10.085.38c     púnaḥ pátibhyo jāyā^́ṃ
10.085.38d     dā^́ agne prajáyā sahá

10.085.39a     púnaḥ pátnīm agnír adād
10.085.39b     ā^́yuṣā sahá várcasā
10.085.39c     dīrghā^́yur asyā yáḥ pátir
10.085.39d     jī^́vāti śarádaḥ śatám

10.085.40a     sómaḥ prathamó vivide
10.085.40b     gandharvó vivida úttaraḥ
10.085.40c     tr̥tī^́yo agníṣ ṭe pátis
10.085.40d     turī^́yas te manuṣyajā^́ḥ

10.085.41a     sómo dadad gandharvā^́ya
10.085.41b     gandharvó dadad agnáye
10.085.41c     rayíṃ ca putrā^́ṃś ca adād
10.085.41d     agnír máhyam átho imā^́m

10.085.42a     ihaívá stam mā^́ ví yauṣṭaṃ
10.085.42b     víśvam ā^́yur ví aśnutam
10.085.42c     krī^́ḷantau putraír náptr̥bhir
10.085.42d     módamānau suvé gr̥hé

10.085.43a     ā^́ naḥ prajā^́ṃ janayatu prajā^́patir
10.085.43b     ājarasā^́ya sám anaktu aryamā^́
10.085.43c     ádurmaṅgalīḥ patilokám ā^́ viśa
10.085.43d     śáṃ no bhava dvipáde śáṃ cátuṣpade

10.085.44a     ághoracakṣur ápatighnī edhi
10.085.44b     śivā^́ paśúbhyaḥ sumánāḥ suvárcāḥ
10.085.44c     vīrasū^́r · devákāmā siyonā^́
10.085.44d     śáṃ no bhava dvipáde śáṃ cátuṣpade

10.085.45a     imā^́ṃ tvám indra mīḍhuvaḥ
10.085.45b     suputrā^́ṃ subhágāṃ kr̥ṇu
10.085.45c     dáśāsyām putrā^́n ā^́ dhehi
10.085.45d     pátim ekādaśáṃ kr̥dhi

10.085.46a     samrā^́jñī śváśure bhava
10.085.46b     samrā^́jñī śvaśruvā^́m bhava
10.085.46c     nánāndari samrā^́jñī bhava
10.085.46d     samrā^́jñī ádhi devŕ̥ṣu

10.085.47a     sám añjantu víśve devā^́ḥ
10.085.47b     sám ā^́po hŕ̥dayāni nau
10.085.47c     sám mātaríśvā sáṃ dhātā^́
10.085.47d     sám u déṣṭrī dadhātu nau

86

10.086.01a     ví hí sótor ásr̥kṣata
10.086.01b     néndraṃ devám amaṃsata
10.086.01c     yátrā^́madad vr̥ṣā^́kapir
10.086.01d     aryáḥ puṣṭéṣu mátsakhā
10.086.01e     víśvasmād índra úttaraḥ

10.086.02a     párā hí indra dhā^́vasi
10.086.02b     vr̥ṣā^́kaper áti vyáthiḥ
10.086.02c     ná ū áha prá vindasi
10.086.02d     anyátra sómapītaye
10.086.02e     víśvasmād índra úttaraḥ

10.086.03a     kím ayáṃ tvā^́ṃ vr̥ṣā^́kapiś
10.086.03b     cakā^́ra hárito mr̥gáḥ
10.086.03c     yásmā irasyásī^́d u nú
10.086.03d     aryó vā puṣṭimád vásu
10.086.03e     víśvasmād índra úttaraḥ

10.086.04a     yám imáṃ tváṃ vr̥ṣā^́kapim
10.086.04b     priyám indrābhirákṣasi
10.086.04c     śuvā^́ nú asya jambhiṣad
10.086.04d     ápi kárṇe varāhayúr
10.086.04e     víśvasmād índra úttaraḥ

10.086.05a     priyā^́ taṣṭā^́ni me kapír
10.086.05b     víaktā ví adūduṣat
10.086.05c     śíro nú asya rāviṣaṃ
10.086.05d     ná sugáṃ duṣkŕ̥te bhuvaṃ
10.086.05e     víśvasmād índra úttaraḥ

10.086.06a     ná mát strī^́ subhasáttarā
10.086.06b     ná suyā^́śutarā bhuvat
10.086.06c     ná mát práticyavīyasī
10.086.06d     ná sákthi údyamīyasī
10.086.06e     víśvasmād índra úttaraḥ

10.086.07a     uvé amba sulābhike
10.086.07b     yáthevāṅgá bhaviṣyáti
10.086.07c     bhasán me amba sákthi me
10.086.07d     śíro me vī^́va hr̥ṣyati
10.086.07e     víśvasmād índra úttaraḥ

10.086.08a     kíṃ subāho suaṅgure
10.086.08b     pŕ̥thuṣṭo pŕ̥thujāghane
10.086.08c     kíṃ śūrapatni nas tuvám
10.086.08d     abhy àmīṣi vr̥ṣā^́kapiṃ
10.086.08e     víśvasmād índra úttaraḥ

10.086.09a     avī^́rām iva mā^́m ayáṃ
10.086.09b     śarā^́rur abhí manyate
10.086.09c     utā^́hám asmi vīríṇī
10.086.09d     índrapatnī marútsakhā
10.086.09e     víśvasmād índra úttaraḥ

10.086.10a     saṃhotráṃ sma purā^́ nā^́rī
10.086.10b     sámanaṃ vā^́va gachati
10.086.10c     vedhā^́ r̥tásya vīríṇī
10.086.10d     índrapatnī mahīyate
10.086.10e     víśvasmād índra úttaraḥ

10.086.11a     indrāṇī^́m āsú nā^́riṣu
10.086.11b     subhágām ahám aśravam
10.086.11c     nahy àsyā aparáṃ caná
10.086.11d     jarásā márate pátir
10.086.11e     víśvasmād índra úttaraḥ

10.086.12a     nā^́hám indrāṇi rāraṇa
10.086.12b     sákhyur vr̥ṣā^́kaper r̥té
10.086.12c     yásyedám ápiyaṃ havíḥ
10.086.12d     priyáṃ devéṣu gáchati
10.086.12e     víśvasmād índra úttaraḥ

10.086.13a     vŕ̥ṣākapāyi révati
10.086.13b     súputra ā^́d u súsnuṣe
10.086.13c     ghásat ta índra ukṣáṇaḥ
10.086.13d     priyáṃ kācitkaráṃ havír
10.086.13e     víśvasmād índra úttaraḥ

10.086.14a     ukṣṇó hí me páñcadaśa
10.086.14b     sākám pácanti viṃśatím
10.086.14c     utā^́hám admi pī^́va íd
10.086.14d     ubhā^́ kukṣī^́ pr̥ṇanti me
10.086.14e     víśvasmād índra úttaraḥ

10.086.15a     vr̥ṣabhó ná tigmáśr̥ṅgo
10.086.15b     antár yūthéṣu róruvat
10.086.15c     manthás ta indra śáṃ hr̥dé
10.086.15d     yáṃ te sunóti bhāvayúr
10.086.15e     víśvasmād índra úttaraḥ

10.086.16a     ná séśe yásya rámbate
10.086.16b     antarā^́ sakthíyā kápr̥t
10.086.16c     séd īśe yásya romaśáṃ
10.086.16d     niṣedúṣo vijŕ̥mbhate
10.086.16e     víśvasmād índra úttaraḥ

10.086.17a     ná séśe yásya romaśáṃ
10.086.17b     niṣedúṣo vijŕ̥mbhate
10.086.17c     séd īśe yásya rámbate
10.086.17d     antarā^́ sakthíyā kápr̥d
10.086.17e     víśvasmād índra úttaraḥ

10.086.18a     ayám indra vr̥ṣā^́kapiḥ
10.086.18b     párasvantaṃ hatáṃ vidat
10.086.18c     asíṃ sūnā^́ṃ návaṃ carúm
10.086.18d     ā^́d édhasyā^́na ā^́citaṃ
10.086.18e     víśvasmād índra úttaraḥ

10.086.19a     ayám emi vicā^́kaśad
10.086.19b     vicinván dā^́sam ā^́riyam
10.086.19c     píbāmi pākasútvano
10.086.19d     abhí dhī^́ram acākaśaṃ
10.086.19e     víśvasmād índra úttaraḥ

10.086.20a     dhánva ca yát kr̥ntátraṃ ca
10.086.20b     káti svit tā^́ ví yójanā
10.086.20c     nédīyaso vr̥ṣākape
10.086.20d     ástam éhi gr̥hā^́m̐ úpa
10.086.20e     víśvasmād índra úttaraḥ

10.086.21a     púnar éhi vr̥ṣākape
10.086.21b     suvitā^́ kalpayāvahai
10.086.21c     yá eṣá svapnanáṃśano
10.086.21d     ástam éṣi pathā^́ púnar
10.086.21e     víśvasmād índra úttaraḥ

10.086.22a     yád údañco vr̥ṣākape
10.086.22b     gr̥hám indrā^́jagantana
10.086.22c     kúva syá pulvaghó mr̥gáḥ
10.086.22d     kám agañ janayópano
10.086.22e     víśvasmād índra úttaraḥ

10.086.23a     párśur ha nā^́ma mānavī^́
10.086.23b     sākáṃ sasūva viṃśatím
10.086.23c     bhadrám bhala tyásyā abhūd
10.086.23d     yásyā udáram ā^́mayad
10.086.23e     víśvasmād índra úttaraḥ

87

10.087.01a     rakṣoháṇaṃ vājínam ā^́ jigharmi
10.087.01b     mitrám práthiṣṭham úpa yāmi śárma
10.087.01c     śíśāno agníḥ krátubhiḥ sámiddhaḥ
10.087.01d     sá no dívā sá riṣáḥ pātu náktam

10.087.02a     áyodaṃṣṭro arcíṣā yātudhā^́nān
10.087.02b     úpa spr̥śa jātavedaḥ sámiddhaḥ
10.087.02c     ā^́ jihváyā mū^́radevān rabhasva
10.087.02d     kravyā^́do vr̥ktvī^́ ápi dhatsva āsán

10.087.03a     ubhóbhayāvinn úpa dhehi dáṃṣṭrā
10.087.03b     hiṃsráḥ śíśāno ávaram páraṃ ca
10.087.03c     utā^́ntárikṣe pári yāhi rājañ
10.087.03d     jámbhaiḥ sáṃ dhehi abhí yātudhā^́nān

10.087.04a     yajñaír íṣūḥ saṃnámamāno agne
10.087.04b     vācā^́ śalyā^́m̐ aśánibhir dihānáḥ
10.087.04c     tā^́bhir vidhya hŕ̥daye yātudhā^́nān
10.087.04d     pratīcó bāhū^́n práti bhaṅdhi eṣām

10.087.05a     ágne tvácaṃ yātudhā^́nasya bhindhi
10.087.05b     hiṃsrā^́śánir hárasā hantu enam
10.087.05c     prá párvāṇi jātavedaḥ śr̥ṇīhi
10.087.05d     kravyā^́t kraviṣṇúr ví cinotu vr̥kṇám

10.087.06a     yátredā^́nīm páśyasi jātavedas
10.087.06b     tíṣṭhantam agna utá vā cárantam
10.087.06c     yád vāntárikṣe pathíbhiḥ pátantaṃ
10.087.06d     tám ástā vidhya śáruvā śíśānaḥ

10.087.07a     utā^́labdhaṃ spr̥ṇuhi jātaveda
10.087.07b     ālebhānā^́d r̥ṣṭíbhir yātudhā^́nāt
10.087.07c     ágne pū^́rvo ní jahi śóśucāna
10.087.07d     āmā^́daḥ kṣvíṅkās tám adantu énīḥ

10.087.08a     ihá prá brūhi yatamáḥ só agne
10.087.08b     yó yātudhā^́no yá idáṃ kr̥ṇóti
10.087.08c     tám ā^́ rabhasva samídhā yaviṣṭha
10.087.08d     nr̥cákṣasaś cákṣuṣe randhayainam

10.087.09a     tīkṣṇénāgne cákṣuṣā rakṣa yajñám
10.087.09b     prā^́ñcaṃ vásubhyaḥ prá ṇaya pracetaḥ
10.087.09c     hiṃsráṃ rákṣāṃsi abhí śóśucānam
10.087.09d     mā^́ tvā dabhan yātudhā^́nā nr̥cakṣaḥ

10.087.10a     nr̥cákṣā rákṣaḥ pári paśya vikṣú
10.087.10b     tásya trī^́ṇi práti śr̥ṇīhi ágrā
10.087.10c     tásyāgne pr̥ṣṭī^́r hárasā śr̥ṇīhi
10.087.10d     tredhā^́ mū^́laṃ yātudhā^́nasya vr̥śca

10.087.11a     trír yātudhā^́naḥ prásitiṃ ta etu
10.087.11b     r̥táṃ yó agne ánr̥tena hánti
10.087.11c     tám arcíṣā sphūrjáyañ jātavedaḥ
10.087.11d     samakṣám enaṃ gr̥ṇaté ní vr̥ṅdhi

10.087.12a     tád agne cákṣuḥ práti dhehi rebhé
10.087.12b     śaphārújaṃ yéna páśyasi yātudhā^́nam
10.087.12c     atharvaváj jyótiṣā daíviyena
10.087.12d     satyáṃ dhū^́rvantam acítaṃ ní oṣa

10.087.13a     yád agne adyá mithunā^́ śápāto
10.087.13b     yád vācás tr̥ṣṭáṃ janáyanta rebhā^́ḥ
10.087.13c     manyór mánasaḥ śaravyā^̀ jā^́yate yā^́
10.087.13d     táyā vidhya hŕ̥daye yātudhā^́nān

10.087.14a     párā śr̥ṇīhi tápasā yātudhā^́nān
10.087.14b     párāgne rákṣo hárasā śr̥ṇīhi
10.087.14c     párārcíṣā mū^́radevāñ chr̥ṇīhi
10.087.14d     párāsutŕ̥po abhí śóśucānaḥ

10.087.15a     párādyá devā^́ vr̥jináṃ śr̥ṇantu
10.087.15b     pratyág enaṃ śapáthā yantu tr̥ṣṭā^́ḥ
10.087.15c     vācā^́stenaṃ śárava rchantu márman
10.087.15d     víśvasyaitu prásitiṃ yātudhā^́naḥ

10.087.16a     yáḥ paúruṣeyeṇa kravíṣā samaṅkté
10.087.16b     yó áśvyena paśúnā yātudhā^́naḥ
10.087.16c     yó aghnyā^́yā bhárati kṣīrám agne
10.087.16d     téṣāṃ śīrṣā^́ṇi hárasā^́pi vr̥śca

10.087.17a     saṃvatsarī^́ṇam páya usríyāyās
10.087.17b     tásya mā^́śīd yātudhā^́no nr̥cakṣaḥ
10.087.17c     pīyū^́ṣam agne yatamás títr̥psāt
10.087.17d     tám pratyáñcam arcíṣā vidhya márman

10.087.18a     viṣáṃ gávāṃ yātudhā^́nāḥ pibantu
10.087.18b     ā^́ vr̥ścyantām áditaye durévāḥ
10.087.18c     párainān deváḥ savitā^́ dadātu
10.087.18d     párā bhāgám óṣadhīnāṃ jayantām

10.087.19a     sanā^́d agne mr̥ṇasi yātudhā^́nān
10.087.19b     ná tvā rákṣāṃsi pŕ̥tanāsu jigyuḥ
10.087.19c     ánu daha sahámūrān kravyā^́do
10.087.19d     mā^́ te hetyā^́ mukṣata daíviyāyāḥ

10.087.20a     tuváṃ no agne adharā^́d údaktāt
10.087.20b     tuvám paścā^́d utá rakṣā purástāt
10.087.20c     práti té te ajárāsas tápiṣṭhā
10.087.20d     agháśaṃsaṃ śóśucato dahantu

10.087.21a     paścā^́t purástād adharā^́d údaktāt
10.087.21b     kavíḥ kā^́vyena pári pāhi rājan
10.087.21c     sákhe sákhāyam ajáro jarimṇé
10.087.21d     ágne mártām̐ ámartiyas tuváṃ naḥ

10.087.22a     pári tvāgne púraṃ vayáṃ
10.087.22b     vípraṃ sahasya dhīmahi
10.087.22c     dhr̥ṣádvarṇaṃ divé-dive
10.087.22d     hantā^́ram bhaṅgurā^́vatām

10.087.23a     viṣéṇa bhaṅgurā^́vataḥ
10.087.23b     práti ṣma rakṣáso daha
10.087.23c     ágne tigména śocíṣā
10.087.23d     tápuragrābhir r̥ṣṭíbhiḥ

10.087.24a     práty agne mithunā^́ daha
10.087.24b     yātudhā^́nā kimīdínā
10.087.24c     sáṃ tvā śiśāmi jāgr̥hi
10.087.24d     ádabdhaṃ vipra mánmabhiḥ

10.087.25a     práty agne hárasā háraḥ
10.087.25b     śr̥ṇīhí viśvátaḥ práti
10.087.25c     yātudhā^́nasya rakṣáso
10.087.25d     bálaṃ ví ruja vīríyam

88

10.088.01a     havíṣ pã^́ntam ajáraṃ suvarvídi
10.088.01b     divispŕ̥śi ā^́hutaṃ júṣṭam agnaú
10.088.01c     tásya bhármaṇe bhúvanāya devā^́
10.088.01d     dhármaṇe káṃ svadháyā paprathanta

10.088.02a     gīrṇám bhúvanaṃ támasā^́pagūḷham
10.088.02b     āvíḥ súvar abhavaj jāté agnaú
10.088.02c     tásya devā^́ḥ pr̥thivī^́ dyaúr utā^́po
10.088.02d     áraṇayann óṣadhīḥ sakhyé asya

10.088.03a     devébhir nú iṣitó yajñíyebhir
10.088.03b     agníṃ stoṣāṇi ajáram br̥hántam
10.088.03c     yó bhānúnā pr̥thivī^́ṃ dyā^́m utémā^́m
10.088.03d     ātatā^́na ródasī antárikṣam

10.088.04a     yó hótā^́sīt prathamó devájuṣṭo
10.088.04b     yáṃ samā^́ñjann ā^́jiyenā vr̥ṇānā^́ḥ
10.088.04c     sá patatrí itvaráṃ sthā^́ jágad yác
10.088.04d     chvātrám agnír akr̥ṇoj jātávedāḥ

10.088.05a     yáj jātavedo bhúvanasya mūrdhánn
10.088.05b     átiṣṭho agne sahá rocanéna
10.088.05c     táṃ tvāhema matíbhir gīrbhír ukthaíḥ
10.088.05d     sá yajñíyo abhavo rodasiprā^́ḥ

10.088.06a     mūrdhā^́ bhuvó bhavati náktam agnís
10.088.06b     tátaḥ sū^́ryo jāyate prātár udyán
10.088.06c     māyā^́m ū tú yajñíyānām etā^́m
10.088.06d     ápo yát tū^́rṇiś cárati prajānán

10.088.07a     dr̥śéniyo yó mahinā^́ sámiddho
10.088.07b     árocata divíyonir vibhā^́vā
10.088.07c     tásminn agnaú sūktavākéna devā^́
10.088.07d     havír víśva ā^́juhavus tanūpā^́ḥ

10.088.08a     sūktavākám prathamám ā^́d íd agním
10.088.08b     ā^́d íd dhavír ajanayanta devā^́ḥ
10.088.08c     sá eṣāṃ yajñó abhavat tanūpā^́s
10.088.08d     táṃ dyaúr veda tám pr̥thivī^́ tám ā^́paḥ

10.088.09a     yáṃ devā^́so ájanayanta agníṃ
10.088.09b     yásminn ā^́juhavur bhúvanāni víśvā
10.088.09c     só arcíṣā pr̥thivī^́ṃ dyā^́m utémā^́m
10.088.09d     r̥jūyámāno atapan mahitvā^́

10.088.10a     stómena hí diví devā^́so agním
10.088.10b     ájījanañ cháktibhī rodasiprā^́m
10.088.10c     tám ū akr̥ṇvan trẽdhā^́ bhuvé káṃ
10.088.10d     sá óṣadhīḥ pacati viśvárūpāḥ

10.088.11a     yadéd enam ádadhur yajñíyāso
10.088.11b     diví devā^́ḥ sū^́riyam āditeyám
10.088.11c     yadā^́ cariṣṇū^́ mithunā^́v ábhūtām
10.088.11d     ā^́d ít prā^́paśyan bhúvanāni víśvā

10.088.12a     víśvasmā agním bhúvanāya devā^́
10.088.12b     vaiśvānaráṃ ketúm áhnām akr̥ṇvan
10.088.12c     ā^́ yás tatā^́na uṣáso vibhātī^́r
10.088.12d     ápo ūrṇoti támo arcíṣā yán

10.088.13a     vaiśvānaráṃ kaváyo yajñíyāso
10.088.13b     agníṃ devā^́ ajanayann ajuryám
10.088.13c     nákṣatram pratnám áminac cariṣṇú
10.088.13d     yakṣásyā^́dhyakṣaṃ taviṣám br̥hántam

10.088.14a     vaiśvānaráṃ viśváhā dīdivā^́ṃsam
10.088.14b     mántrair agníṃ kavím áchā vadāmaḥ
10.088.14c     yó mahimnā^́ paribabhū^́va urvī^́
10.088.14d     utā^́vástād utá deváḥ parástāt

10.088.15a     duvé srutī^́ aśr̥ṇavam pitr̥̄ṇā^́m
10.088.15b     aháṃ devā^́nām utá mártiyānām
10.088.15c     tā^́bhyām idáṃ víśvam éjat sám eti
10.088.15d     yád antarā^́ pitáram mātáraṃ ca

10.088.16a     duvé samīcī^́ bibhr̥taś cárantaṃ
10.088.16b     śīrṣató jātám mánasā vímr̥ṣṭam
10.088.16c     sá pratyáṅ víśvā bhúvanāni tasthāv
10.088.16d     áprayuchan taráṇir bhrā^́jamānaḥ

10.088.17a     yátrā vádete ávaraḥ páraś ca
10.088.17b     yajñaníyoḥ kataró nau ví veda
10.088.17c     ā^́ śekur ít sadhamā^́daṃ sákhāyo
10.088.17d     nákṣanta yajñáṃ ká idáṃ ví vocat

10.088.18a     káti agnáyaḥ káti sū^́riyāsaḥ
10.088.18b     káti uṣā^́saḥ káti u svid ā^́paḥ
10.088.18c     nópaspíjaṃ vaḥ pitaro vadāmi
10.088.18d     pr̥chā^́mi vaḥ kavayo vidmáne kám

10.088.19a     yāvanmātrám uṣáso ná prátīkaṃ
10.088.19b     suparṇíyo vásate mātariśvaḥ
10.088.19c     tā^́vad dadhāti úpa yajñám āyán
10.088.19d     brāhmaṇó hótur ávaro niṣī^́dan

89

10.089.01a     índraṃ stavā nŕ̥tamaṃ yásya mahnā^́
10.089.01b     vibabādhé rocanā^́ ví jmó ántān
10.089.01c     ā^́ yáḥ papraú carṣaṇīdhŕ̥d várobhiḥ
10.089.01d     prá síndhubhyo riricānó mahitvā^́

10.089.02a     sá sū^́riyaḥ pári urū^́ várāṃsi
10.089.02b     éndro vavr̥tyād ráthiyeva cakrā^́
10.089.02c     átiṣṭhantam apasíyaṃ ná sárgaṃ
10.089.02d     kr̥ṣṇā^́ támāṃsi tvíṣiyā jaghāna

10.089.03a     samānám asmā ánapāvr̥d arca
10.089.03b     kṣmayā^́ divó ásamam bráhma návyam
10.089.03c     ví yáḥ pr̥ṣṭhéva jánimāni aryá
10.089.03d     índraś cikā^́ya ná sákhāyam īṣé

10.089.04a     índrāya gíro ániśitasargā
10.089.04b     apáḥ prérayaṃ ságarasya budhnā^́t
10.089.04c     yó ákṣeṇeva cakríyā śácībhir
10.089.04d     víṣvak tastámbha pr̥thivī^́m utá dyā^́m

10.089.05a     ā^́pāntamanyus tr̥pálaprabharmā
10.089.05b     dhúniḥ śímīvāñ chárumām̐ r̥jīṣī^́
10.089.05c     sómo víśvāni atasā^́ vánāni
10.089.05d     nā^́rvā^́g índram pratimā^́nāni debhuḥ

10.089.06a     ná yásya dyā^́vāpr̥thivī^́ ná dhánva
10.089.06b     nā^́ntárikṣaṃ nā^́drayaḥ sómo akṣāḥ
10.089.06c     yád asya manyúr adhinīyámānaḥ
10.089.06d     śr̥ṇā^́ti vīḷú rujáti sthirā^́ṇi

10.089.07a     jaghā^́na vr̥tráṃ svádhitir váneva
10.089.07b     rurója púro áradan ná síndhūn
10.089.07c     bibhéda giríṃ návam ín ná kumbhám
10.089.07d     ā^́ gā^́ índro akr̥ṇuta svayúgbhiḥ

10.089.08a     tuváṃ ha tyád r̥ṇayā^́ indra dhī^́ro
10.089.08b     asír ná párva vr̥jinā^́ śr̥ṇāsi
10.089.08c     prá yé mitrásya váruṇasya dhā^́ma
10.089.08d     yújaṃ ná jánā minánti mitrám

10.089.09a     prá yé mitrám prā^́ryamáṇaṃ durévāḥ
10.089.09b     prá saṃgíraḥ prá váruṇam minánti
10.089.09c     ní amítreṣu vadhám indra túmraṃ
10.089.09d     vŕ̥ṣan vŕ̥ṣāṇam aruṣáṃ śiśīhi

10.089.10a     índro divá índra īśe pr̥thivyā^́
10.089.10b     índro apā^́m índra ít párvatānām
10.089.10c     índro vr̥dhā^́m índra ín médhirāṇām
10.089.10d     índraḥ kṣéme yóge háviya índraḥ

10.089.11a     prā^́ktúbhya índraḥ prá vr̥dhó áhabhyaḥ
10.089.11b     prā^́ntárikṣāt prá samudrásya dhāséḥ
10.089.11c     prá vā^́tasya práthasaḥ prá jmó ántāt
10.089.11d     prá síndhubhyo ririce prá kṣitíbhyaḥ

10.089.12a     prá śóśucatyā uṣáso ná ketúr
10.089.12b     asinvā^́ te vartatām indra hetíḥ
10.089.12c     áśmeva vidhya divá ā^́ sr̥jānás
10.089.12d     tápiṣṭhena héṣasā dróghamitrān

10.089.13a     ánv áha mā^́sā ánu íd vánāni
10.089.13b     ánu óṣadhīr ánu párvatāsaḥ
10.089.13c     ánu índraṃ ródasī vāvaśāné
10.089.13d     ánv ā^́po ajihata jā^́yamānam

10.089.14a     kárhi svit sā^́ ta indra cetiyā^́sad
10.089.14b     aghásya yád bhinádo rákṣa éṣat
10.089.14c     mitrakrúvo yác chásane ná gā^́vaḥ
10.089.14d     pr̥thivyā^́ āpŕ̥g amuyā^́ śáyante

10.089.15a     śatrūyánto abhí yé nas tatasré
10.089.15b     máhi vrā^́dhanta ogaṇā^́sa indra
10.089.15c     andhénāmítrās támasā sacantāṃ
10.089.15d     sujyotíṣo aktávas tā^́m̐ abhí ṣyuḥ

10.089.16a     purū^́ṇi hí tvā sávanā jánānām
10.089.16b     bráhmāṇi mándan gr̥ṇatā^́m ŕ̥ṣīṇām
10.089.16c     imā^́m āghóṣann ávasā sáhūtiṃ
10.089.16d     tiró víśvām̐ árcato yāhi arvā^́ṅ

10.089.17a     evā^́ te vayám indra bhuñjatīnā^́ṃ
10.089.17b     vidyā^́ma · sumatīnā^́ṃ návānām
10.089.17c     vidyā^́ma vástor ávasā gr̥ṇánto
10.089.17d     viśvā^́mitrā utá ta indra nūnám

10.089.18a     śunáṃ huvema maghávānam índram
10.089.18b     asmín bháre nŕ̥tamaṃ vā^́jasātau
10.089.18c     śr̥ṇvántam ugrám ūtáye samátsu
10.089.18d     ghnántaṃ vr̥trā^́ṇi saṃjítaṃ dhánānām

90

10.090.01a     sahásraśīrṣā púruṣaḥ
10.090.01b     sahasrākṣáḥ sahásrapāt
10.090.01c     sá bhū^́miṃ viśváto vr̥tvā^́
10.090.01d     áty atiṣṭhad daśāṅgulám

10.090.02a     púruṣa evédáṃ sárvaṃ
10.090.02b     yád bhūtáṃ yác ca bháviyam
10.090.02c     utā^́mr̥tatvásyéśāno
10.090.02d     yád ánnenātiróhati

10.090.03a     etā^́vān asya mahimā^́
10.090.03b     áto jyā^́yāṃś ca pū^́ruṣaḥ
10.090.03c     pā^́do 'sya víśvā bhūtā^́ni
10.090.03d     tripā^́d asyāmŕ̥taṃ diví

10.090.04a     tripā^́d ūrdhvá úd ait púruṣaḥ
10.090.04b     pā^́do 'syehā^́bhavat púnaḥ
10.090.04c     táto víṣvaṅ ví akrāmat
10.090.04d     sāśanānaśané abhí

10.090.05a     tásmād virā^́ḷ ajāyata
10.090.05b     virā^́jo ádhi pū^́ruṣaḥ
10.090.05c     sá jātó áty aricyata
10.090.05d     paścā^́d bhū^́mim átho puráḥ

10.090.06a     yát púruṣeṇa havíṣā
10.090.06b     devā^́ yajñám átanvata
10.090.06c     vasantó asyāsīd ā^́jyaṃ
10.090.06d     grīṣmá idhmáḥ śarád dhavíḥ

10.090.07a     táṃ yajñám barhíṣi praúkṣan
10.090.07b     púruṣaṃ jātám agratáḥ
10.090.07c     téna devā^́ ayajanta
10.090.07d     sādhiyā^́ ŕ̥ṣayaś ca yé

10.090.08a     tásmād yajñā^́t sarvahútaḥ
10.090.08b     sámbhr̥tam pr̥ṣadājiyám
10.090.08c     paśū^́n tā^́ṃś cakre vāyavyā^̀n
10.090.08d     āraṇyā^́n grāmiyā^́ś ca yé

10.090.09a     tásmād yajñā^́t sarvahúta
10.090.09b     ŕ̥caḥ sā^́māni jajñire
10.090.09c     chándāṃsi jajñire tásmād
10.090.09d     yájus tásmād ajāyata

10.090.10a     tásmād áśvā ajāyanta
10.090.10b     yé ké ca ubhayā^́dataḥ
10.090.10c     gā^́vo ha jajñire tásmāt
10.090.10d     tásmāj jātā^́ ajāváyaḥ

10.090.11a     yát púruṣaṃ ví ádadhuḥ
10.090.11b     katidhā^́ ví akalpayan
10.090.11c     múkhaṃ kím asya kaú bāhū^́
10.090.11d     kā^́ ūrū^́ pā^́dā ucyete

10.090.12a     brāhmaṇò 'sya múkham āsīd
10.090.12b     bāhū^́ rājaníyaḥ kr̥táḥ
10.090.12c     ūrū^́ tád asya yád vaíśyaḥ
10.090.12d     padbhyā^́ṃ śūdró ajāyata

10.090.13a     candrámā mánaso jātáś
10.090.13b     cákṣoḥ sū^́ryo ajāyata
10.090.13c     múkhād índraś ca agníś ca
10.090.13d     prāṇā^́d vāyúr ajāyata

10.090.14a     nā^́bhyā āsīd antárikṣaṃ
10.090.14b     śīrṣṇó dyaúḥ sám avartata
10.090.14c     padbhyā^́m bhū^́mir díśaḥ śrótrāt
10.090.14d     táthā lokā^́m̐ akalpayan

10.090.15a     saptā^́syāsan paridháyas
10.090.15b     tríḥ saptá samídhaḥ kr̥tā^́ḥ
10.090.15c     devā^́ yád yajñáṃ tanvānā^́
10.090.15d     ábadhnan púruṣam paśúm

10.090.16a     yajñéna yajñám ayajanta devā^́s
10.090.16b     tā^́ni dhármāṇi prathamā^́ni āsan
10.090.16c     té ha nā^́kam mahimā^́naḥ sacanta
10.090.16d     yátra pū^́rve sādhiyā^́ḥ sánti devā^́ḥ

91

10.091.01a     sáṃ jāgr̥vádbhir járamāṇa idhyate
10.091.01b     dáme dámūnā iṣáyann iḷás padé
10.091.01c     víśvasya hótā havíṣo váreṇiyo
10.091.01d     vibhúr vibhā^́vā suṣákhā sakhīyaté

10.091.02a     sá darśataśrī^́r átithir gr̥hé-gr̥he
10.091.02b     váne-vane śiśriye takvavī^́r iva
10.091.02c     jánaṃ-janaṃ jániyo nā^́ti manyate
10.091.02d     víśa ā^́ kṣeti viśíyo víśaṃ-viśam

10.091.03a     sudákṣo dákṣaiḥ krátunāsi sukrátur
10.091.03b     ágne kavíḥ kā^́viyenāsi viśvavít
10.091.03c     vásur vásūnāṃ kṣayasi tvám éka íd
10.091.03d     dyā^́vā ca yā^́ni pr̥thivī^́ ca púṣyataḥ

10.091.04a     prajānánn agne táva yónim r̥tvíyam
10.091.04b     íḷāyās padé ghr̥távantam ā^́sadaḥ
10.091.04c     ā^́ te cikitra uṣásām ivétayo
10.091.04d     arepásaḥ sū^́riyasyeva raśmáyaḥ

10.091.05a     táva śríyo varṣíyasyeva vidyútaś
10.091.05b     citrā^́ś cikitra uṣásāṃ ná ketávaḥ
10.091.05c     yád óṣadhīr abhísr̥ṣṭo vánāni ca
10.091.05d     pári svayáṃ cinuṣé ánnam āsíye

10.091.06a     tám óṣadhīr dadhire gárbham r̥tvíyaṃ
10.091.06b     tám ā^́po agníṃ janayanta mātáraḥ
10.091.06c     tám ít samānáṃ vanínaś ca vīrúdho
10.091.06d     antárvatīś ca súvate ca viśváhā

10.091.07a     vā^́topadhūta iṣitó váśām̐ ánu
10.091.07b     tr̥ṣú yád ánnā véviṣad vitíṣṭhase
10.091.07c     ā^́ te yatante rathíyo yáthā pŕ̥thak
10.091.07d     chárdhāṃsi agne ajárāṇi dhákṣataḥ

10.091.08a     medhākāráṃ vidáthasya prasā^́dhanam
10.091.08b     agníṃ hótāram paribhū^́tamam matím
10.091.08c     tám íd árbhe havíṣi ā^́ samānám ít
10.091.08d     tám ín mahé vr̥ṇate nā^́niyáṃ tuvát

10.091.09a     tuvā^́m íd átra vr̥ṇate tuvāyávo
10.091.09b     hótāram agne vidátheṣu vedhásaḥ
10.091.09c     yád devayánto dádhati práyāṃsi te
10.091.09d     havíṣmanto mánavo vr̥ktábarhiṣaḥ

10.091.10a     távāgne hotráṃ táva potrám r̥tvíyaṃ
10.091.10b     táva neṣṭráṃ tuvám agníd r̥tāyatáḥ
10.091.10c     táva praśāstráṃ tuvám adhvarīyasi
10.091.10d     brahmā^́ cā^́si gr̥hápatiś ca no dáme

10.091.11a     yás túbhyam agne amŕ̥tāya mártiyaḥ
10.091.11b     samídhā dā^́śad utá vā havíṣkr̥ti
10.091.11c     tásya hótā bhavasi yā^́si dūtíyam
10.091.11d     úpa brūṣe yájasi adhvarīyási

10.091.12a     imā^́ asmai matáyo vā^́co asmád ā^́m̐
10.091.12b     ŕ̥co gíraḥ suṣṭutáyaḥ sám agmata
10.091.12c     vasūyávo vásave jātávedase
10.091.12d     vr̥ddhā^́su cid várdhano yā^́su cākánat

10.091.13a     imā^́m pratnā^́ya suṣṭutíṃ návīyasīṃ
10.091.13b     vocéyam asmā uśaté śr̥ṇótu naḥ
10.091.13c     bhūyā^́ ántarā hr̥dí asya nispŕ̥śe
10.091.13d     jāyéva pátya uśatī^́ suvā^́sāḥ

10.091.14a     yásminn áśvāsa r̥ṣabhā^́sa ukṣáṇo
10.091.14b     vaśā^́ meṣā^́ avasr̥ṣṭā^́sa ā^́hutāḥ
10.091.14c     kīlālapé sómapr̥ṣṭhāya vedháse
10.091.14d     hr̥dā^́ matíṃ janaye cā^́rum agnáye

10.091.15a     áhāvi agne havír āsíye te
10.091.15b     srucī^́va ghr̥táṃ camúvīva sómaḥ
10.091.15c     vājasániṃ rayím asmé suvī^́ram
10.091.15d     praśastáṃ dhehi yaśásam br̥hántam

92

10.092.01a     yajñásya vo rathíyaṃ viśpátiṃ viśā^́ṃ
10.092.01b     hótāram aktór átithiṃ vibhā^́vasum
10.092.01c     śócañ chúṣkāsu háriṇīṣu járbhurad
10.092.01d     vŕ̥ṣā ketúr yajató dyā^́m aśāyata

10.092.02a     imám añjaspā^́m ubháye akr̥ṇvata
10.092.02b     dharmā^́ṇam agníṃ vidáthasya sā^́dhanam
10.092.02c     aktúṃ ná yahvám uṣásaḥ puróhitaṃ
10.092.02d     tánūnápātam aruṣásya niṃsate

10.092.03a     báḷ asya nīthā^́ ví paṇéś ca manmahe
10.092.03b     vayā^́ asya práhutā āsur áttave
10.092.03c     yadā^́ ghorā^́so amr̥tatvám ā^́śata
10.092.03d     ā^́d íj jánasya daíviyasya carkiran

10.092.04a     r̥tásya hí prásitir dyaúr urú vyáco
10.092.04b     námo mahī^́ arámatiḥ pánīyasī
10.092.04c     índro mitró váruṇaḥ sáṃ cikitrire
10.092.04d     átho bhágaḥ savitā^́ pūtádakṣasaḥ

10.092.05a     prá rudréṇa yayínā yanti síndhavas
10.092.05b     tiró mahī^́m arámatiṃ dadhanvire
10.092.05c     yébhiḥ párijmā pariyánn urú jráyo
10.092.05d     ví róruvaj jaṭháre víśvam ukṣáte

10.092.06a     krāṇā^́ rudrā^́ marúto viśvákr̥ṣṭayo
10.092.06b     diváḥ śyenā^́so ásurasya nīḷáyaḥ
10.092.06c     tébhiś caṣṭe váruṇo mitró aryamā^́
10.092.06d     índro devébhir arvaśébhir árvaśaḥ

10.092.07a     índre bhújaṃ śaśamānā^́sa āśata
10.092.07b     sū^́ro dŕ̥śīke vŕ̥ṣaṇaś ca paúṃsiye
10.092.07c     prá yé nú asya arháṇā tatakṣiré
10.092.07d     yújaṃ vájraṃ nr̥ṣádaneṣu kārávaḥ

10.092.08a     sū^́raś cid ā^́ haríto asya rīramad
10.092.08b     índrād ā^́ káś cid bhayate távīyasaḥ
10.092.08c     bhīmásya vŕ̥ṣṇo jaṭhárād abhiśváso
10.092.08d     divé-dive sáhuri stann ábādhitaḥ

10.092.09a     stómaṃ vo adyá rudarā^́ya⁺ śíkvase
10.092.09b     kṣayádvīrāya námasā didiṣṭana
10.092.09c     yébhiḥ śiváḥ suávām̐ evayā^́vabhir
10.092.09d     diváḥ síṣakti sváyaśā níkāmabhiḥ

10.092.10a     té hí prajā^́yā ábharanta ví śrávo
10.092.10b     bŕ̥haspátir vr̥ṣabháḥ sómajāmayaḥ
10.092.10c     yajñaír átharvā prathamó ví dhārayad
10.092.10d     devā^́ dákṣair bhŕ̥gavaḥ sáṃ cikitrire

10.092.11a     té hí dyā^́vāpr̥thivī^́ bhū^́riretasā
10.092.11b     nárāśáṃsaś cáturaṅgo yamó 'ditiḥ
10.092.11c     devás tváṣṭā draviṇodā^́ r̥bhukṣáṇaḥ
10.092.11d     prá rodasī^́ marúto víṣṇur arhire

10.092.12a     utá syá na uśíjām urviyā^́ kavír
10.092.12b     áhiḥ śr̥ṇotu budhníyo hávīmani
10.092.12c     sū^́ryāmā^́sā vicárantā divikṣítā
10.092.12d     dhiyā^́ śamīnahuṣī asyá bodhatam

10.092.13a     prá naḥ pūṣā^́ caráthaṃ viśvádeviyo
10.092.13b     apā^́ṃ nápād avatu vāyúr iṣṭáye
10.092.13c     ātmā^́naṃ vásyo abhí vā^́tam arcata
10.092.13d     tád aśvinā suhavā yā^́mani śrutam

10.092.14a     viśā^́m āsā^́m ábhayānām adhikṣítaṃ
10.092.14b     gīrbhír u · sváyaśasaṃ gr̥ṇīmasi
10.092.14c     gnā^́bhir víśvābhir áditim anarváṇam
10.092.14d     aktór yúvānaṃ nr̥máṇā ádhā pátim

10.092.15a     rébhad átra janúṣā pū^́rvo áṅgirā
10.092.15b     grā^́vāṇa ūrdhvā^́ abhí cakṣur adhvarám
10.092.15c     yébhir víhāyā ábhavad vicakṣaṇáḥ
10.092.15d     pā^́thaḥ sumékaṃ svádhitir vánanvati

93

10.093.01a     máhi dyāvāpr̥thivī bhūtam urvī^́
10.093.01b     nā^́rī yahvī^́ ná ródasī sádaṃ naḥ
10.093.01c     tébhir naḥ pātaṃ sáhyasa
10.093.01d     ebhír naḥ pātaṃ śūṣáṇi

10.093.02a     yajñé-yajñe sá mártiyo
10.093.02b     devā^́n saparyati
10.093.02c     yáḥ sumnaír dīrghaśrúttama
10.093.02d     āvívāsati enān

10.093.03a     víśveṣām irajyavo
10.093.03b     devā^́nāṃ vā^́r maháḥ
10.093.03c     víśve hí viśvámahaso
10.093.03d     víśve yajñéṣu yajñíyāḥ

10.093.04a     té ghā rā^́jāno amŕ̥tasya mandrā^́
10.093.04b     aryamā^́ mitró váruṇaḥ párijmā
10.093.04c     kád rudró nr̥̄ṇã^́ṃ⁺ stutó
10.093.04d     marútaḥ pūṣáṇo bhágaḥ

10.093.05a     utá no náktam apã^́ṃ vr̥ṣaṇvasū
10.093.05b     sū^́ryāmā^́sā sádanāya sadhaníyā
10.093.05c     sácā yát sā^́di eṣãm
10.093.05d     áhir budhnéṣu budhníyaḥ

10.093.06a     utá no devā^́v aśvínā śubhás pátī
10.093.06b     dhā^́mabhir mitrā^́váruṇā uruṣyatām
10.093.06c     maháḥ sá rāyá éṣate
10.093.06d     áti dhánveva duritā^́

10.093.07a     utá no rudrā^́ cin mr̥̄ḷatām⁺ aśvínā
10.093.07b     víśve devā^́so ráthaspátir bhágaḥ
10.093.07c     r̥bhúr vā^́ja r̥bhukṣaṇaḥ
10.093.07d     párijmā viśvavedasaḥ

10.093.08a     r̥bhúr r̥bhukṣā^́ r̥bhúr vidható máda
10.093.08b     ā^́ te hárī jūjuvānásya vājínā
10.093.08c     duṣṭáraṃ yásya sā^́ma cid
10.093.08d     ŕ̥dhag yajñó ná mā^́nuṣaḥ

10.093.09a     kr̥dhī^́ no · áhrayo deva savitaḥ
10.093.09b     sá ca stuṣe maghónãm
10.093.09c     sahó na índro váhnibhir ní eṣãṃ
10.093.09d     carṣaṇīnā^́ṃ cakráṃ raśmíṃ ná yoyuve

10.093.10a     aíṣu dyāvāpr̥thivī dhãtam mahád
10.093.10b     asmé vīréṣu viśvácarṣaṇi śrávaḥ
10.093.10c     pr̥kṣáṃ vā^́jasya sātáye
10.093.10d     pr̥kṣáṃ rāyótá turváṇe

10.093.11a     etáṃ śáṃsam indrāsmayúṣ
10.093.11b     ṭváṃ kū^́cit sántaṃ sahasāvann abhíṣṭaye
10.093.11c     sádā pāhi abhíṣṭaye
10.093.11d     medátāṃ vedátā vaso

10.093.12a     etám me stómaṃ tanā^́ ná sū^́rye
10.093.12b     dyutádyāmānaṃ vāvr̥dhanta nr̥̄ṇã^́m⁺
10.093.12c     saṃvánanaṃ ná áśviyaṃ
10.093.12d     táṣṭeva ánapacyutam

10.093.13a     vāvárta yéṣāṃ rãyā^́
10.093.13b     yuktā^́ eṣāṃ hiraṇyáyī
10.093.13c     nemádhitā ná paúṃsiyā
10.093.13d     vŕ̥thā iva viṣṭáantā

10.093.14a     prá tád duḥśī^́me pŕ̥thavāne vené
10.093.14b     prá rāmé vocam ásure maghávatsu
10.093.14c     yé yuktvā^́ya páñca śatā^́ asmayú
10.093.14d     pathā^́ viśrā^́vi eṣãm

10.093.15a     ádhī^́n nú átra saptatíṃ ca saptá ca
10.093.15b     sadyó didiṣṭa tā^́nuvaḥ
10.093.15c     sadyó didiṣṭa pārthiyáḥ
10.093.15d     sadyó didiṣṭa māyaváḥ

94

10.094.01a     praíté vadantu prá vayáṃ vadāma
10.094.01b     grā^́vabhyo vā^́caṃ vadatā vádadbhyaḥ
10.094.01c     yád adrayaḥ parvatāḥ sākám āśávaḥ
10.094.01d     ślókaṃ ghóṣam bhárathéndrāya somínaḥ

10.094.02a     eté vadanti śatávat sahásravad
10.094.02b     abhí krandanti háritebhir āsábhiḥ
10.094.02c     viṣṭvī^́ grā^́vāṇaḥ sukŕ̥taḥ sukr̥tyáyā
10.094.02d     hótuś cit pū^́rve havirádyam āśata

10.094.03a     eté vadanti ávidann anā^́ mádhu
10.094.03b     ní ūṅkhayante ádhi pakvá ā^́miṣi
10.094.03c     vr̥kṣásya śā^́khām aruṇásya bápsatas
10.094.03d     té sū^́bharvā vr̥ṣabhā^́ḥ prém arāviṣuḥ

10.094.04a     br̥hád vadanti madiréṇa mandínā
10.094.04b     índraṃ króśanto avidann anā^́ mádhu
10.094.04c     saṃrábhyā dhī^́rāḥ svásr̥bhir anartiṣur
10.094.04d     āghoṣáyantaḥ pr̥thivī^́m upabdíbhiḥ

10.094.05a     suparṇā^́ vā^́cam akrata úpa dyávi
10.094.05b     ākharé kŕ̥ṣṇā iṣirā^́ anartiṣuḥ
10.094.05c     níaṅ ní yanti úparasya niṣkr̥tám
10.094.05d     purū^́ réto dadhire sūriyaśvítaḥ

10.094.06a     ugrā^́ iva praváhantaḥ samā^́yamuḥ
10.094.06b     sākáṃ yuktā^́ vŕ̥ṣaṇo bíbhrato dhúraḥ
10.094.06c     yác chvasánto jagrasānā^́ árāviṣuḥ
10.094.06d     śr̥ṇvá eṣām prothátho árvatām iva

10.094.07a     dáśāvanibhyo dáśakakṣiyebhiyo
10.094.07b     dáśayoktrebhyo dáśayojanebhiyaḥ
10.094.07c     dáśābhīśubhyo arcatājárebhiyo
10.094.07d     dáśa dhúro dáśa yuktā^́ váhadbhiyaḥ

10.094.08a     té ádrayo dáśayantrāsa āśávas
10.094.08b     téṣām ādhā^́nam pári eti haryatám
10.094.08c     tá ū sutásya somiyásya ándhaso
10.094.08d     aṃśóḥ pīyū^́ṣam prathamásya bhejire

10.094.09a     té somā^́do hárī índrasya niṃsate
10.094.09b     aṃśúṃ duhánto ádhi āsate gávi
10.094.09c     tébhir dugdhám papivā^́n somiyám mádhu
10.094.09d     índro vardhate práthate vr̥ṣāyáte

10.094.10a     vŕ̥ṣā vo aṃśúr ná kílā riṣāthana
10.094.10b     íḷāvantaḥ sádam ít sthana ā^́śitāḥ
10.094.10c     raivatyéva máhasā cā^́rava sthana
10.094.10d     yásya grāvāṇo ájuṣadhvam adhvarám

10.094.11a     tr̥dilā^́ · átr̥dilāso ádrayo
10.094.11b     aśramaṇā^́ áśr̥thitā ámr̥tyavaḥ
10.094.11c     anāturā^́ ajárā sthā^́maviṣṇavaḥ
10.094.11d     supīváso átr̥ṣitā átr̥ṣṇajaḥ

10.094.12a     dhruvā^́ evá vaḥ pitáro yugé-yuge
10.094.12b     kṣémakāmāsaḥ sádaso ná yuñjate
10.094.12c     ajuryā^́so hariṣā^́co harídrava
10.094.12d     ā^́ dyā^́ṃ ráveṇa pr̥thivī^́m aśuśravuḥ

10.094.13a     tád íd vadanti ádrayo vimócane
10.094.13b     yā^́mann añjaspā^́ iva ghéd upabdíbhiḥ
10.094.13c     vápanto bī^́jam iva dhāniyākŕ̥taḥ
10.094.13d     pr̥ñcánti sómaṃ ná minanti bápsataḥ

10.094.14a     suté adhvaré ádhi vā^́cam akrata
10.094.14b     ā^́ krīḷáyo ná mātáraṃ tudántaḥ
10.094.14c     ví ṣū^́ muñcā suṣuvúṣo manīṣā^́ṃ
10.094.14d     ví vartantām ádrayaś cā^́yamānāḥ

95

10.095.01a     hayé jā^́ye mánasā tíṣṭha ghore
10.095.01b     vácāṃsi miśrā^́ kr̥ṇavāvahai nú
10.095.01c     ná nau mántrā ánuditāsa eté
10.095.01d     máyas karan páratare canā^́han

10.095.02a     kím etā^́ vācā^́ kr̥ṇavā távāhám
10.095.02b     prā^́kramiṣam uṣásām agriyéva
10.095.02c     púrūravaḥ púnar ástam párehi
10.095.02d     durāpanā^́ vā^́ta ivāhám asmi

10.095.03a     íṣur ná śriyá iṣudhér
10.095.03b     asanā^́ goṣā^́ḥ śatasā^́ ná ráṃhiḥ
10.095.03c     avī^́re krátau ví davidyutan ná
10.095.03d     úrā ná māyúṃ citayanta dhúnayaḥ

10.095.04a     sā^́ vásu dádhatī śváśurāya
10.095.04b     váya úṣo yádi váṣṭy ántigr̥hāt
10.095.04c     ástaṃ nanakṣe yásmiñ cākán
10.095.04d     dívā náktaṃ śnathitā^́ vaitaséna

10.095.05a     tríḥ sma mā^́hnaḥ śnathayo vaitaséna
10.095.05b     utá sma me áviyatyai pr̥ṇāsi
10.095.05c     púrūravo ánu te kétam āyaṃ
10.095.05d     rā^́jā me vīra tanúvas tád āsīḥ

10.095.06a     yā^́ sujūrṇíḥ śráyaṇiḥ⁺ sumnáāpir
10.095.06b     hradécakṣur ná granthínī caraṇyúḥ
10.095.06c     tā^́ añjáyo aruṇáyo ná sasruḥ
10.095.06d     śriyé gā^́vo ná dhenávo 'navanta

10.095.07a     sám asmiñ jā^́yamāna āsata gnā^́
10.095.07b     utém avardhan nadíyaḥ svágūrtāḥ
10.095.07c     mahé yát tvā purūravo ráṇāya
10.095.07d     ávardhayan dasyuhátyāya devā^́ḥ

10.095.08a     sácā yád āsu jáhatīṣu átkam
10.095.08b     ámānuṣīṣu mā^́nuṣo niṣéve
10.095.08c     ápa sma mát tarásantī ná bhujyús
10.095.08d     tā^́ atrasan rathaspŕ̥śo ná áśvāḥ

10.095.09a     yád āsu márto amŕ̥tāsu nispŕ̥k
10.095.09b     sáṃ kṣoṇī^́bhiḥ · krátubhir ná pr̥ṅkté
10.095.09c     tā^́ ātáyo ná tanvàḥ śumbhata svā^́
10.095.09d     áśvāso ná krīḷáyo dándaśānāḥ

10.095.10a     vidyún ná · yā^́ pátantī dávidyod
10.095.10b     bhárantī me ápiyā kā^́miyāni
10.095.10c     jániṣṭo apó náriyaḥ sújātaḥ
10.095.10d     prá úrváśī tirata dīrghám ā^́yuḥ

10.095.11a     jajñiṣá itthā^́ gõpī^́thiyāya hí
10.095.11b     dadhā^́tha tát purūravo ma ójaḥ
10.095.11c     áśāsaṃ tvā vidúṣī sásmin áhan
10.095.11d     ná ma ā^́śr̥ṇoḥ kím abhúg vadāsi

10.095.12a     kadā^́ sūnúḥ pitáraṃ jātá ichāc
10.095.12b     cakrán ná áśru vartayad vijānán
10.095.12c     kó dámpatī sámanasā ví yūyod
10.095.12d     ádha yád agníḥ śváśureṣu dī^́dayat

10.095.13a     práti bravāṇi vartáyate áśru
10.095.13b     cakrán ná krandad ādhíye śivā^́yai
10.095.13c     prá tát te · hinavā yát te asmé
10.095.13d     párehi ástaṃ nahí mūra mā^́paḥ

10.095.14a     sudevó adyá prapáted ánāvr̥t
10.095.14b     parāvátam paramā^́ṃ gántavā^́ u
10.095.14c     ádhā śáyīta nírr̥ter upásthe
10.095.14d     ádhainaṃ vŕ̥kā rabhasā^́so adyúḥ

10.095.15a     púrūravo mā^́ mr̥thā mā^́ prá papto
10.095.15b     mā^́ tvā vŕ̥kāso áśivāsa u kṣan
10.095.15c     ná vaí straíṇāni sakhiyā^́ni santi
10.095.15d     sālāvr̥kā^́ṇāṃ hŕ̥dayāni etā^́

10.095.16a     yád vírūpā ácaram mártiyeṣu
10.095.16b     ávasaṃ rā^́trīḥ śarádaś cátasraḥ
10.095.16c     ghr̥tásya stokáṃ sakŕ̥d áhna āśnāṃ
10.095.16d     tā^́d evédáṃ tātr̥pāṇā^́ carāmi

10.095.17a     antarikṣaprā^́ṃ rájaso vimā^́nīm
10.095.17b     úpa śikṣāmi urváśīṃ vásiṣṭhaḥ
10.095.17c     úpa tvā rātíḥ sukr̥tásya tíṣṭhān
10.095.17d     ní vartasva hŕ̥dayaṃ tapyate me

10.095.18a     íti tvā devā^́ imá āhur aiḷa
10.095.18b     yáthem etád bhávasi mr̥tyúbandhuḥ
10.095.18c     prajā^́ te devā^́n havíṣā yajāti
10.095.18d     suvargá u tvám ápi mādayāse

96

10.096.01a     prá te mahé vidáthe śaṃsiṣaṃ hárī
10.096.01b     prá te vanve vanúṣo haryatám mádam
10.096.01c     ghr̥táṃ ná yó háribhiś cā^́ru sécata
10.096.01d     ā^́ tvā viśantu hárivarpasaṃ gíraḥ

10.096.02a     háriṃ hí yónim abhí yé samásvaran
10.096.02b     hinvánto hárī diviyáṃ yáthā sádaḥ
10.096.02c     ā^́ yám pr̥ṇánti háribhir ná dhenáva
10.096.02d     índrāya śūṣáṃ hárivantam arcata

10.096.03a     só asya vájro hárito yá āyasó
10.096.03b     hárir níkāmo hárir ā^́ gábhastiyoḥ
10.096.03c     dyumnī^́ suśipró hárimanyusāyaka
10.096.03d     índre ní rūpā^́ háritā mimikṣire

10.096.04a     diví ná ketúr ádhi dhāyi haryató
10.096.04b     vivyácad vájro hárito ná ráṃhiyā
10.096.04c     tudád áhiṃ háriśipro yá āyasáḥ
10.096.04d     sahásraśokā abhavad dharimbharáḥ

10.096.05a     tuváṃ-tuvam aharyathā úpastutaḥ
10.096.05b     pū^́rvebhir indra harikeśa yájvabhiḥ
10.096.05c     tuváṃ haryasi táva víśvam ukthíyam
10.096.05d     ásāmi rā^́dho harijāta haryatám

10.096.06a     tā^́ vajríṇam mandínaṃ stómiyam máda
10.096.06b     índraṃ ráthe vahato haryatā^́ hárī
10.096.06c     purū^́ṇi asmai sávanāni háryata
10.096.06d     índrāya sómā hárayo dadhanvire

10.096.07a     áraṃ kā^́māya hárayo dadhanvire
10.096.07b     sthirā^́ya hinvan hárayo hárī turā^́
10.096.07c     árvadbhir yó háribhir jóṣam ī^́yate
10.096.07d     só asya kā^́maṃ hárivantam ānaśe

10.096.08a     háriśmaśārur hárikeśa āyasás
10.096.08b     turaspéye yó haripā^́ ávardhata
10.096.08c     árvadbhir yó háribhir vājínīvasur
10.096.08d     áti víśvā duritā^́ pā^́riṣad dhárī

10.096.09a     srúveva yásya háriṇī vipetátuḥ
10.096.09b     śípre vā^́jāya háriṇī dávidhvataḥ
10.096.09c     prá yát kr̥té camasé mármr̥jad dhárī
10.096.09d     pītvā^́ mádasya haryatásya ándhasaḥ

10.096.10a     utá sma sádma haryatásya pastíyor
10.096.10b     átyo ná vā^́jaṃ hárivām̐ acikradat
10.096.10c     mahī^́ cid dhí dhiṣáṇā^́haryad ójasā
10.096.10d     br̥hád váyo dadhiṣe haryatáś cid ā^́

10.096.11a     ā^́ ródasī háryamāṇo mahitvā^́
10.096.11b     návyaṃ-navyaṃ haryasi mánma nú priyám
10.096.11c     prá pastíyam asura haryatáṃ gór
10.096.11d     āvíṣ kr̥dhi háraye sū^́riyāya

10.096.12a     ā^́ tvā haryántam prayújo jánānāṃ
10.096.12b     ráthe vahantu háriśipram indra
10.096.12c     píbā yáthā prátibhr̥tasya mádhvo
10.096.12d     háryan yajñáṃ sadhamā^́de dáśoṇim

10.096.13a     ápāḥ pū^́rveṣāṃ harivaḥ sutā^́nām
10.096.13b     átho idáṃ sávanaṃ kévalaṃ te
10.096.13c     mamaddhí sómam mádhumantam indra
10.096.13d     satrā^́ vr̥ṣañ jaṭhára ā^́ vr̥ṣasva

97

10.097.01a     yā^́ óṣadhīḥ pū^́rvā jātā^́
10.097.01b     devébhyas triyugám purā^́
10.097.01c     mánai nú babhrū^́ṇām aháṃ
10.097.01d     śatáṃ dhā^́māni saptá ca

10.097.02a     śatáṃ vo amba dhā^́māni
10.097.02b     sahásram utá vo rúhaḥ
10.097.02c     ádhā śatakratvo yūyám
10.097.02d     imám me agadáṃ kr̥ta

10.097.03a     óṣadhīḥ práti modadhvam
10.097.03b     púṣpavatīḥ prasū^́varīḥ
10.097.03c     áśvā iva sajítvarīr
10.097.03d     vīrúdhaḥ pārayiṣṇúvaḥ

10.097.04a     óṣadhīr íti mātaras
10.097.04b     tád vo devīr úpa bruve
10.097.04c     sanéyam áśvaṃ gā^́ṃ vā^́sa
10.097.04d     ātmā^́naṃ táva pūruṣa

10.097.05a     aśvatthé vo niṣádanam
10.097.05b     parṇé vo vasatíṣ kr̥tā^́
10.097.05c     gobhā^́ja ít kílāsatha
10.097.05d     yát sanávatha pū^́ruṣam

10.097.06a     yátraúṣadhīḥ samágmata
10.097.06b     rā^́jānaḥ sámitāv iva
10.097.06c     vípraḥ sá ucyate bhiṣág
10.097.06d     rakṣohā^́mīvacā^́tanaḥ

10.097.07a     aśvāvatī^́ṃ somāvatī^́m
10.097.07b     ūrjáyantīm údojasam
10.097.07c     ā^́vitsi sárvā óṣadhīr
10.097.07d     asmā^́ ariṣṭátātaye

10.097.08a     úc chúṣmā óṣadhīnãṃ
10.097.08b     gā^́vo goṣṭhā^́d iverate
10.097.08c     dhánaṃ saniṣyántīnãm
10.097.08d     ātmā^́naṃ táva pūruṣa

10.097.09a     íṣkr̥tir nā^́ma vo mātā^́
10.097.09b     átho yūyáṃ stha níṣkr̥tīḥ
10.097.09c     sīrā^́ḥ patatríṇī sthana
10.097.09d     yád āmáyati níṣ kr̥tha

10.097.10a     áti víśvāḥ pariṣṭhã^́
10.097.10b     stená 'va° vrajám akramuḥ
10.097.10c     óṣadhīḥ prá acucyavur
10.097.10d     yát kíṃ ca tanúvo rápaḥ

10.097.11a     yád imā^́ vājáyann ahám
10.097.11b     óṣadhīr hásta ādadhé
10.097.11c     ātmā^́ yákṣmasya naśyati
10.097.11d     purā^́ jīvagŕ̥bho yathā

10.097.12a     yásyauṣadhīḥ prasárpatha
10.097.12b     áṅgam-aṅgam páruṣ-paruḥ
10.097.12c     táto yákṣmaṃ ví bādhadhva
10.097.12d     ugró madhyamaśī^́r iva

10.097.13a     sākáṃ yakṣma prá pata
10.097.13b     cā^́ṣeṇa kikidīvínā
10.097.13c     sākáṃ vā^́tasya dhrā^́jiyā
10.097.13d     sākáṃ naśya nihā^́kayā

10.097.14a     anyā^́ vo anyā^́m avatu
10.097.14b     anyā^́nyásyā úpāvata
10.097.14c     tā^́ḥ sárvāḥ saṃvidānā^́
10.097.14d     idám me prā^́vatā vácaḥ

10.097.15a     yā^́ḥ phalínīr yā^́ aphalā^́
10.097.15b     apuṣpā^́ yā^́ś ca puṣpíṇīḥ
10.097.15c     bŕ̥haspátiprasūtās
10.097.15d     tā^́ no muñcantu áṃhasaḥ

10.097.16a     muñcántu mā śapathíyād
10.097.16b     átho varuṇíyād utá
10.097.16c     átho yamásya páḍbīśāt
10.097.16d     sárvasmād devakilbiṣā^́t

10.097.17a     avapátantīr avadan
10.097.17b     divá óṣadhayas pári
10.097.17c     yáṃ jīvám aśnávāmahai
10.097.17d     ná sá riṣyāti pū^́ruṣaḥ

10.097.18a     yā^́ óṣadhīḥ sómarājñīr
10.097.18b     bahvī^́ḥ śatávicakṣaṇāḥ
10.097.18c     tā^́sāṃ tvám asi uttamā^́
10.097.18d     áraṃ kā^́māya śáṃ hr̥dé

10.097.19a     yā^́ óṣadhīḥ sómarājñīr
10.097.19b     víṣṭhitāḥ pr̥thivī^́m ánu
10.097.19c     bŕ̥haspátiprasūtā
10.097.19d     asyaí sáṃ datta vīríyam

10.097.20a     mā^́ vo riṣat khanitā^́
10.097.20b     yásmai cāháṃ khánāmi vaḥ
10.097.20c     dvipác cátuṣpad asmā^́kaṃ
10.097.20d     sárvam astu anāturám

10.097.21a     yā^́ś cedám upaśr̥ṇvánti
10.097.21b     yā^́ś ca dūrám párāgatāḥ
10.097.21c     sárvāḥ saṃgátya vīrudho
10.097.21d     asyaí sáṃ datta vīríyam

10.097.22a     óṣadhayaḥ sáṃ vadante
10.097.22b     sómena sahá rā^́jañā
10.097.22c     yásmai kr̥ṇóti brāhmaṇás
10.097.22d     táṃ rājan pārayāmasi

10.097.23a     tvám uttamā^́si oṣadhe
10.097.23b     táva vr̥kṣā^́ úpastayaḥ
10.097.23c     úpastir astu sò 'smā^́kaṃ
10.097.23d     yó asmā^́m̐ abhidā^́sati

98

10.098.01a     bŕ̥haspate práti me devátām ihi
10.098.01b     mitró vā yád váruṇo vā^́si pūṣā^́
10.098.01c     ādityaír vā yád vásubhir marútvān
10.098.01d     sá parjányaṃ śáṃtanave vr̥ṣāya

10.098.02a     ā^́ devó dūtó ajiráś cikitvā^́n
10.098.02b     tuvád devāpe abhí mā^́m agachat
10.098.02c     pratīcīnáḥ práti mā^́m ā^́ vavr̥tsva
10.098.02d     dádhāmi te dyumátīṃ vā^́cam āsán

10.098.03a     asmé dhehi dyumátīṃ vā^́cam āsán
10.098.03b     bŕ̥haspate anamīvā^́m iṣirā^́m
10.098.03c     yáyā vr̥ṣṭíṃ śáṃtanave vánāva
10.098.03d     divó drapsó mádhumām̐ ā^́ viveśa

10.098.04a     ā^́ no drapsā^́ mádhumanto viśantu
10.098.04b     índra dehi ádhirathaṃ sahásram
10.098.04c     ní ṣīda hotrám r̥tuthā^́ yajasva
10.098.04d     devā^́n devāpe havíṣā saparya

10.098.05a     ārṣṭiṣeṇó hotrám ŕ̥ṣir niṣī^́dan
10.098.05b     devā^́pir devasumatíṃ cikitvā^́n
10.098.05c     sá úttarasmād ádharaṃ samudrám
10.098.05d     apó divyā^́ asr̥jad varṣíyā abhí

10.098.06a     asmín samudré ádhi úttarasminn
10.098.06b     ā^́po devébhir nívr̥tā atiṣṭhan
10.098.06c     tā^́ adravann ārṣṭiṣeṇéna sr̥ṣṭā^́
10.098.06d     devā^́pinā préṣitā mr̥kṣíṇīṣu

10.098.07a     yád devā^́piḥ śáṃtanave puróhito
10.098.07b     hotrā^́ya vr̥táḥ kr̥páyann ádīdhet
10.098.07c     devaśrútaṃ vr̥ṣṭivániṃ rárāṇo
10.098.07d     bŕ̥haspátir vā^́cam asmā ayachat

10.098.08a     yáṃ tvā devā^́piḥ śuśucānó agna
10.098.08b     ārṣṭiṣeṇó manuṣíyaḥ samīdhé
10.098.08c     víśvebhir devaír anumadyámānaḥ
10.098.08d     prá parjányam īrayā vr̥ṣṭimántam

10.098.09a     tuvā^́m pū^́rva ŕ̥ṣayo gīrbhír āyan
10.098.09b     tvā^́m adhvaréṣu puruhūta víśve
10.098.09c     sahásrāṇi ádhirathāni asmé
10.098.09d     ā^́ no yajñáṃ rohidaśvópa yāhi

10.098.10a     etā^́ni agne navatír náva tvé
10.098.10b     ā^́hutāni ádhirathā sahásrā
10.098.10c     tébhir vardhasva tanvàḥ śūra pūrvī^́r
10.098.10d     divó no vr̥ṣṭím iṣitó rirīhi

10.098.11a     etā^́ni agne navatíṃ sahásrā
10.098.11b     sám prá yacha vŕ̥ṣṇa índrāya bhāgám
10.098.11c     vidvā^́n pathá r̥tuśó devayā^́nān
10.098.11d     ápy aulānáṃ diví devéṣu dhehi

10.098.12a     ágne bā^́dhasva ví mŕ̥dho ví durgáhā
10.098.12b     ápā^́mīvām ápa rákṣāṃsi sedha
10.098.12c     asmā^́t samudrā^́d br̥ható divó no
10.098.12d     apā^́m bhūmā^́nam úpa naḥ sr̥jehá

99

10.099.01a     káṃ naś citrám iṣaṇyasi cikitvā^́n
10.099.01b     pr̥thugmā^́naṃ · vāśráṃ vāvr̥dhádhyai
10.099.01c     kát tásya dā^́tu śávaso víuṣṭau
10.099.01d     tákṣad vájraṃ vr̥tratúram ápinvat

10.099.02a     sá hí dyutā^́ vidyútā véti sā^́ma
10.099.02b     pr̥thúṃ yónim asuratvā^́ sasāda
10.099.02c     sá sánīḷebhiḥ prasahānó asya
10.099.02d     bhrā^́tur ná r̥té saptáthasya māyā^́ḥ

10.099.03a     sá vā^́jaṃ yā^́tā ápaduṣpadā yán
10.099.03b     súvarṣātā pári ṣadat saniṣyán
10.099.03c     anarvā^́ yác chatádurasya védo
10.099.03d     ghnáñ chiśnádevām̐ abhí várpasā bhū^́t

10.099.04a     sá yahvíyo avánīr góṣu árvā
10.099.04b     ā^́ juhoti pradhaníyāsu sásriḥ
10.099.04c     apā^́do yátra yújyāso arathā^́
10.099.04d     droṇíaśvāsa ī^́rate ghr̥táṃ vā^́ḥ

10.099.05a     sá rudrébhir áśastavāra ŕ̥bhvā
10.099.05b     hitvī^́ gáyam āréavadya ā^́gāt
10.099.05c     vamrásya manye mithunā^́ vívavrī
10.099.05d     ánnam abhī^́tyārodayan muṣāyán

10.099.06a     sá íd dā^́saṃ tuvīrávam pátir dán
10.099.06b     ṣaḷakṣáṃ · triśīrṣā^́ṇaṃ damanyat
10.099.06c     asyá tritó nú ójasā vr̥dhānó
10.099.06d     vipā^́ varāhám áyoagrayā han

10.099.07a     sá drúhvaṇe mánuṣa ūrdhvasāná
10.099.07b     ā^́ sāviṣad arśasānā^́ya śárum
10.099.07c     sá nŕ̥tamo náhuṣo 'smát sújātaḥ
10.099.07d     púro abhinad árhan dasyuhátye

10.099.08a     só abhríyo ná yávasa udanyán
10.099.08b     kṣáyāya gātúṃ vidán no asmé
10.099.08c     úpa yát sī^́dad índuṃ śárīraiḥ
10.099.08d     śyenó áyoapāṣṭir hanti dásyūn

10.099.09a     sá vrā^́dhataḥ śavasānébhir asya
10.099.09b     kútsāya śúṣṇaṃ kr̥páṇe párādāt
10.099.09c     ayáṃ kavím anayac chasyámānam
10.099.09d     átkaṃ yó asya sánitotá nr̥̄ṇā^́m⁺

10.099.10a     ayáṃ daśasyán náriyebhir asya
10.099.10b     dasmó devébhir váruṇo ná māyī^́
10.099.10c     ayáṃ kanī^́na r̥tupā^́ avedi
10.099.10d     ámimīta aráruṃ yáś cátuṣpāt

10.099.11a     asyá stómebhir auśijá r̥jíśvā
10.099.11b     vrajáṃ darayad vr̥ṣabhéṇa píproḥ
10.099.11c     sútvā yád · yajató dīdáyad gī^́ḥ
10.099.11d     púra iyānó abhí várpasā bhū^́t

10.099.12a     evā^́ mahó asura vakṣáthāya
10.099.12b     vamrakáḥ paḍbhír úpa sarpad índram
10.099.12c     sá iyānáḥ karati svastím asmā
10.099.12d     íṣam ū^́rjaṃ sukṣitíṃ víśvam ā^́bhāḥ

100

10.100.01a     índra dŕ̥hya maghavan tvā^́vad íd bhujá
10.100.01b     ihá stutáḥ sutapā^́ bodhi no vr̥dhé
10.100.01c     devébhir naḥ savitā^́ prā^́vatu śrutám
10.100.01d     ā^́ sarvátātim áditiṃ vr̥ṇīmahe

10.100.02a     bhárāya sú bharata bhāgám r̥tvíyam
10.100.02b     prá vāyáve śucipé krandádiṣṭaye
10.100.02c     gaurásya yáḥ páyasaḥ pītím ānaśá
10.100.02d     ā^́ sarvátātim áditiṃ vr̥ṇīmahe

10.100.03a     ā^́ no deváḥ savitā^́ sāviṣad váya
10.100.03b     r̥jūyaté yájamānāya sunvaté
10.100.03c     yáthā devā^́n pratibhū^́ṣema pākavád
10.100.03d     ā^́ sarvátātim áditiṃ vr̥ṇīmahe

10.100.04a     índro asmé sumánā astu viśváhā
10.100.04b     rā^́jā sómaḥ suvitásyā^́dhi etu naḥ
10.100.04c     yáthā-yathā mitrádhitāni saṃdadhúr
10.100.04d     ā^́ sarvátātim áditiṃ vr̥ṇīmahe

10.100.05a     índra ukthéna śávasā párur dadhe
10.100.05b     bŕ̥haspate pratarītā^́si ā^́yuṣaḥ
10.100.05c     yajñó mánuḥ prámatir naḥ pitā^́ hí kam
10.100.05d     ā^́ sarvátātim áditiṃ vr̥ṇīmahe

10.100.06a     índrasya nú súkr̥taṃ daíviyaṃ sáho
10.100.06b     agnír gr̥hé jaritā^́ médhiraḥ kavíḥ
10.100.06c     yajñáś ca bhūd vidáthe cā^́rur ántama
10.100.06d     ā^́ sarvátātim áditiṃ vr̥ṇīmahe

10.100.07a     ná vo gúhā cakr̥ma bhū^́ri duṣkr̥táṃ
10.100.07b     nā^́víṣṭiyaṃ vasavo devahéḷanam
10.100.07c     mā^́kir no devā ánr̥tasya várpasa
10.100.07d     ā^́ sarvátātim áditiṃ vr̥ṇīmahe

10.100.08a     ápā^́mīvāṃ savitā^́ sāviṣan níag
10.100.08b     várīya íd ápa sedhantu ádrayaḥ
10.100.08c     grā^́vā yátra madhuṣúd ucyáte br̥hád
10.100.08d     ā^́ sarvátātim áditiṃ vr̥ṇīmahe

10.100.09a     ūrdhvó grā^́vā vasavo astu sotári
10.100.09b     víśvā dvéṣāṃsi sanutár yuyota
10.100.09c     sá no deváḥ savitā^́ pāyúr ī^́ḍiya
10.100.09d     ā^́ sarvátātim áditiṃ vr̥ṇīmahe

10.100.10a     ū^́rjaṃ gāvo yávase pī^́vo attana
10.100.10b     r̥tásya yā^́ḥ sádane kóśe aṅgdhuvé
10.100.10c     tanū^́r evá tanúvo astu bheṣajám
10.100.10d     ā^́ sarvátātim áditiṃ vr̥ṇīmahe

10.100.11a     kratuprā^́vā jaritā^́ śáśvatām áva
10.100.11b     índra íd bhadrā^́ prámatiḥ sutā^́vatām
10.100.11c     pūrṇám ū^́dhar diviyáṃ yásya siktáya
10.100.11d     ā^́ sarvátātim áditiṃ vr̥ṇīmahe

10.100.12a     citrás te bhānúḥ kratuprā^́ abhiṣṭíḥ
10.100.12b     sánti spŕ̥dho jaraṇiprā^́ ádhr̥ṣṭāḥ
10.100.12c     rájiṣṭhayā rájiyā paśvá ā^́ gós
10.100.12d     tū^́tūrṣati pári ágraṃ duvasyúḥ

101

10.101.01a     úd budhyadhvaṃ sámanasaḥ sakhāyaḥ
10.101.01b     sám agním indhvam bahávaḥ sánīḷāḥ
10.101.01c     dadhikrā^́m agním uṣásaṃ ca devī^́m
10.101.01d     índrāvato ávase ní hvaye vaḥ

10.101.02a     mandrā^́ kr̥ṇudhvaṃ dhíya ā^́ tanudhvaṃ
10.101.02b     nā^́vam aritrapáraṇīṃ kr̥ṇudhvam
10.101.02c     íṣkr̥ṇudhvam ā^́yudhā^́raṃ kr̥ṇudhvam
10.101.02d     prā^́ñcaṃ yajñám prá ṇayatā sakhāyaḥ

10.101.03a     yunákta sī^́rā ví yugā^́ tanudhvaṃ
10.101.03b     kr̥té yónau · vapatehá bī^́jam
10.101.03c     girā^́ ca śruṣṭíḥ sábharā ásan no
10.101.03d     nédīya ít sr̥ṇíyaḥ pakvám éyāt

10.101.04a     sī^́rā yuñjanti kaváyo
10.101.04b     yugā^́ ví tanvate pŕ̥thak
10.101.04c     dhī^́rā devéṣu sumnayā^́

10.101.05a     nír āhāvā^́n kr̥ṇotana
10.101.05b     sáṃ varatrā^́ dadhātana
10.101.05c     siñcā^́mahā avatám udríṇaṃ vayáṃ
10.101.05d     suṣékam ánupakṣitam

10.101.06a     íṣkr̥tāhāvam avatáṃ
10.101.06b     suvaratráṃ suṣecanám
10.101.06c     udríṇaṃ siñce ákṣitam

10.101.07a     priṇītá° áśvān hitáṃ jayātha
10.101.07b     suastivā^́haṃ rátham ít kr̥ṇudhvam
10.101.07c     dróṇāhāvam avatám áśmacakram
10.101.07d     áṃsatrakośaṃ siñcatā nr̥pā^́ṇam

10.101.08a     vrajáṃ kr̥ṇudhvaṃ sá hí vo nr̥pā^́ṇo
10.101.08b     várma sīvyadhvam bahulā^́ pr̥thū^́ni
10.101.08c     púraḥ kr̥ṇudhvam ā^́yasīr ádhr̥ṣṭā
10.101.08d     mā^́ vaḥ susroc camasó dŕ̥ṃhatā tám

10.101.09a     ā^́ vo dhíyaṃ yajñíyāṃ varta ūtáye
10.101.09b     dévā devī^́ṃ yajatā^́ṃ yajñíyām ihá
10.101.09c     sā^́ no duhīyad yávaseva gatvī^́
10.101.09d     sahásradhārā páyasā mahī^́ gaúḥ

10.101.10a     ā^́ tū^́ ṣiñca hárim īṃ drór upásthe
10.101.10b     vā^́śībhis takṣata aśmanmáyībhiḥ
10.101.10c     pári ṣvajadhvaṃ dáśa kakṣíyābhir
10.101.10d     ubhé dhúrau práti váhniṃ yunakta

10.101.11a     ubhé dhúrau váhnir āpíbdamāno
10.101.11b     antár yóneva carati dvijā^́niḥ
10.101.11c     vánaspátiṃ vána ā^́sthāpayadhvaṃ
10.101.11d     ní ṣū^́ dadhidhvam ákhananta útsam

10.101.12a     kápr̥n naraḥ kapr̥thám úd dadhātana
10.101.12b     codáyata khudáta vā^́jasātaye
10.101.12c     niṣṭigríyaḥ putrám ā^́ cyāvayotáya
10.101.12d     índraṃ sabā^́dha ihá sómapītaye

102

10.102.01a     prá te rátham mithūkŕ̥tam
10.102.01b     índro avatu dhr̥ṣṇuyā^́
10.102.01c     asmínn ājaú puruhūta śravā^́yiye
10.102.01d     dhanabhakṣéṣu no ava

10.102.02a     út sma vā^́to vahati vā^́so asyā
10.102.02b     ádhirathaṃ yád ájayat sahásram
10.102.02c     rathī^́r abhūn mudgalā^́nī gáviṣṭau
10.102.02d     bháre kr̥táṃ ví aced indrasenā^́

10.102.03a     antár yacha jíghāṃsato
10.102.03b     vájram indrābhidā^́sataḥ
10.102.03c     dā^́sasya vā maghavann ā^́riyasya vā
10.102.03d     sanutár yavayā vadhám

10.102.04a     udnó hradám apibaj járhr̥ṣāṇaḥ
10.102.04b     kū^́ṭaṃ sma tr̥ṃhád abhímātim eti
10.102.04c     prá muṣkábhāraḥ śráva ichámāno
10.102.04d     ajirám bāhū^́ abharat síṣāsan

10.102.05a     ní akrandayann upayánta enam
10.102.05b     ámehayan vr̥ṣabhám mádhya ājéḥ
10.102.05c     téna sū^́bharvaṃ śatávat sahásraṃ
10.102.05d     gávām múdgalaḥ pradháne jigāya

10.102.06a     kakárdave vr̥ṣabhó yuktá āsīd
10.102.06b     ávāvacīt sā^́rathir asya keśī^́
10.102.06c     dúdher yuktásya drávataḥ sahā^́nasa
10.102.06d     r̥chánti ṣmā niṣpádo mudgalā^́nīm

10.102.07a     utá pradhím úd ahann asya vidvā^́n
10.102.07b     úpāyunag váṃsagam átra śíkṣan
10.102.07c     índra úd āvat pátim ághniyānām
10.102.07d     áraṃhata pádiyābhiḥ kakúdmān

10.102.08a     śunám aṣṭrāví acarat kapardī^́
10.102.08b     varatrā^́yāṃ dā^́ru ānáhyamānaḥ
10.102.08c     nr̥mṇā^́ni kr̥ṇván baháve jánāya
10.102.08d     gā^́ḥ paspaśānás táviṣīr adhatta

10.102.09a     imáṃ tám paśya vr̥ṣabhásya yúñjaṃ
10.102.09b     kā^́ṣṭhāyā mádhye drughaṇáṃ śáyānam
10.102.09c     yéna jigā^́ya śatávat sahásraṃ
10.102.09d     gávām múdgalaḥ pr̥tanā^́jiyeṣu

10.102.10a     āré aghā^́ kó nú itthā^́ dadarśa
10.102.10b     yáṃ yuñjánti tám u ā^́ sthāpayanti
10.102.10c     nā^́smai tŕ̥ṇaṃ nódakám ā^́ bharanti
10.102.10d     úttaro dhuró vahati pradédiśat

10.102.11a     parivr̥ktéva pativídyam ānaṭ
10.102.11b     pī^́piyānā kū^́cakreṇeva siñcán
10.102.11c     eṣaiṣíyā cid rathíyā jayema
10.102.11d     sumaṅgálaṃ sínavad astu sātám

10.102.12a     tuváṃ víśvasya jágataś
10.102.12b     cákṣur indrāsi cákṣuṣaḥ
10.102.12c     vŕ̥ṣā yád ājíṃ vŕ̥ṣaṇā síṣāsasi
10.102.12d     codáyan vádhriṇā yujā^́

103

10.103.01a     āśúḥ śíśāno vr̥ṣabhó ná bhīmó
10.103.01b     ghanāghanáḥ kṣóbhaṇaś carṣaṇīnā^́m
10.103.01c     saṃkrándano 'nimiṣá ekavīráḥ
10.103.01d     śatáṃ sénā ajayat sākám índraḥ

10.103.02a     saṃkrándanenānimiṣéṇa jiṣṇúnā
10.103.02b     yutkāréṇa duścyavanéna dhr̥ṣṇúnā
10.103.02c     tád índreṇa jayata tát sahadhvaṃ
10.103.02d     yúdho nara íṣuhastena vŕ̥ṣṇā

10.103.03a     sá íṣuhastaiḥ sá niṣaṅgíbhir vaśī^́
10.103.03b     sáṃsraṣṭā sá yúdha índro gaṇéna
10.103.03c     saṃsr̥ṣṭajít somapā^́ bāhuśardhī^́
10.103.03d     ugrádhanvā prátihitābhir ástā

10.103.04a     bŕ̥haspate pári dīyā ráthena
10.103.04b     rakṣohā^́mítrām̐ apabā^́dhamānaḥ
10.103.04c     prabhañján sénāḥ pramr̥ṇó yudhā^́ jáyann
10.103.04d     asmā^́kam edhi avitā^́ ráthānām

10.103.05a     balavijñāyá stháviraḥ právīraḥ
10.103.05b     sáhasvān vājī^́ sáhamāna ugráḥ
10.103.05c     abhívīro abhísatvā sahojā^́
10.103.05d     jaítram indra rátham ā^́ tiṣṭha govít

10.103.06a     gotrabhídaṃ govídaṃ vájrabāhuṃ
10.103.06b     jáyantam ájma pramr̥ṇántam ójasā
10.103.06c     imáṃ sajātā ánu vīrayadhvam
10.103.06d     índraṃ sakhāyo ánu sáṃ rabhadhvam

10.103.07a     abhí gotrā^́ṇi sáhasā gā^́hamāno
10.103.07b     adayó vīráḥ śatámanyur índraḥ
10.103.07c     duścyavanáḥ pr̥tanāṣā^́ḷ ayudhyó
10.103.07d     asmā^́kaṃ sénā avatu prá yutsú

10.103.08a     índra āsāṃ nayitā^́+ bŕ̥haspátir
10.103.08b     dákṣiṇā yajñáḥ purá etu sómaḥ
10.103.08c     devasenā^́nām abhibhañjatīnā^́ṃ
10.103.08d     jáyantīnām marúto yantu ágram

10.103.09a     índrasya vŕ̥ṣṇo váruṇasya rā^́jña
10.103.09b     ādityā^́nām marútāṃ śárdha ugrám
10.103.09c     mahā^́manasām bhuvanacyavā^́nāṃ
10.103.09d     ghóṣo devā^́nāṃ jáyatām úd asthāt

10.103.10a     úd dharṣaya maghavann ā^́yudhāni
10.103.10b     út sátvanām māmakā^́nām mánāṃsi
10.103.10c     úd vr̥trahan vājínāṃ vā^́jināni
10.103.10d     úd ráthānāṃ jáyatāṃ yantu ghóṣāḥ

10.103.11a     asmā^́kam índraḥ sámr̥teṣu dhvajéṣu
10.103.11b     asmā^́kaṃ yā^́ íṣavas tā^́ jayantu
10.103.11c     asmā^́kaṃ vīrā^́ úttare bhavantu
10.103.11d     asmā^́m̐ u devā avatā háveṣu

10.103.12a     amī^́ṣāṃ cittám pratilobháyantī
10.103.12b     gr̥hāṇā^́ṅgānu apuve párehi
10.103.12c     abhí préhi nír daha hr̥tsú śókair
10.103.12d     andhénāmítrās támasā sacantām

10.103.13a     prá itā jáyatā nara
10.103.13b     índro vaḥ śárma yachatu
10.103.13c     ugrā^́ vaḥ santu bāhávo
10.103.13d     anādhr̥ṣyā^́ yáthā^́satha

104

10.104.01a     ásāvi sómaḥ puruhūta túbhyaṃ
10.104.01b     háribhyāṃ yajñám úpa yāhi tū^́yam
10.104.01c     túbhyaṃ gíro vípravīrā iyānā^́
10.104.01d     dadhanvirá indra píbā sutásya

10.104.02a     apsú dhūtásya harivaḥ píbehá
10.104.02b     nŕ̥bhiḥ sutásya jaṭháram pr̥ṇasva
10.104.02c     mimikṣúr yám ádraya indra túbhyaṃ
10.104.02d     tébhir vardhasva mádam ukthavāhaḥ

10.104.03a     prógrā^́m pītíṃ vŕ̥ṣṇa iyarmi satyā^́m
10.104.03b     prayaí sutásya hariaśva túbhyam
10.104.03c     índra dhénābhir ihá mādayasva
10.104.03d     dhībhír víśvābhiḥ śáciyā gr̥ṇānáḥ

10.104.04a     ūtī^́ śacīvas táva vīríyeṇa
10.104.04b     váyo dádhānā uśíja r̥tajñā^́ḥ
10.104.04c     prajā^́vad indra mánuṣo duroṇé
10.104.04d     tasthúr gr̥ṇántaḥ sadhamā^́diyāsaḥ

10.104.05a     práṇītibhiṣ ṭe hariaśva suṣṭóḥ
10.104.05b     suṣumnásya pururúco jánāsaḥ
10.104.05c     máṃhiṣṭhām ūtíṃ vitíre dádhānā
10.104.05d     stotā^́ra indra táva sūnŕ̥tābhiḥ

10.104.06a     úpa bráhmāṇi harivo háribhyāṃ
10.104.06b     sómasya yāhi pītáye sutásya
10.104.06c     índra tvā yajñáḥ kṣámamāṇam ānaḍ
10.104.06d     dāśvā^́m̐ asi adhvarásya praketáḥ

10.104.07a     sahásravājam abhimātiṣā^́haṃ
10.104.07b     sutéraṇam maghávānaṃ suvr̥ktím
10.104.07c     úpa bhūṣanti gíro ápratītam
10.104.07d     índraṃ namasyā^́ jaritúḥ pananta

10.104.08a     saptā^́po devī^́ḥ suráṇā ámr̥ktā
10.104.08b     yā^́bhiḥ síndhum átara indra pūrbhít
10.104.08c     navatíṃ srotyā^́ náva ca srávantīr
10.104.08d     devébhyo gātúm mánuṣe ca vindaḥ

10.104.09a     apó mahī^́r abhíśaster amuñco
10.104.09b     ájāgar āsu ádhi devá ékaḥ
10.104.09c     índra yā^́s tváṃ vr̥tratū^́rye cakártha
10.104.09d     tā^́bhir viśvā^́yus tanúvam pupuṣyāḥ

10.104.10a     vīréṇiyaḥ krátur índraḥ suśastír
10.104.10b     utā^́pi dhénā puruhūtám īṭṭe
10.104.10c     ā^́rdayad vr̥trám ákr̥ṇod ulokáṃ†
10.104.10d     sasāhé śakráḥ pŕ̥tanā abhiṣṭíḥ

10.104.11a     śunáṃ huvema maghávānam índram
10.104.11b     asmín bháre nŕ̥tamaṃ vā^́jasātau
10.104.11c     śr̥ṇvántam ugrám ūtáye samátsu
10.104.11d     ghnántaṃ vr̥trā^́ṇi saṃjítaṃ dhánānām

105

10.105.01a     kadā^́ vaso · stotráṃ háryate ā^́
10.105.01b     áva śmaśā^́ rudhad† vā^́ḥ
10.105.01c     dīrgháṃ sutáṃ vātā^́pyāya

10.105.02a     hárī yásya suyújā vívratā vér
10.105.02b     árvantā ánu śépā
10.105.02c     ubhā^́ rajī^́ ná keśínā pátir dán

10.105.03a     ápa yór índraḥ pā^́paja
10.105.03b     ā^́ márto ná śaśramāṇó bibhīvā^́n
10.105.03c     śubhé yád yuyujé táviṣīvān

10.105.04a     sácāyór índraś cárkr̥ṣa
10.105.04b     ā^́m̐ upānasáḥ saparyán
10.105.04c     nadáyor vívratayoḥ śū^́ra índraḥ

10.105.05a     ádhi yás tasthaú kéśavantā
10.105.05b     vyácasvantā ná puṣṭiyaí
10.105.05c     vanóti śíprābhyāṃ śipríṇīvān

10.105.06a     prā^́staud r̥ṣvaújā r̥ṣvébhis
10.105.06b     tatákṣa śū^́raḥ śávasā
10.105.06c     r̥bhúr ná krátubhir mātaríśvā

10.105.07a     vájraṃ yáś cakré suhánāya dásyave
10.105.07b     hirīmaśó hírīmān
10.105.07c     árutahanur ádbhutaṃ ná rájaḥ

10.105.08a     áva no vr̥jinā^́ śiśīhy
10.105.08b     r̥cā^́ vanema anŕ̥caḥ
10.105.08c     nā^́brahmā yajñá ŕ̥dhag jóṣati tvé

10.105.09a     ūrdhvā^́ yát te tretínī bhū^́d
10.105.09b     yajñásya dhūrṣú sádman
10.105.09c     sajū^́r nā^́vaṃ sváyaśasaṃ sácāyóḥ

10.105.10a     śriyé te pŕ̥śnir upasécanī bhūc
10.105.10b     chriyé dárvir arepā^́ḥ
10.105.10c     yáyā suvé pā^́tare siñcáse út

10.105.11a     śatáṃ vā yád asuriya práti tvā
10.105.11b     sumitrá itthā^́ astaud
10.105.11c     durmitrá itthā^́ astaut
10.105.11d     ā^́vo yád dasyuhátye kutsaputrám
10.105.11e     prā^́vo yád dasyuhátye kutsavatsám

106

10.106.01a     ubhā^́ u nūnáṃ tád íd arthayethe
10.106.01b     ví tanvāthe dhíyo vástrāpáseva
10.106.01c     sadhrīcīnā^́ yā^́tave prém ajīgaḥ
10.106.01d     sudíneva pŕ̥kṣa ā^́ taṃsayethe

10.106.02a     uṣṭā^́reva phárvareṣu śrayethe
10.106.02b     prāyogéva śvā^́triyā śā^́sur éthaḥ
10.106.02c     dūtéva hí ṣṭhó yaśásā jáneṣu
10.106.02d     mā^́pa sthātam mahiṣévāvapā^́nāt

10.106.03a     sākaṃyújā śakunásyeva pakṣā^́
10.106.03b     paśvéva citrā^́ yájur ā^́ gamiṣṭam
10.106.03c     agnír iva devayór dīdivā^́ṃsā
10.106.03d     párijmāneva yajathaḥ purutrā^́

10.106.04a     āpī^́ vo asmé pitáreva putrā^́
10.106.04b     ugréva rucā^́ nr̥pátīva turyaí
10.106.04c     íryeva puṣṭyaí kiráṇeva bhujyaí
10.106.04d     śruṣṭīvā^́neva hávam ā^́ gamiṣṭam

10.106.05a     váṃsageva pūṣaríyā śimbā^́tā
10.106.05b     mitréva rtā^́ śatárā śā^́tapantā
10.106.05c     vā^́jevoccā^́ váyasā gharmiyeṣṭhā^́
10.106.05d     méṣeveṣā^́ saparíyā púrīṣā

10.106.06a     sr̥ṇíyeva jarbhárī turphárītū
10.106.06b     naitośéva turphárī parpharī^́kā
10.106.06c     udanyajéva jémanā maderū^́
10.106.06d     tā^́ me jarā^́yu ajáram marā^́yu

10.106.07a     pajréva cárcaraṃ jā^́ram marā^́yu
10.106.07b     kṣádmevā^́rtheṣu tartarītha ugrā
10.106.07c     r̥bhū^́ nā^́pat kharamajrā^́ kharájrur
10.106.07d     vāyúr ná parpharat kṣayad rayīṇā^́m

10.106.08a     gharméva mádhu jaṭháre sanérū
10.106.08b     bhágevitā turphárī phā^́rivā^́ram
10.106.08c     pataréva cacarā^́ candránirṇiṅ
10.106.08d     mánar̥ṅgā mananíyā ná jágmī

10.106.09a     br̥hánteva gambháreṣu pratiṣṭhā^́m
10.106.09b     pā^́deva gādháṃ tárate vidāthaḥ
10.106.09c     kárṇeva śā^́sur ánu hí smárātho
10.106.09d     áṃśeva no bhajataṃ citrám ápnaḥ

10.106.10a     āraṅgaréva mádhu érayethe
10.106.10b     sāraghéva gávi nīcī^́nabāre
10.106.10c     kīnā^́reva svédam āsiṣvidānā^́
10.106.10d     kṣā^́mevorjā^́ sūyavasā^́t sacethe

10.106.11a     r̥dhyā^́ma stómaṃ sanuyā^́ma vā^́jam
10.106.11b     ā^́ no mántraṃ saráthehópa yātam
10.106.11c     yáśo ná pakvám mádhu góṣu antár
10.106.11d     ā^́ bhūtā^́ṃśo aśvínoḥ kā^́mam aprāḥ

107

10.107.01a     āvír abhūn máhi mā^́ghonam eṣāṃ
10.107.01b     víśvaṃ jīváṃ támaso nír amoci
10.107.01c     máhi jyótiḥ pitŕ̥bhir dattám ā^́gād
10.107.01d     urúḥ pánthā dákṣiṇāyā adarśi

10.107.02a     uccā^́ diví dákṣiṇāvanto asthur
10.107.02b     yé aśvadā^́ḥ sahá té sū^́riyeṇa
10.107.02c     hiraṇyadā^́ amr̥tatvám bhajante
10.107.02d     vāsodā^́ḥ soma prá tiranta ā^́yuḥ

10.107.03a     daívī pūrtír dákṣiṇā devayajyā^́
10.107.03b     ná kavāríbhyo nahí té pr̥ṇánti
10.107.03c     áthā náraḥ práyatadakṣiṇāso
10.107.03d     avadyabhiyā^́ bahávaḥ pr̥ṇanti

10.107.04a     śatádhāraṃ vāyúm arkáṃ suvarvídaṃ
10.107.04b     nr̥cákṣasas té abhí cakṣate havíḥ
10.107.04c     yé pr̥ṇánti prá ca yáchanti saṃgamé
10.107.04d     té dákṣiṇāṃ duhate saptámātaram

10.107.05a     dákṣiṇāvān prathamó hūtá eti
10.107.05b     dákṣiṇāvān grāmaṇī^́r ágram eti
10.107.05c     tám evá manye nr̥pátiṃ jánānāṃ
10.107.05d     yáḥ prathamó dákṣiṇām āvivā^́ya

10.107.06a     tám evá ŕ̥ṣiṃ tám u brahmā^́ṇam āhur
10.107.06b     yajñaníyaṃ sāmagā^́m ukthaśā^́sam
10.107.06c     sá śukrásya tanúvo veda tisró
10.107.06d     yáḥ prathamó dákṣiṇayā rarā^́dha

10.107.07a     dákṣiṇā^́śvaṃ dákṣiṇā gā^́ṃ dadāti
10.107.07b     dákṣiṇā candrám utá yád dhíraṇyam
10.107.07c     dákṣiṇā^́nnaṃ vanute yó na ātmā^́
10.107.07d     dákṣiṇāṃ várma kr̥ṇute vijānán

10.107.08a     ná bhojā^́ mamrur ná niarthám īyur
10.107.08b     ná riṣyanti ná vyathante ha bhojā^́ḥ
10.107.08c     idáṃ yád víśvam bhúvanaṃ súvaś ca
10.107.08d     etát sárvaṃ dákṣiṇaibhyo dadāti

10.107.09a     bhojā^́ jigyuḥ surabhíṃ yónim ágre
10.107.09b     bhojā^́ jigyur vadhúvaṃ yā^́ suvā^́sāḥ
10.107.09c     bhojā^́ jigyur antaḥpéyaṃ súrāyā
10.107.09d     bhojā^́ jigyur yé áhūtāḥ prayánti

10.107.10a     bhojā^́ya áśvaṃ sám mr̥janti āśúm
10.107.10b     bhojā^́yāste kaníyā śúmbhamānā
10.107.10c     bhojásyedám puṣkaríṇīva véśma
10.107.10d     páriṣkr̥taṃ devamānéva citrám

10.107.11a     bhojám áśvāḥ suṣṭhuvā^́ho vahanti
10.107.11b     suvŕ̥d rátho vartate dákṣiṇāyāḥ
10.107.11c     bhojáṃ devāso avatā bháreṣu
10.107.11d     bhojáḥ śátrūn samanīkéṣu jétā

108

10.108.01a     kím ichántī sarámā prédám ānaḍ
10.108.01b     dūré hí ádhvā jáguriḥ parācaíḥ
10.108.01c     kā^́sméhitiḥ kā^́ páritakmiyāsīt
10.108.01d     katháṃ rasā^́yā ataraḥ páyāṃsi

10.108.02a     índrasya dūtī^́r iṣitā^́ carāmi
10.108.02b     mahá ichántī paṇayo nidhī^́n vaḥ
10.108.02c     atiṣkádo bhiyásā tán na āvat
10.108.02d     táthā rasā^́yā ataram páyāṃsi

10.108.03a     kīdŕ̥ṅṅ índraḥ sarame kā^́ dr̥śīkā^́
10.108.03b     yásyedáṃ dūtī^́r ásaraḥ parākā^́t
10.108.03c     ā^́ ca gáchān mitrám enā dadhāma
10.108.03d     áthā gávāṃ gópatir no bhavāti

10.108.04a     nā^́háṃ táṃ veda dábhiyaṃ dábhat sá
10.108.04b     yásyedáṃ dūtī^́r ásaram parākā^́t
10.108.04c     ná táṃ gūhanti sraváto gabhīrā^́
10.108.04d     hatā^́ índreṇa paṇayaḥ śayadhve

10.108.05a     imā^́ gā^́vaḥ sarame yā^́ aĩ^́chaḥ
10.108.05b     pári divó 'ntān° subhage pátantī
10.108.05c     kás ta enā áva sr̥jād áyudhvī
10.108.05d     utā^́smā^́kam ā^́yudhā santi tigmā^́

10.108.06a     aseniyā^́ vaḥ paṇayo vácāṃsi
10.108.06b     aniṣavyā^́s tanúvaḥ santu pāpī^́ḥ
10.108.06c     ádhr̥ṣṭo va étavā^́ astu pánthā
10.108.06d     bŕ̥haspátir va ubhayā^́ ná mr̥̄ḷāt⁺

10.108.07a     ayáṃ nidhíḥ sarame ádribudhno
10.108.07b     góbhir áśvebhir vásubhir nír̥ṣṭaḥ
10.108.07c     rákṣanti tám paṇáyo yé sugopā^́
10.108.07d     réku padám álakam ā^́ jagantha

10.108.08a     éhá gamann ŕ̥ṣayaḥ sómaśitā
10.108.08b     ayā^́siyo áṅgiraso návagvāḥ
10.108.08c     tá etám ūrváṃ ví bhajanta gónām
10.108.08d     áthaitád vácaḥ paṇáyo vámann ít

10.108.09a     evā^́ ca tváṃ sarama ājagántha
10.108.09b     prábādhitā sáhasā daíviyena
10.108.09c     svásāraṃ tvā kr̥ṇavai mā^́ púnar gā
10.108.09d     ápa te gávāṃ subhage bhajāma

10.108.10a     nā^́háṃ veda bhrātr̥tváṃ nó svasr̥tvám
10.108.10b     índro vidur áṅgirasaś ca ghorā^́ḥ
10.108.10c     gókāmā me achadayan yád ā^́yam
10.108.10d     ápā^́ta ita paṇayo várīyaḥ

10.108.11a     dũrám ita paṇayo várīya
10.108.11b     úd gā^́vo yantu minatī^́r r̥téna
10.108.11c     bŕ̥haspátir yā^́ ávindan nígūḷhāḥ
10.108.11d     sómo grā^́vāṇa ŕ̥ṣayaś ca víprāḥ

109

10.109.01a     té avadan prathamā^́ brahmakilbiṣé
10.109.01b     ákūpāraḥ saliló mātaríśvā
10.109.01c     vīḷúharās tápa ugró mayobhū^́r
10.109.01d     ā^́po devī^́ḥ prathamajā^́ r̥téna

10.109.02a     sómo rā^́jā prathamó brahmajāyā^́m
10.109.02b     púnaḥ prā^́yachad áhr̥ṇīyamānaḥ
10.109.02c     anvartitā^́ váruṇo mitrá āsīd
10.109.02d     agnír hótā hastagŕ̥hyā^́ nināya

10.109.03a     hástenaivá grāhíya ādhír asyā
10.109.03b     brahmajāyéyám íti céd ávocan
10.109.03c     ná dūtā^́ya prahíye tastha eṣā^́
10.109.03d     táthā rāṣṭráṃ gupitáṃ kṣatríyasya

10.109.04a     devā^́ etásyām avadanta pū^́rve
10.109.04b     saptarṣáyas tápase yé niṣedúḥ
10.109.04c     bhīmā^́ jāyā^́ brāhmaṇásyópanītā
10.109.04d     durdhā^́ṃ dadhāti paramé víoman

10.109.05a     brahmacārī^́ carati véviṣad víṣaḥ
10.109.05b     sá devā^́nām bhavati ékam áṅgam
10.109.05c     téna jāyā^́m ánv avindad bŕ̥haspátiḥ
10.109.05d     sómena nītā^́ṃ juhúvaṃ ná devāḥ

10.109.06a     púnar vaí devā^́ adaduḥ
10.109.06b     púnar manuṣíyā utá
10.109.06c     rā^́jānaḥ satyáṃ kr̥ṇvānā^́
10.109.06d     brahmajāyā^́m púnar daduḥ

10.109.07a     punardā^́ya brahmajāyā^́ṃ
10.109.07b     kr̥tvī^́ devaír nikilbiṣám
10.109.07c     ū^́rjam pr̥thivyā^́ bhaktvā^́ya
10.109.07d     urugāyám úpāsate

110

10.110.01a     sámiddho adyá mánuṣo duroṇé
10.110.01b     devó devā^́n yajasi jātavedaḥ
10.110.01c     ā^́ ca váha mitramahaś cikitvā^́n
10.110.01d     tuváṃ dūtáḥ kavír asi prácetāḥ

10.110.02a     tánūnapāt pathá r̥tásya yā^́nān
10.110.02b     mádhvā samañján svadayā sujihva
10.110.02c     mánmāni dhībhír utá yajñám r̥ndhán
10.110.02d     devatrā^́ ca kr̥ṇuhi adhvaráṃ naḥ

10.110.03a     ājúhvāna ī^́ḍiyo vándiyaś ca
10.110.03b     ā^́ yāhi agne vásubhiḥ sajóṣāḥ
10.110.03c     tuváṃ devā^́nām asi yahva hótā
10.110.03d     sá enān yakṣi iṣitó yájīyān

10.110.04a     prācī^́nam barhíḥ pradíśā pr̥thivyā^́
10.110.04b     vástor asyā^́ vr̥jyate ágre áhnām
10.110.04c     ví u prathate vitaráṃ várīyo
10.110.04d     devébhiyo áditaye siyonám

10.110.05a     vyácasvatīr urviyā^́ ví śrayantām
10.110.05b     pátibhyo ná jánayaḥ śúmbhamānāḥ
10.110.05c     dévīr dvāro br̥hatīr viśvaminvā
10.110.05d     devébhiyo bhavata suprāyaṇā^́ḥ

10.110.06a     ā^́ suṣváyantī yajaté úpāke
10.110.06b     uṣā^́sānáktā sadatāṃ ní yónau
10.110.06c     divyé yóṣaṇe br̥hatī^́ surukmé
10.110.06d     ádhi śríyaṃ śukrapíśaṃ dádhāne

10.110.07a     daívyā hótārā prathamā^́ suvā^́cā
10.110.07b     mímānā yajñám mánuṣo yájadhyai
10.110.07c     pracodáyantā vidátheṣu kārū^́
10.110.07d     prācī^́naṃ jyótiḥ pradíśā diśántā

10.110.08a     ā^́ no yajñám bhā^́ratī tū^́yam etu
10.110.08b     íḷā manuṣvád ihá cetáyantī
10.110.08c     tisró devī^́r barhír édáṃ siyonáṃ
10.110.08d     sárasvatī suápasaḥ sadantu

10.110.09a     yá imé dyā^́vāpr̥thivī^́ jánitrī
10.110.09b     rūpaír ápiṃśad bhúvanāni víśvā
10.110.09c     tám adyá hotar iṣitó yájīyān
10.110.09d     deváṃ tváṣṭāram ihá yakṣi vidvā^́n

10.110.10a     upā^́vasr̥ja tmániyā samañján
10.110.10b     devā^́nām pā^́tha r̥tuthā^́ havī^́ṃṣi
10.110.10c     vánaspátiḥ śamitā^́ devó agníḥ
10.110.10d     svádantu havyám mádhunā ghr̥téna

10.110.11a     sadyó jātó ví amimīta yajñám
10.110.11b     agnír devā^́nām abhavat purogā^́ḥ
10.110.11c     asyá hótuḥ pradíśy r̥tásya vācí
10.110.11d     svā^́hākr̥taṃ havír adantu devā^́ḥ

111

10.111.01a     mánīṣiṇaḥ prá bharadhvam manīṣā^́ṃ
10.111.01b     yáthā-yathā matáyaḥ sánti nr̥̄ṇā^́m⁺
10.111.01c     índraṃ satyaír érayāmā kr̥tébhiḥ
10.111.01d     sá hí vīró girvaṇasyúr vídānaḥ

10.111.02a     r̥tásya hí sádaso dhītír ádyaut
10.111.02b     sáṃ gārṣṭeyó vr̥ṣabhó góbhir ānaṭ
10.111.02c     úd atiṣṭhat taviṣéṇā ráveṇa
10.111.02d     mahā^́nti cit sáṃ vivyācā rájāṃsi

10.111.03a     índraḥ kíla śrútiyā asyá veda
10.111.03b     sá hí jiṣṇúḥ pathikŕ̥t sū^́riyāya
10.111.03c     ā^́n ménāṃ kr̥ṇván ácyuto bhúvad góḥ
10.111.03d     pátir diváḥ sanajā^́ ápratītaḥ

10.111.04a     índro mahnā^́ maható arṇavásya
10.111.04b     vratā^́minād áṅgirobhir gr̥ṇānáḥ
10.111.04c     purū^́ṇi cin ní tatānā rájāṃsi
10.111.04d     dādhā^́ra yó dharúṇaṃ satyátātā

10.111.05a     índro diváḥ pratimā^́nam pr̥thivyā^́
10.111.05b     víśvā veda sávanā hánti śúṣṇam
10.111.05c     mahī^́ṃ cid dyā^́m ā^́tanot sū^́riyeṇa
10.111.05d     cāskámbha cit kámbhanena skábhīyān

10.111.06a     vájreṇa hí vr̥trahā^́ vr̥trám ástar
10.111.06b     ádevasya śū^́śuvānasya māyā^́ḥ
10.111.06c     ví dhr̥ṣṇo átra dhr̥ṣatā^́ jaghantha
10.111.06d     áthābhavo maghavan bāhúojāḥ

10.111.07a     sácanta yád uṣásaḥ sū^́riyeṇa
10.111.07b     citrā^́m asya ketávo rā^́m avindan
10.111.07c     ā^́ yán nákṣatraṃ dádr̥śe divó ná
10.111.07d     púnar yató nákir addhā^́ nú veda

10.111.08a     dūráṃ kíla prathamā^́ jagmur āsām
10.111.08b     índrasya yā^́ḥ prasavé sasrúr ā^́paḥ
10.111.08c     kúva svid ágraṃ kúva budhná āsām
10.111.08d     ā^́po mádhyaṃ kúva vo nūnám ántaḥ